Πέθανε ο νομπελίστας Hans Bethe που ανακάλυψε την παραγωγή ενέργειας στ' άστρα

Πηγή: Reuters, 7 Μαρτίου 2005

Ο βραβευμένος με το Νόμπελ Φυσικής του 1967 Hans Bethe, που έφυγε από τη ναζιστική Γερμανία για να γίνει πρόσωπο κλειδί στην ανακάλυψη της πρώτης ατομικής βόμβας, πέθανε στο σπίτι του στην Ιθάκη της Νέας Υόρκης σε ηλικία 98 ετών.

Ο Bethe, κέρδισε το Νόμπελ Φυσικής για την ανακάλυψη του τρόπου που παράγεται η ενέργεια στα άστρα. Ήταν ομότιμος καθηγητής της φυσικής στο Πανεπιστήμιο Cornell, στο οποίο δούλεψε μετά την αποχώρησή του το 1935 από τη Γερμανία.

Κατά τη διάρκεια του Β! παγκοσμίου πολέμου ο Bethe πήρε άδεια από το Cornell για να διευθύνει το θεωρητικό τμήμα φυσικής για το πρόγραμμα Μανχάτταν στο Los Alamos. Εκεί  όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες ανέπτυξαν την ατομική βόμβα.

Μετά από τον πόλεμο, ο Bethe δούλεψε με τον αμερικανό επιστήμονα Edward Teller πάνω στη βόμβα υδρογόνου. Αργότερα έκανε εκστρατεία για την ειρηνική χρήση και το διεθνή έλεγχο της πυρηνικής ενέργειας.

Το 1958 ο Bethe ήταν επικεφαλής μιας μελέτης για τον πυρηνικό αφοπλισμό και ήταν σύμβουλος των Ηνωμένων Πολιτειών στις συζητήσεις για την απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών στη Γενεύη

Γεννημένος στο Στρασβούργο της Αλσατίας ο Bethe δίδαξε φυσική στη Φρανκφούρτη, τη Στουτγάρδη και το Μόναχο. Ενώ δίδασκε στο πανεπιστήμιο του Tubingen το 1933, ο Bethe, του οποίου η μητέρα ήταν εβραϊκής καταγωγής, έχασε τη θέση του λόγω της ανόδου του ναζιστικού καθεστώτος.

Ο Bethe αμέσως ταξίδεψε στην Αγγλία και παρέδωσε μαθήματα στο Μάντσεστερ και το Μπρίστολ πριν πάει στις ΗΠΑ και στο Cornell.

Η κύρια εργασία του αφορούσε τη θεωρία των ατομικών πυρήνων. Η εργασία του Bethe για τις πυρηνικές αντιδράσεις τον οδήγησε στην ανακάλυψη των αντιδράσεων που προσφέρουν ενέργεια στα αστέρια, συμπεριλαμβανομένου και του κύκλου του άνθρακας-αζώτου.

Ο Bethe έκανε επίσης σημαντικές ανακαλύψεις για το πώς τα άτομα φτιάχνονται από τα μικρότερα σωματίδια, για το τι είναι αυτό που κάνει τα αστέρια όταν πεθαίνουν να εκρήγνυται και για το πώς παράγονται τα βαρύτερα στοιχεία από τις τέφρες αυτών των σουπερνοβών.