Τα κινητά δεν προκαλούν καρκίνους λένε οι επιστήμονες

Πηγή: Independent, 12 Απριλίου 2005

Μια από τις πιο εμπεριστατωμένες μελέτες για τους κινδύνους των κινητών τηλεφώνων βρήκε ότι δεν υπάρχει καμία σύνδεση μεταξύ του πόσο συχνά χρησιμοποιούνται και του κινδύνου για την ανάπτυξη όγκων στον εγκέφαλο.

Οι επιστήμονες όμως τόνισαν ότι αν και δεν μπόρεσαν να δείξουν μια σύνδεση μεταξύ αυτών των δύο, δεν θα μπορούσαν να αποκλείσουν την πιθανότητα τα κινητά να μπορούν να προκαλέσουν μακροπρόθεσμα προβλήματα υγείας, και ακόμη και καρκίνο στο κεφάλι.

Οι ερευνητές εξέτασαν περισσότερους από 1.200 ανθρώπους, εκ των οποίων οι 822 ήταν υγιείς και οι 427 είχαν όγκο στον εγκέφαλο (γλοίωμα και μηνιγγίωμα). Όταν σύγκριναν τις δύο ομάδες, βρήκαν ο κίνδυνος έναν όγκο εγκεφάλου δεν αφορούσε τη συχνότητα που επικοινωνούν τα κινητά τηλέφωνα (900 ή 1800 MHz) ή τα χρόνια που το χρησιμοποιούσαν.

Ο Christoffer Johansen, της Δανικής Καρκινικής Εταιρείας στην Κοπεγχάγη, είπε ότι βρήκαν συμπεράσματα, που συμφωνούν από προηγούμενες μελέτες, οι οποίες δεν βρήκαν καμία σύνδεση μεταξύ των όγκων του εγκεφάλου και των κινητών τηλεφώνων.

"Νομίζω ότι αν χρησιμοποιούμε περισσότερο τα κινητά τηλέφωνα δεν έχουμε περισσότερο κίνδυνο για καρκίνο του εγκεφάλου", δήλωσε ο καθηγητής Johansen.

"Από την άποψη των όγκων του εγκεφάλου, τώρα είμαστε κάπως σίγουροι ότι δεν υπάρχει σύνδεση αλλά, προτού να γίνουμε απόλυτα σίγουροι πρέπει να μελετήσουμε έναν μεγάλο αριθμό χρηστών, που χρησιμοποιούν τα τηλέφωνα μακροπρόθεσμα και κάνουν βαριά χρήση του".

Η δανική μελέτη εξέτασε τους δύο κύριους τύπους των όγκων εγκεφάλου - γλοίωμα και μηνιγγίωμα - και διαπίστωσε ότι κανένας τους δεν αφορούσε την χρήση κινητών.

Επίσης, διαπίστωσαν ότι δεν υπήρχε καμία σύνδεση μεταξύ της πλευράς του κεφαλιού, από το οποίο ακούνε συνήθως το κινητό τηλέφωνο, και σε ποια πλευρά του εγκεφάλου αναπτύχθηκε ο όγκος. Με τον έλεγχο των κινητών τηλεφωνικών λογαριασμών 27 ανθρώπων που είχαν όγκο στον εγκέφαλο και 47 ανθρώπων χωρίς όγκους, οι ερευνητές ήταν επίσης ικανοί να αξιολογήσουν πόσο καλή ήταν η μνήμη τους, σχετικά με τη χρήση των τηλεφώνων τους.

Διαπίστωσαν λοιπόν ότι οι άνθρωποι θυμήθηκαν ακριβώς τον αριθμό των κλήσεων που έκαναν αλλά δεν θυμήθηκαν ακριβώς τον χρόνο που κράτησαν οι κλήσεις.

Οι επιστήμονες έκαναν έλεγχο, επίσης, για να δουν εάν οι ασθενείς με όγκους έκαναν υπερβολική χρήση των κινητών τους σε σχέση με τους υγιείς. Και βρήκαν ότι δεν ήταν. "Δεν έχουμε κανέναν λόγο να θεωρήσουμε ότι οι άνθρωποι που συμμετείχαν στη μελέτη δεν είπαν την αλήθεια σχετικά με τη χρήση του τηλεφώνου τους", λέει ο Johansen.

Διάφορες εργαστηριακές μελέτες έχουν προτείνει ότι η ακτινοβολία που προέρχεται από τα κινητά τηλέφωνα θα μπορούσε να βλάψει τους ζωντανούς ιστούς και μία μάλιστα έδειξε ότι μια συνομιλία μακράς διάρκειας με ένα κινητό τηλέφωνο, μπορεί να προκαλέσει μικρή αύξηση της θερμοκρασίας στον εγκέφαλο.

Οι περισσότερες μεγάλης κλίμακας επιδημιολογικές μελέτες εντούτοις έχουν αποτύχει να βρουν σύνδεση μεταξύ της κακής υγείας και της υπερβολικής χρήσης των κινητών. Εντούτοις, μερικοί έχουν βρει μια στατιστικά σημαντική σύνδεση, λέει ο καθηγητής Johansen.

"Υπάρχουν μερικές μελέτες που βρήκαν έναν αυξανόμενο κίνδυνο για όγκο στον εγκεφάλου με την χρήση των κινητών, αλλά εκείνες οι μελέτες έχουν επικριθεί για προβλήματα στο σχεδιασμό τους", είπε.

