|
Μπορείτε να κοιμάστε ήσυχοι: ο Κόσμος θα υπάρχει για τουλάχιστον
άλλα 24 δισεκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με αστροφυσικούς που έχουν μοντελοποιήσει
τη μυστήρια δύναμη της σκοτεινής ενέργειας για να βρουν τη μοίρα του σύμπαντος.
Ο Andrei Linde, ένας θεωρητικός αστροφυσικός από το
Πανεπιστήμιο
του Στάνφορντ της Καλιφόρνιας, είναι επικεφαλής μιας ομάδας που προηγουμένως
είχε προβλέψει ότι το Σύμπαν θα τελειώσει σε μόλις 11 δισεκατομμύρια χρόνια
από τώρα. Αλλά η πιο πρόσφατη έρευνα της ομάδας πάνω στη σκοτεινή ενέργεια,
μας δίνει μια αναστολή.
Ο νέος υπολογισμός της ομάδας στηρίζεται στις πρόσφατες παρατηρήσεις από το
διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, που έχει βρει αρκετούς υπερκαινοφανείς να απομακρύνονται
από μας γρηγορότερα από οποιουσδήποτε άλλους που είχαμε δει πριν, κάτι που
υπονοεί ότι το Σύμπαν επεκτείνεται γρηγορότερα από όσο νομίζαμε. Ο Linde λοιπόν
καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το Σύμπαν είναι πιθανό να ζήσει διπλάσιο χρόνο
από όση είναι τώρα η ηλικία του, πριν από την κατάρρευση του σε μια "Μεγάλη
Σύνθλιψη" (Big Crunch)
κατ' αντιστοιχία με τη "Μεγάλη Έκρηξη".
Οι αστροφυσικοί μπερδεύτηκαν όταν παρατήρησαν αρχικά το 1998
ότι η διαστολή του σύμπαντος επιταχυνόταν. Τι θα μπορούσε ενδεχομένως να αντιδρά
στη βαρύτητα; Οι θεωρητικοί πρότειναν ότι υπήρχε κάποια απαρατήρητη δύναμη,
που ονομάστηκε "σκοτεινή ενέργεια", που θα μπορούσε να αντιδρά στη βαρύτητα,
γιατί η σκοτεινή ενέργεια προκαλεί άπωση μεταξύ των γαλαξιών.
Πολλά μοντέλα περιγράφουν τη σκοτεινή ενέργεια ως μια αρνητική πίεση στο Σύμπαν:
αντίθετα από ένα αέριο, η πίεση της σκοτεινής ενέργειας αυξάνεται στην πραγματικότητα
καθώς διαστέλλεται.
Δυστυχώς, η σκοτεινή ενέργεια δεν έχει ποτέ παρατηρηθεί άμεσα.
"Ακόμη και οι καλά μελετημένες υποθέσεις για τη σκοτεινή ενέργεια είναι βαθιά
προβληματικές", λέει ο Robert Caldwell, αστροφυσικός στο κολλέγιο Dartmouth
στο Αννόβερο του Νιού Χάμσαιρ.
Στο μοντέλο του Linde, που στηρίζεται στους υπολογισμούς που γίνονται από
τον Yun Wang έναν κοσμολόγο από το Πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα, η σκοτεινή ενέργεια
έχει δύο πηγές. Η μία είναι μια υποθετική μορφή ενέργειας που παράγεται από
την ταραγμένη μάζα των σωματιδίων που εμφανίζονται αυθόρμητα και εξαφανίζονται
σε ένα κενό. Η άλλη είναι ένας τύπος πεδίου δύναμης που είναι εγγενής στη
δομή του Σύμπαντος και συνεχώς οδηγεί στην διαστολή του.
"Σύμφωνα με αυτό το μοντέλο, το Σύμπαν θα είναι πιθανώς ασφαλές για τα επόμενα
24 δισεκατομμύρια χρόνια", λέει ο Linde.
Οι φυσικοί όμως είναι διαιρεμένοι ακόμα για τη μοίρα του Σύμπαντος. Μερικοί
λένε ότι θα συνεχίσει να διαστέλλεται για πάντα, ενώ άλλοι θεωρούν ότι σε
κάποιο σημείο στο μέλλον θα αρχίσει να μην διαστέλλεται και τελικά θα καταρρεύσει
τελικά σε μια Μεγάλη Σύνθλιψη. "Όλα τα στοιχήματα παίζουν σχετικά με την πρόβλεψη
της μοίρας του Κόσμου", λέει ο Caldwell, ο οποίος προηγουμένως έχει προτείνει
ότι το Σύμπαν θα μπορούσε τελικά να τελειώσει με ένα "Μεγάλο Σχίσμα", καθώς
διαστέλλεται στο άπειρο.
"Εάν θα έπρεπε να στοιχηματίσω τα χρήματά μου τώρα, θα έλεγα ότι για τα επόμενα
10 δισεκατομμύριο χρόνια θα δούμε μια εκθετική διαστολή", λέει ο Linde.
Αλλά η άπειρη διαστολή είναι απλώς μια κοσμική παραίσθηση, σύμφωνα με τους
νέους υπολογισμούς του Linde. "Η διάρκεια αυτής της διαστολής θα είναι τελικά
πεπερασμένη", λέει, έτσι ώστε το Σύμπαν θα τελειώσει μέσα σε μια κατάρρευση.
Μόνο με περισσότερες παρατηρήσεις θα έχουμε κάνει πρόοδο στο πρόβλημα, επειδή
οι αστρονόμοι είναι ακόμα αβέβαιοι για την επιτάχυνση της διαστολής του σύμπαντος.
Η διαστημική αποστολή Supernova/Acceleration Probe (SNAP) θα μπορούσε να μας
προσφέρει πολύ χρήσιμα στοιχεία, λέει ο Linde. Το διαστημικό σκάφος προτάθηκε
από τους επιστήμονες στο Εθνικό Εργαστήριο Lawrence στο Μπέρκλεϋ, οι οποίοι
θέλουν να μελετήσουν το φως από εκατοντάδες σουπερνόβες για να ανιχνεύσουν
το ρυθμό της κοσμικής διαστολής, αλλά το πρόγραμμα είναι αυτήν την περίοδο
σε αναμονή.
|
