Νεαρά άστρα στο σμήνος του Χριστουγεννιάτικου Δέντρου

Πηγή: Πανεπίστήμιο της Αριζόνας, 23 Δεκεμβρίου 2005

Το σμήνος του Χριστουγεννιάτικου Δέντρου, γνωστό επίσης και ως NGC 2264, είναι το γνωστό σμήνος στον αστερισμό Μονόκερος. Πήρε το όνομα αυτό επειδή μοιάζει με ένα δέντρο στο ορατό φως. Αλλά αυτή η εικόνα, που λήφθηκε από το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer της NASA, παρουσιάζει με τι μοιάζει στο υπέρυθρο φως. Κανονικά τα μεμονωμένα νεογέννητα αστέρια που βρίσκονται μαζί στο σμήνος, κρυμμένα από την παχιά σκόνη,  μπορούν να φανούν τυλιγμένα μέσα στο νεφέλωμα.

Το NGC 2264,  το Νεφέλωμα Κόνου και το σμήνος του Χριστουγεννιάτικου Δέντρου

Οι φωτογραφικές μηχανές του Spitzer είναι πολύ ευαίσθητες στις υπέρυθρες ακτίνες (τις θερμικές), που επιτρέπει στους αστρονόμους να δουν τα κρυμμένα από το αέριο και τη σκόνη νεοσχηματιζόμενα άστρα μέσα στο νεφέλωμα.

Το σμήνος Χριστουγεννιάτικου Δέντρου, είναι επίσης γνωστό και ως NGC 2264, είναι μια πολύ καλά μελετημένη περιοχή στον αστερισμό του Μονόκερου. Το νεφέλωμα αυτό είναι κατά προσέγγιση 2.500 έτη φωτός μακριά μας. Δηλαδή το νεφέλωμα εξέπεμψε το φως στην εικόνα αυτή του Spitzer πριν 2.500 έτη.

Για τους αστρονόμους που μελετούν την ανάπτυξη των πολύ νεαρών άστρων -- αστέρια λιγότερο από μερικά εκατομμύρια έτη -- "αυτή η περιοχή έχει από όλα", λέει ο αστρονόμος Erick Τ. Young του πανεπιστημίου της Αριζόνα.

"Βλέπουμε την δραματική εικόνα της εκπομπής του ψυχρού αερίου -- νέφη που μοιάζουν με σύννεφα στην αρχή καταιγίδων. Βλέπουμε την περίοδο που το ογκώδες μοριακό νέφος διαχωρίζεται και αρχίζει να συμπυκνώνεται στις μάζες των νηπίων άστρων", αναφέρει ο Young.

"Και, για πρώτη φορά, λόγω της ευαισθησίας του Spitzer, μπορούμε να δούμε μεμονωμένα αστέρια κατά προσέγγιση στο μέγεθος του ήλιού μας κλεισμένα μέσα σε εκείνες τις μάζες".

Το σμήνος των αστεριών είναι σε πολύ μικρή περιοχή, λιγότερο από 100.000 έτη, πρόσθεσε.

Οι παρατηρήσεις του Spitzer δείχνουν ό,τι ακριβώς προβλέπει η θεωρία , η δε πυκνότητα και η θερμοκρασία του αρχικού νέφους όπου σχηματίζονται τα άστρα, υπαγορεύουν το διάστημα μεταξύ των πρωτοαστέρων.

Τα αστέρια νήπια εμφανίζονται ως ροζ και κόκκινες κηλίδες στο σμήνος, οι δε μεγαλύτερες, κιτρινωπές σφαίρες είναι ογκώδη αστέρια μέσα στην περιοχή NGC 2264. Τα οργανικά μόρια που αναμιγνύονται με τη σκόνη που περιβάλλει το σμήνος είναι φωτισμένα ως πράσινες ανταύγειες. Οι μπλε κουκίδες μέσα στην εικόνα είναι παλαιότερα αστέρια του Γαλαξία μας σε διάφορες αποστάσεις, σύμφωνα με τη γραμμή θέασης του τηλεσκοπίου.