Ο νομπελίστας Charles Townes κέρδισε θρησκευτικό βραβείο

Πηγή: BBC, 9 Μαρτίου 2005

Charles Townes (φωτογραφία του 1955)

Ένας αμερικανός επιστήμονας που βοήθησε στην ανάπτυξη του λέιζερ έχει κερδίσει το ετήσιο μεγαλύτερο βραβείο  για τη βελτίωση της κατανόησης της θρησκείας από επιστημονικής σκοπιάς.

Ο Charles Townes, που έχει πάρει βραβείο Νόμπελ το 1964 για την εργασία του στην κβαντική ηλεκτρονική φυσική μαζί με άλλους δύο ρώσους φυσικούς, κέρδισε το βραβείο Templeton αξίας πάνω από 1.7 εκατομμυρίων ευρώ.

Το βραβείο δίνεται σε εκείνους που βοηθούν στην προώθηση της πνευματικής γνώσης.

Την πρώτη φορά βραβεύτηκε στην Μητέρα Τερέζα το 1973, αλλά οι τελευταίοι νικητές είναι επιστήμονες.

Ο Townes κέρδισε το βραβείο Νόμπελ για τη φυσική το 1964 παράλληλα με δύο ρωσικούς φυσικούς .

Πίστη και λογική

Ο 89-χρονος σήμερα Αμερικανός έκανε στρατιωτική έρευνα κατά τη διάρκεια του Β! παγκόσμιου πολέμου, εργαζόμενος στα συστήματα  ραντάρ.

Οι προσπάθειές του να παραγάγει βραχέα κύματα οδήγησαν στην ανάπτυξη του μέϊζερ και έπειτα στην τεχνολογία του λέιζερ.

Για χρόνια ο Townes δοκίμαζε την χλεύη του επιστημονικού κόσμου λόγω των χριστιανικών πεποιθήσεών του. Πίστευε πως "κάποιου είδους ευφυΐα πρέπει να σχετίζεται με τους νόμους του σύμπαντος".

Πενήντα χρόνια πριν, δημοσίευσε μια επιστημονική μελέτη περιγράφοντας τις απόψεις του ότι η επιστήμη και η θρησκεία σχετίζονται αρκετά.

Από τότε, οι δύο αυτοί τομείς, ειδικά σε περιοχές όπως η κβαντομηχανική, έχουν έρθει πιο κοντά και υπάρχει μια λιγότερο ευερέθηστη σχέση. Σε μια δήλωση του, ο Townes είπε ότι πολλοί άνθρωποι δεν συνειδητοποίησαν ότι η επιστήμη περιλαμβάνει την πίστη.

"Αλλά τίποτα δεν είναι απολύτως αποδεδειγμένο", λέει. "Θαυμάσια πράγματα και στην επιστήμη και στη θρησκεία προέρχονται από τις προσπάθειές μας βασισμένες στις παρατηρήσεις, τις στοχαστικές υποθέσεις, την πίστη και τη λογική."

Ο Townes συχνά υπενθυμίζει ότι βρήκε την ιδέα πώς θα κατασκευαστεί το λέιζερ σε ένα πάρκο της Ουάσιγκτον το 1951. Και σε ένα άρθρο του το 1966, ανέφερε ότι υπάρχει μικρή διαφορά μεταξύ του τρόπου που του ήρθε η ιδέα αυτή στο μυαλό του και της θείας φώτισης, δηλαδή γι αυτόν ήταν σαν μια θρησκευτική εμπειρία της αποκάλυψης.

Ο  Townes, που έχει ασπαστεί τον προτεσταντισμό, έλεγε κάποτε ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να περιμένουμε να είναι η Βίβλος εξ' ολοκλήρου σωστή. Όταν ρωτήθηκε δε για τις πεποιθήσεις του, ανέφερε: "Έχω τεράστιους σεβασμό και λατρεία για τον Χριστό και ό,τι Αυτός έκανε", αλλά πρόσθεσε ότι δεν ξέρει εάν ο Χριστός ήταν πραγματικά ο Υιός του Θεού.

Ο αμερικανός νομπελίστας θα λάβει το βραβείο του από το δούκα του Εδιμβούργου στις 4 Μαΐου σε μια τελετή στο παλάτι του Buckingham στο Λονδίνο.

Το βραβείο Templeton ιδρύθηκε από τον χορηγό και φιλάνθρωπο, Sir John Templeton, για να εμπνεύσει την έρευνα που θα μπορούσε να οδηγήσει στην πνευματική πρόοδο και την έρευνα.