"Συνολικά, τα αποδεικτικά στοιχεία δεν δείχνουν ότι τα τηλέφωνα είναι παράγοντας κινδύνου για γλοίωμα ή μηνιγγίωμα του εγκεφάλου. Εντούτοις, σε όλες τις μελέτες ο αριθμός των μακροχρόνιων χρηστών και όσοι κάνουν βαριά χρήση είναι περιορισμένος, αποφεύγοντας έτσι οποιοδήποτε σταθερό συμπέρασμα.

"Στη μελέτη μας, λίγα άτομα έκαναν χρήση του κινητού για 10 χρόνια ή και περισσότερο. Δεν θα είμαστε έτσι σε θέση να συναγάγουμε οποιαδήποτε σταθερά συμπεράσματα σχετικά με αυτό το ζήτημα έως ότου μπορέσουμε να επιβεβαιώσουμε αυτά τα αποτελέσματα με  μελέτες με τη συμμετοχή πιο μακροχρόνιων χρηστών αλλά και με βαριά χρήση των κινητών", αναφέρει ο Johansen.

Μια επίσημη έρευνα για τους κινδύνους στην υγεία από τα κινητά τηλέφωνα στη Μεγάλη Βρετανία, έχει κάνει την εξής σύσταση: τα παιδιά κάτω από οκτώ δεν πρέπει να κάνουν χρήση των τηλεφώνων και τα μεγαλύτερα παιδιά μεταξύ 8 και 14 πρέπει να τα χρησιμοποιήσουν μόνο όταν είναι  απολύτως απαραίτητο.

Ο καθηγητής Johansen ανέφερε ότι η τελευταία μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology, ήταν η πιο εμπεριστατωμένη και η πιο λεπτομερής μέχρι τώρα αλλά δεν περιέλαβε παιδιά. Έτσι τα συμπεράσματα ισχύουν μόνο για ενηλίκους.

Τόνισε ότι η επόμενη φάση της έρευνας σχεδιάστηκε να είναι μια έρευνα με ένα μικρό αριθμό παιδιών με όγκο στον εγκεφάλου, για να δει εάν θα μπορούσαν να συνδεθούν με τη χρήση των κινητών τηλεφώνων.

Οι προηγούμενες μελέτες είναι αναποτελεσματικές

Οι μελέτες σε δοκιμαστικούς σωλήνες έχουν δείξει ότι τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία με ραδιοσυχνότητες που εκπέμφθηκαν από τα κινητά τηλέφωνα θα μπορούσαν, σε ορισμένες περιστάσεις, να βλάψουν τα ζωντανά κύτταρα.

Οι μακροχρόνιες συνομιλίες με ένα κινητό τηλέφωνο έχουν αποδειχθεί ότι θερμαίνουν τον εγκέφαλο, η οποία θα μπορούσε, θεωρητικά, να προκαλέσει πονοκέφαλους ή σοβαρή καταστροφή, μακροπρόθεσμα.

Εντούτοις, οι περισσότεροι επιστήμονες πιστεύουν ότι η ακτινοβολία από τα κινητά τηλέφωνα είναι πάρα πολύ ασθενής για ναδιασπάσει ή να βλάψει τους χημικούς δεσμούς του DNA στους ιστούς και να προκαλέσει έτσι καρκίνο.

Οι περισσότερες μεγάλης κλίμακας μελέτες για τον ανθρώπινο πληθυσμό - συμπεριλαμβανομένων τριών στις ΗΠΑ και μιας στη Δανία - έχουν αποτύχει επίσης να αποδείξουν έναν σύνδεσμο μεταξύ της χρήσης και όγκων.

Πάντως, μια φινλανδική μελέτη 398 ανθρώπων με καρκίνο του εγκεφάλου βρήκε έναν σημαντικά αυξανόμενο κίνδυνο μεταξύ των χρηστών των παλαιότερων αναλογικών κινητών (στην Ελλάδα δεν είχαμε ποτέ τέτοια κινητά, μόνο ψηφιακά), τα οποία είχαν υψηλότερη ισχύ από τα νεώτερα ψηφιακά τηλέφωνα.

Δύο ακόμα μελέτες που έγιναν στη Σουηδία έδωσαν μικτά αποτελέσματα. Η μία που περιλαμβάνει 588 περιπτώσεις δεν βρήκε καμιά στατιστική σύνδεση, ενώ η δεύτερη  περιλάμβανε 1.617 περιπτώσεις, και βρήκε ένα σημαντικό συσχετισμό με όγκους στον εγκέφαλο, προς την πλευρά του κεφαλιού που κρατείται το τηλέφωνο συνήθως - ανεξάρτητα από το εάν το τηλέφωνο ήταν αναλογικό ή ψηφιακό. Αλλά, εκείνες οι μελέτες έχουν επικριθεί πολύ άσχημα για μια πιθανή προκατάληψη, από την άποψη των ερωτήσεων που υποβλήθηκαν στους συμμετέχοντες στην έρευνα, όπως και για τη μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε για να επιλεγούν οι ασθενείς.

Ο Sir William Stewart, ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας για την Προστασία της Υγείας, είπε ότι τα επιστημονικά στοιχεία ήταν ακόμα πάρα πολύ ασθενή για να μας πουν ότι τα κινητά τηλέφωνα ήταν ασφαλή. Ανέφερε ότι το κοινό πρέπει να ακολουθήσει μια προληπτική προσέγγιση ειδικά τα παιδιά, τα οποία ήταν πιθανό να υποφέρουν πιο πολύ εάν υπάρχει κίνδυνος για την υγεία.