Ένας διαστημικός δακτύλιος σωματιδίων γύρω από τη Γη για να σταματήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας

Πηγή: LiveScience.com, 27 Ιουνίου 2005

Αμερικανοί ερευνητές υποστηρίζουν μια απίστευτη ιδέα για να καταπολεμηθεί η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου. Συγκεκριμένα  προτείνουν να φτιαχτεί γύρω από τη Γη ένας διαστημικός δακτύλιος από μικρά σωματίδια ή να βάλουμε σε τροχιά διαστημικά σκάφη που θα προκαλέσουν σκιά στις τροπικές περιοχές μετριάζοντας τις ακραίες αλλαγές του κλίματος.

Πάντως, οι υπερασπιστές της ιδέας παραδέχονται ότι η ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού  δαχτυλιδιού για τη σκέδαση του ηλιακού φωτός, αποτελούμενου από σωματίδια, θα είχε και παρενέργειες, αφού θα φώτιζε τον ουρανό της νύχτας καθημερινά τόσο, όσο και μια πανσέληνος.

Αυτό το διαστημικό δαχτυλίδι θα μπορούσε αφ' ενός να σκιάσει τη γη και παράλληλα να ανακλά την ηλιακή ακτινοβολία πίσω στο διάστημα, προκειμένου να περιορίσει την παγκόσμια άνοδο της θερμοκρασίας.

Όμως ο προϋπολογισμός του έργου θα ήταν τρομακτικός και θα σόκαραν ακόμα και τη NASA. Οι επιστήμονες υπολογίζουν από 6 έως 200 τρισεκατομμύρια δολάρια για να γίνει η ασπίδα με τα σωματίδια, ενώ η ανάπτυξη μικροσκοπικών διαστημικών σκαφών εξοπλισμένων με αντανακλαστικές ομπρέλες, θα απαιτούσε μόνο $500 δισεκατομμύρια.

Προφανώς, αν τα σωματίδια προέλθουν από τη γη οι δαπάνες για το εγχείρημα θα είναι μικρότερες, ενώ αν προέλθουν από το φεγγάρι ή από έναν αστεροειδή οι δαπάνες σκαρφαλώνουν στα ύψη.

Αλλά η ιδέα, που εκτίθεται λεπτομερώς στο περιοδικό Acta Astronautica, διευκρινίζει ότι η αλλαγή του κλίματος μπορεί να αντιμετωπιστεί με νέες τεχνολογίες.

Απομίμηση ενός ηφαιστείου

Όλοι οι επιστήμονες συμφωνούν ότι στη Γη εναλλάσσονται οι θερμές και οι ψυχρές περίοδοι κατά τη διάρκεια των αιώνων. Μια λεπτή και συνεχώς μεταβαλλόμενη ισορροπία μεταξύ της ηλιακής ακτινοβολίας, της νεφοκάλυψης και των αερίων του θερμοκηπίου που παγιδεύουν τη θερμότητα, ελέγχει τη μακροχρόνια ταλάντευση του κλίματος, από τις εποχές του πάγου έως τις θερμότερες συνθήκες όπως γίνεται σήμερα. ΄

Όμως, ένα από τα ισχυρότερα κλειδιά του φαινομένου, που επηρεάζει τη μεταβολή του κλίματος, κρύβεται στην ποσότητα του ηλιακού φωτός που απορροφά ο πλανήτης μας αλλά και στην ποσότητα του ηλιακού φωτός που ανακλά πίσω στο διάστημα. Πρόκειται για μια μεταβλητή στην οποία δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν οι επιστήμονες, σύμφωνα με μια μελέτη που έγινε πριν δύο μήνες περίπου,

Εν τούτοις, οι περισσότεροι επιστήμονες σκέφτονται ότι το κλίμα μας έχει γίνει πιο θερμό κατά τη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα και θα γίνει ακόμα θερμότερο κατά τη διάρκεια των επόμενων εκατό ετών. Οι διάφορες μελέτες λένε ότι η θερμοκρασία του πλανήτη θα ανέβει ως και 10 βαθμούς Κελσίου κατά τη διάρκεια των επόμενων αιώνων. Οι θάλασσες θα ανέβουν εντυπωσιακά πλημμυρίζοντας τις παράκτιες πόλεις. Αλλά μια άλλη ομάδα επιστημόνων υποστηρίζει ότι τα δεδομένα της θερμοκρασίας, που υποστηρίζουν έναν πιο θερμό πλανήτη δεν είναι σταθερά και ότι οι προβολές, βασισμένες στα μοντέλα των υπολογιστών, μπορεί να είναι λάθος.

Πάντως, ίσως η μοίρα μας να είναι περισσότερο στα χέρια μας από όσο έχουμε φανταστεί.

"Η μείωση της ηλιακής έκθεσης κατά 1,6% θα πρέπει να υπερνικήσει μια άνοδο της θερμοκρασίας κατά 1,75 βαθμούς Κελσίου",  υποστηρίζει μια ομάδα που καθοδηγείται από τον Jerome Pearson, Πρόεδρο της Star Technology and Research. "Αυτό μπορεί να ολοκληρωθεί με διάφορους τρόπους στη Γη ή με διαστημικά συστήματα".