Ο  Townes προγραμματίζει να δώσει ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων του βραβείου του σε θρησκευτικά ιδρύματα.

Μεταξύ των άλλων οι προηγούμενοι νικητές ήταν ο Αλέξανδρος Σολζενίτσιν, ο Billy Graham και η πρώην Μητέρα Τερέζα.

Η ανακάλυψη του μέιζερ

Η λέξη Μέιζερ (Maser) προέρχεται από το "Ενίσχυση Μικροκυμάτων μέσω Εξαναγκασμένης Εκπομπή Ακτινοβολίας", και η λέξη λέιζερ προέρχεται από την αντικατάσταση της λέξης Μικροκύματα από τη λέξη Φως. Άρα το μεν Μέιζερ προκαλεί μια μικροκυματική δέσμη σύμφωνης ακτινοβολίας μεγάλης έντασης και ισχύος ενώ το Λέιζερ οπτική ακτινοβολία. Οι δέσμες αυτές χρησιμοποιούνται για πάρα πολλούς σκοπούς, από πειράματα ελέγχου της θεωρίας της σχετικότητας, ακριβή μέτρηση αποστάσεων, κατασκευή ατομικών ρολογιών μέχρι πειράματα σύντηξης και χειρουργικά εργαλεία. 

Το κλειδί στην εφεύρεση τους είναι η έννοια της εξαναγκασμένης εκπομπής, που για πρώτη φορά εισήχθη από τον Einstein το 1917. Από μια θεωρητική ανάλυση της σχέσης της ακτινοβολίας Planck βρήκε ότι η γνωστή διαδικασία της απορρόφησης πρέπει να συνοδευτεί από μια συμπληρωματική διαδικασία, δια της οποίας η λαμβανόμενη ακτινοβολία μπορεί να υποκινήσει τα άτομα να εκπέμψουν το ίδιο είδος ακτινοβολίας. Σε αυτήν την διαδικασία βρίσκεται η δυνατή ενίσχυση.

Εντούτοις, η διεγερμένη εκπομπή θεωρήθηκε τότε πολύ ως μια καθαρά θεωρητική έννοια που δεν θα μπορούσε ποτέ να δουλέψει ή ακόμα και να παρατηρηθεί, επειδή η απορρόφηση θα ήταν η εντελώς κυριαρχική διαδικασία κάτω από κανονικές συνθήκες. Η ενίσχυση μπορεί να εμφανιστεί μόνο εάν η διεγερμένη εκπομπή είναι μεγαλύτερη από την απορρόφηση. Αυτό απαιτεί ότι πρέπει να υπάρξουν περισσότερα άτομα σε μια υψηλή ενεργειακή κατάσταση απ' ό,τι σε μια χαμηλότερη. Μια  τέτοια ασταθή ενεργειακή συνθήκη στην ύλη ονομάζεται αντιστροφή πληθυσμού. Ένα ουσιαστικό βήμα προς την εφεύρεση του μέιζερ και του λέιζερ ήταν, επομένως, να δημιουργηθεί ένας πληθυσμός κάτω από τέτοιες περιστάσεις που η διεγερμένη εκπομπή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση.

Οι πρώτες μελέτες για το μέιζερ δημοσιεύθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του '50 ως αποτέλεσμα των ερευνών που πραγματοποιήθηκαν ταυτόχρονα και ανεξάρτητα από τον Townes και τους συναδέλφους του στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια στη Νέα Υόρκη και από τους Basov και Prochorov στο Ινστιτούτο Lebedev στη Μόσχα. Ακολούθως σχεδιάστηκαν διάφορα μέιζερ αρκετών διαφορετικών τύπων, ενώ πολλοί επιστήμονες είχαν σημαντική συνεισφορά σε αυτήν την ανάπτυξη. Συνήθως χρησιμοποιείται μέιζερ  με τη βοήθεια ιόντων ορισμένων μετάλλων που μπαίνουν σε ένα κατάλληλο κρύσταλλο. Αυτά τα μέιζερ εργάζονται ως εξαιρετικά ευαίσθητοι δέκτες για τα βραχέα ραδιοκύματα. Είναι μεγάλης σημασίας στη ραδιοαστρονομία και χρησιμοποιούνται στη διαστημική έρευνα για την καταγραφή των ραδιοσημάτων από τους δορυφόρους.

Home