Το Opportunity ανακάλυψε ένα μεταλλικό αντικείμενο και θεωρείται ότι έπεσε από ένα αστεροειδή

Πηγή: Nature, 14 Ιανουαρίου 2005

Το ρόβερ Opportunity που βρίσκεται εδώ και ένα χρόνο στον Άρη μπορεί να είχε βρει έναν μετεωρίτη από σίδηρο. Οι επιστήμονες της NASA θεωρούν ότι προήλθε πιθανώς από τον πυρήνα ενός μεγάλου αστεροειδή, το οποίο έσπασε όταν συντρίφτηκε στον κόκκινο πλανήτη.

"Δεν μοιάζει με οτιδήποτε έχουμε δει ποτέ πριν στον Άρη", λέει ο Steve Squyres, επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας των δύο ρόβερ της NASA στον Άρη.

Το Opportunity επισήμανε τον ασυνήθιστο βράχο στις 10 Ιανουαρίου, την 345η ημέρα του ρόβερ στον πλανήτη. Το ρόβερ είχε περάσει προηγουμένως έξι μήνες μέσα στον κρατήρα Endurance, μελετώντας τα στρώματα των βράχων εκεί μέσα.

Αφού εξήλθε από τον κρατήρα το Opportunity οι μηχανικοί της αποστολής έστρεψαν το ρομπότ στην περιοχή που είχε πέσει η προστατευτική θερμική ασπίδα του, την εποχή που είχε προσγειωθεί και είχε αποκολλήσει από το κυρίως σώμα του ρόβερ. Ήθελαν να παρατηρήσουν τα δύο κομμάτια της θερμικής ασπίδας, για να δουν πώς ήταν όταν έπεσε εκεί κάτω.

"Και ακριβώς δίπλα στην θερμική ασπίδα υπήρχε ένας μικρός βράχος", αναφέρει ο Squyres, "που το ονομάσαμε 'Shield Rock'". Η πρώτη ανάλυση που του έγινε με τη βοήθεια του φορητού υπέρυθρου φασματοσκοπίου του Opportunity (Mini-Tes) έδειξε ότι μάλλον αποτελείται από μέταλλο. "Πιστεύουμε ότι έχουμε βρει έναν μετεωρίτη από σίδηρο", τόνισε ο Squyres.

Αυτός αποκάλυψε αυτή την ανακάλυψη στις 12 Ιανουαρίου, κατά τη διάρκεια μιας παρουσίασης στη διάσκεψη της Αμερικανικής Αστρονομικής Ένωσης στο Σαν Ντιέγκο. "Δεν περιμέναμε να βρίσκαμε μετεωρίτες στον Άρη, αλλά η πιθανότητα αυτή πραγματικά είναι απίστευτη", λέει ο Glenn Schneider, αστρονόμος από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα στο Tucson.

Ιστορικοί μετεωρίτες

Τμήμα της θερμικής ασπίδας που προστάτευε το ρόβερ όταν έπεσε στον Άρη

 Οι μετεωρίτες είναι χοντρά κομμάτια ύλης του ηλιακού συστήματος, συντρίμμια που κατορθώνουν να φθάσουν στην επιφάνεια ενός πλανήτη χωρίς να καούν εντελώς στην ατμόσφαιρα. Οι περισσότεροι προέρχονται από την αποσύνθεση αστεροειδών. Τα εξωτερικά μέρη ενός αστεροειδή παράγουν συνήθως βραχώδεις μετεωρίτες, αλλά οι μετεωρίτες σιδήρου περιέχουν, επίσης, ίχνη νικελίου και άλλων μετάλλων, θεωρούνται δε ότι προέρχονται από τους πυρήνες μεγαλύτερων αστεροειδών.

Όταν σχηματίστηκαν αυτοί οι αστεροειδείς, το μέταλλο παρέμεινε λειωμένο αρκετό καιρό μέχρι να συσσωρευτεί στον πυρήνα τους, διαχωρισμένο από τα λιγότερο πυκνά μεταλλεύματα που παρέμειναν στις εξωτερικές στρώσεις του αστεροειδή.

Οι μετεωρίτες εκτιμούνται πολύ από τους επιστήμονες, που τους χρησιμοποιούν για να βρουν την ηλικία και τη φύση των αντικειμένων από τα οποία προέρχονται. Αυτό τους βοηθά να χτίσουν μια εικόνα του πως ήταν το ηλιακό σύστημα στην  εποχή που πρωτοφτιάχτηκαν οι αστεροειδείς.

Το Opportunity θα χρησιμοποιήσει διάφορα όργανα τις επόμενες μέρες για να καθορίσει την ακριβή σύνθεση του βράχου, αλλά η έρευνά του για τα τμήματα στα οποία έσπασε η προστατευτική θερμική ασπίδα δεν πάει και τόσο καλά. Το ρόβερ εμποδίζεται από το γεγονός ότι η ασπίδα φαίνεται να έχει στραμμένη προς τα έξω την εσωτερική της πλευρά, όταν έπεσε στον Άρη.

Το εξωτερικό θερμικό στρώμα προστασίας είναι τώρα σχετικά απρόσιτο, αλλά το Opportunity έχει χρησιμοποιήσει τις μικροσκοπικές κάμερες για να δει από κοντά τα συντρίμμια. "Με κάποια τύχη, οι παρατηρήσεις αυτές της ασπίδας θα μας βοηθήσουν ώστε να βελτιώσουμε τα μελλοντικά ρόβερ που θα πάνε στην επιφάνεια άλλων πλανητών", λέει ο Jim Erickson, διευθυντής προγράμματος των δύο ρόβερ.