Όμως, λένε οι επιστήμονες, η ίδια η φύση μας έχει δείξει την δύναμη της σκέδασης του ηλιακού φωτός. Για παράδειγμα, οι ηφαιστειακές εκρήξεις, όπως αυτή του όρους Pinatubo το 1991, στέλνουν τεράστιες ποσότητες αερολυμάτων στην ατμόσφαιρα και ψύχτηκε ακολούθως το παγκόσμιο κλίμα κατά έναν βαθμό.

Άλλοι ερευνητές έχουν προτείνει τέτοια σχέδια όπως να προσθέσουμε μεταλλική σκόνη σε βιομηχανικούς καπνούς, ώστε να πλημμυρίσουν την ατμόσφαιρα και να ανακλαστεί προς το διάστημα περισσότερο φως του ήλιου.

Στην νέα ιδέα των Αμερικανών ερευνητών, το διαστημικό δαχτυλίδι θα μπορούσε να δημιουργηθεί από σωματίδια που θα διασκορπιστούν γύρω από τον ισημερινό της γης τα οποία, για να αντανακλούν το φως του ήλιου πίσω στο διάστημα, θα πρέπει να προέρχονται από μεταλλεία της γης, είτε από το φεγγάρι, είτε από κάποιον αστεροειδή.

Για να συγκρατηθούν δε τα σωματίδια στη συγκεκριμένη τροχιά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ένα διαστημικό σκάφος το οποίο θα ασκούσε σ' αυτά τις δυνάμεις ενός τεχνητού πεδίου βαρύτητας.

Ένα εναλλακτικό σενάριο, εξίσου ακραίο, προβλέπει αντί της διασκόρπισης σωματιδίων την ανάπτυξη ενός διαστημικού δαχτυλιδιού που θα συγκροτείται από έναν στολίσκο πολύ μικρών διαστημικών σκαφών εξοπλισμένων με αντανακλαστικές ομπρέλες.

"Ένα δαχτυλίδι αποτελούμενο από μίνι διαστημικά σκάφη, ειδικά διαμορφωμένα, γύρω από τους τροπικούς κύκλους θα παρείχε τη μέγιστη αποτελεσματικότητα στη μείωση της θερμοκρασίας στις θερμότερες περιοχές του πλανήτη μας", λένε οι επιστήμονες.

Μια αρχική έκδοση της ιδέας αυτής παρουσιάστηκε, αλλά δεν είχε απήχηση, κατά το 2002.

Όσο μεγαλεπήβολη κι αν ακούγεται η ιδέα της δημιουργίας ενός τεχνητού δαχτυλιδιού γύρω από τη γη για την ανακοπή της ανόδου της θερμοκρασίας, κάποιοι ερευνητές θεωρούν ότι ακόμη και αν επί του παρόντος είναι ανέφικτη, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί το μέλλον σε περίπτωση μετανάστευσης του ανθρώπου στο διάστημα. Μέχρι τότε, θα ευελπιστούμε να καταλήξουν οι ηγέτες των ανεπτυγμένων κρατών σε μια συμφωνία για τον δραστικό περιορισμό των αερίων του θερμοκηπίου, προκειμένου να ατενίσουμε με αισιοδοξία το εγγύς μέλλον.

Ο Benny Peiser, ένας κοινωνικός ανθρωπολόγος στο πανεπιστημίου του Λίβερπουλ John Moores, που κάνει έρευνα για το κλίμα λέει ότι μια παγκόσμια συμφωνία για τη μείωση των εκπομπών των αερίων - που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου - υπολογίζεται ότι θα στοίχιζε στην παγκόσμια οικονομία περίπου 150 δισ. δολάρια ετησίως.

"Δεν νομίζω ότι η μέτρια τάση ανόδου της θερμοκρασίας, που δοκιμάζουμε αυτήν την περίοδο, είναι σημαντική ή μακροπρόθεσμη απειλή", ανέφερε ο Peiser στο LiveScience.

"Πιστεύω ότι αυτή η νοοτροπία, παρά την προφανή εκκεντρικότητά της, είναι πραγματικά μάλλον καθησυχαστική", λέει ο Peiser. "Γιατί δίνει στους ανθρώπους άφθονα στοιχεία της εξαιρετικής ανθρώπινης ευστροφίας που, όπως τόσο συχνά έγινε στο παρελθόν, έχει βοηθήσει να υπερνικήσουν οι άνθρωποι πολλές δυσάρεστες καταστάσεις που θεωρήθηκαν αξεπέραστες τα προηγούμενα χρόνια".

"Και αυτό που δείχνει η εργασία είναι ότι ο πολιτισμός μας είναι θεωρητικά και τεχνολογικά ικανός να αντιμετωπίσει ενδεχομένως οποιαδήποτε σημαντική αλλαγή του κλίματος στο μέλλον".