Η NASA αναβάλλει επ' αόριστον το πρόγραμμα αποστολής Dawn στους αστεροειδείς

Πηγή:  NASA, 24 Ιανουαρίου 2006

Το διαστημικό σκάφος Dawn, που ήταν προγραμματισμένο να πετάξει το καλοκαίρι για να μελετήσει τους δύο μεγαλύτερους αστεροειδείς του Ηλιακού Συστήματος, τελικά θα καθηλωθεί στο έδαφος καθώς η NASA αντιμετωπίζει υπερβάσεις του προϋπολογισμού αλλά και τεχνικά προβλήματα.

Οι υπεύθυνοι της αποστολής διατάχθηκαν να σταματήσουν τις εργασίες τους στο διαστημόπλοιο, γιατί η αναχώρηση του σκάφους, που προγραμματιζόταν για τον Ιούνιο 2006, αναβάλλεται επ΄ αόριστον, δήλωσε ο Andrew Dantzler, διευθυντής του τμήματος Ηλιακού Συστήματος της NASA.

Το Dawn επρόκειτο να αναχωρήσει σε μια αποστολή εννέα ετών, τροφοδοτημένο από μια ιοντική μηχανή με ξένον, στην κύρια ζώνη των αστεροειδών, ανάμεσα στον Άρη και τον Δία. Το σκάφος θα έπρεπε να τεθεί διαδοχικά σε τροχιά γύρω από τους γιγάντιους αστεροειδείς Βέστα και Δήμητρα.

Οι υπεύθυνοι της αποστολής έλαβαν την εντολή το περασμένο φθινόπωρο έως ότου ολοκληρώσει το έργο της μια ανεξάρτητη επιτροπή που επανεξετάζει την αποστολή. Η έκθεσή της αναμένεται να αποσταλεί στη NASA στις 29 Ιανουαρίου.

Ακόμα και αν η υπηρεσία δώσει το πράσινο φως, οι μηχανικοί θα χρειαστούν τουλάχιστον ένα χρόνο ακόμα για να ολοκληρώσουν τις δοκιμές στο σκάφος.

Η αποστολή Dawn εντάσσεται στο πρόγραμμα Discovery της NASA, που έχει στόχο την εξερεύνηση του Ηλιακού Συστήματος με χαμηλό προϋπολογισμό. Το πρόγραμμα περιλάμβανε και το σκάφος Stardust, το οποίο την περασμένη εβδομάδα έφερε στη Γη τα πρώτα δείγματα από την ουρά του κομήτη Wild 2.

Η αποστολή Dawn ωστόσο είχε παρουσιάσει σημαντικά τεχνικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων και της ρήξης σε δύο δεξαμενές του προωθητικού αερίου ξένου, που τροφοδοτούν τον ιοντικό κινητήρα.

Το πρόγραμμα όμως ξεπέρασε τον προϋπολογισμό των 371 εκατομμυρίων δολαρίων και οι υπεύθυνοι ζήτησαν ακόμα 40 εκατομμύρια αναγκάζοντας τη NASA να εξετάσει γιατί το πρόγραμμα ξέφυγε από τον προϋπολογισμό του.

Ο Dantzler ξέρει ότι το Dawn είναι ζωτικής σημασίας για να γνωρίσουμε το ξεκίνημα του ηλιακού συστήματος. Αλλά ανέφερε ότι η υπέρβαση του προϋπολογισμού του Dawn εις βάρος των άλλων προγραμμάτων θα έβλαπτε τις μελλοντικές αποστολές.

"Η αποστολή θα κάνει πρώτης τάξεως επιστημονικό έργο, και θα κάνουμε όλα όσα μπορούμε αν μας δώσουνε την άδεια", είπε ο Dantzler.

Οι αστεροειδείς πιστεύεται ότι είναι κατάλοιπα από το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος πριν από 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια, και η μελέτη τους ίσως προσφέρει στοιχεία για τη δημιουργία της Γης και του Ήλιου.

Τα τρία κύρια επιστημονικά ζητήματα της αποστολής ήταν πρώτον να συλλάβει τις πιο πρόωρες στιγμές του ηλιακού συστήματος βοηθώντας να καταλάβουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες αυτά τα αντικείμενα σχηματίστηκαν. Δεύτερον, η αποστολή Dawn να καθορίσει τη φύση των δομικών μονάδων από τους οποίους οι γήινοι πλανήτες διαμορφώθηκαν, βελτιώνοντας έτσι την κατανόηση του σχηματισμού της γης. Τέλος, να αντιπαραβάλλει το σχηματισμό και την εξέλιξη των δύο μικρών πλανητών που ακολούθησαν πολύ διαφορετικές εξελικτικές πορείες, έτσι ώστε να καταλάβουμε τι ήταν αυτό που έλεγξε αυτή την εξέλιξη.

Η κυριότερη ερώτηση όμως της αποστολής θα ήταν ο ρόλος του μεγέθους και του νερού στον καθορισμό της εξέλιξης των πλανητών.

Η Δήμητρα και η Βέστα είναι τα δύο σώματα με τα οποία θα εξέταζε αυτήν την ερώτηση, δεδομένου ότι είναι οι πιο μεγάλοι από τους πρωτοπλανήτες, τους πλανήτες βρέφη,  η αύξηση των οποίων διακόπηκε από το σχηματισμό του Δία.

Η Δήμητρα, ο μεγαλύτερος γνωστός αστεροειδής με μήκος 1.000 χιλιόμετρα φαίνεται ότι έχει θερμή επιφάνεια και παρουσιάζει ενδείξεις μιας αραιής ατμόσφαιρας. Ενώ ο Βέστα, με μήκος περίπου 500 χιλιόμετρα φαίνεται ότι πήρε το τελικό του σχήμα από τη ροή βασαλτικής λάβας.

Η Δήμητρα μπορεί να έχει ενεργές υδρολογικές διαδικασίες που να οδηγούν σε εποχιακά πολικά καλύμματα από παγωμένο νερό, πράγμα που θα αλλάξει την γνώση μας για το εσωτερικό αυτών των σωμάτων. Επίσης, η Δήμητρα μπορεί να έχει μια λεπτή, μόνιμη ατμόσφαιρα που θα την ξεχωρίζει από τους άλλους δευτερεύοντες πλανήτες.

Ο Βέστα και η Δήμητρα ή Σέρες πιστεύεται ότι σχηματίστηκαν σε διαφορετικές περιοχές του Ηλιακού Συστήματος και εξελίχθηκαν διαφορετικά. Η Δήμητρα είναι πολύ πρωτόγονη και υγρή ενώ η Βέστα εξελίσσεται και είναι ξηρή.

Η επιστημονική ομάδα του προγράμματος αποτελείται από τους κύριους εμπειρογνώμονες στην έρευνα των βραχωδών και παγωμένων πλανητών που θα χρησιμοποιήσουν, αν γίνει η αποστολή, αποδεδειγμένες τεχνικές μέτρησης και ανάλυσης.