Επιστροφή στην αθέατη πλευρά της Σελήνης

Πηγή: SUNDAY TIMES, 19 Μαρτίου 2006

Σε καλλιτεχνική απεικόνιση το σκάφος προσεδάφισης πάνω στη Σελήνη με τους αστροναύτες. Σκοπός τους είναι και η δημιουργία μιας μόνιμης βάσης για το ταξίδι στον Άρη

Πάνω από 30 χρόνια πέρασαν από το τελευταίο επανδρωμένο ταξίδι στη Σελήνη και η NASA πρόκειται να επιστρέψει με μια αποστολή στην ανεξερεύνητη μακρινή πλευρά της, τους πόλους της καθώς και ορεινών περιοχών της. 

Η NASA παρουσίασε τα σχέδια για έναν από τους μεγαλύτερους πυραύλους που έχουν κατασκευαστεί ποτέ για να φέρει τον άνθρωπο ξανά στη μακρινή πλευρά του φεγγαριού. 

Οι μεταφορές θα γίνουν με δύο πυραύλους για πρώτη φορά. Ο πρώτος και πιο ισχυρός πύραυλος θα μεταφέρει ένα μητρικό σεληνιακό σκάφος που θα είναι σε γήινη τροχιά και ένα μικρότερο σκάφος (σεληνιακή άκατος) για την προσγείωση στη Σελήνη, ενώ ο δεύτερος πύραυλος θα μεταφέρει ξεχωριστά το πλήρωμα με το Εξερευνητικό Όχημα Προσωπικού CEV. Μόλις ενωθούν στο διάστημα θα διευθυνθούν στο φεγγάρι όπου το μεγαλύτερο σκάφος θα παραμείνει σε τροχιά, αφού ρίξει το σεληνιακό προσεδαφιστή με τους αστροναύτες.

Το σχέδιο αυτό προέκυψε κατά τη διάρκεια μιας διαστημικής διάσκεψης στο Χιούστον την προηγούμενη εβδομάδα. Το σχέδιο είναι μέρος του σχεδίου "Επιστροφή στη Σελήνη" της NASA, πρόγραμμα που ξεκίνησε από τον Πρόεδρο Μπους πριν δύο χρόνια.

Στο πλαίσιο του προγράμματος, κάθε φορά θα ταξιδεύουν μέχρι τέσσερις αστροναύτες στη μακρινή πλευρά του φεγγαριού για να συλλέξουν δείγματα βράχων και να διεξαγάγουν έρευνα, συμπεριλαμβανομένης και της έρευνας για την ύπαρξη νερού που μπορεί κάποια μέρα να χρειαστεί σε μια σεληνιακή βάση. 

Η κλίμακα των αποστολών είναι πολύ μεγαλύτερη από το προηγούμενο πρόγραμμα του Απόλλων, αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η NASA θα χρειαστεί δύο χωριστούς πυραύλους για να φέρει το σκάφος και το μητρικό πλήρωμα στο διάστημα. 

Μερικές αποστολές θα είναι με ένα επανδρωμένο διαστημικό σκάφος για την εξερεύνηση άγνωστων περιοχών, όπως σεληνιακά βουνά και στους δύο πόλους του φεγγαριού.

Ο John Connolly, διευθυντής του σεληνιακού προγράμματος προσεδάφισης της NASA, ανέφερε ότι το σύστημα σχεδιάστηκε για να φέρει τα πληρώματα σχεδόν σε κάθε μέρος της επιφάνειας του φεγγαριού. 

"Τα δείγματα που θα συλλέξουν όπως και η έρευνα που θα διεξαγάγουν θα βοηθήσουν να λυθούν πολλά μυστήρια για την προέλευση και τη σύνθεση του φεγγαριού και της καταλληλότητάς του σαν μια βάση," είπε. 

Το πρόγραμμα Απόλλων πραγματοποίησε έξι σεληνιακές αποβάσεις μεταξύ 1969 και 1972.

Ο άθλος αυτός ήταν ένας θρίαμβος, αλλά οι τεχνικοί περιορισμοί του σκάφους Απόλλων, συν την άγνοια της σεληνιακής έκτασης, σήμαινε ότι και οι έξι αποστολές έπρεπε να σταλούν στις πεδιάδες του φεγγαριού. 

Αυτές οι περιοχές, όλες προς την πλησιέστερη πλευρά του φεγγαριού, ήταν οι μόνες περιοχές που ήταν γνωστές ότι είναι αρκετά επίπεδες για μια ασφαλή προσγείωση. 

Αυτό είχε απογοητεύσει τους επιστήμονες επειδή τα δείγματα που είχαν συλλεχθεί από τις έξι αποστολές ήταν όλα παρόμοια. Είναι, επίσης, πιθανά νεώτερα από τους σεληνιακούς βράχους των βουνών. 

Η μακρινή πλευρά, που αποκαλείται έτσι επειδή είναι πάντα μακριά από τη γη, φωτογραφίστηκε αρχικά το 1959 από έναν ρωσικό σκάφος. Το 1968 οι αστροναύτες του Απόλλων 8 έγιναν οι πρώτοι που την είδαν άμεσα. 

Τηλεσκόπιο στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού

Η EADS (Ευρωπαϊκές Μεταφορές στο Διάστημα) μαζί με το Ολλανδικό Ίδρυμα για την Αστρονομία θα ξεκινήσουν τον Ιούνιο τη πρώτη φάση μιας μελέτης ενός ραδιοτηλεσκοπίου με ένα προτεινόμενο κόστος 1.3 δισεκατομμυρίων ευρώ, και το οποίο θα βρίσκεται στην πολική περιοχή της αθέατης πλευράς του φεγγαριού. Τη μελέτη αυτή θα φέρει για έγκριση στο υπουργικό συμβούλιο της ΕΕ τον Ιανουάριο του 2008, με σκοπό η τελευταία να εγκρίνει τις σεληνιακές αποστολές.

Ο διευθυντής της ESA για τις επανδρωμένες αποστολές, μικροβαρύτητα και διαστημικές πτήσεις, Daniel Sacotte,  αναμένει να υποβάλει τις προτάσεις για τη Σελήνη το 2008.

 "Αν προωθεί μεταξύ 2013 και 2015, το ραδιοτηλεσκόπιο θα μπορούσε να ψάξει για εξω-πλανήτες και να ανιχνεύσει ραδιοσήματα στην περιοχή 1-10Mhz, που γεννήθηκαν μέχρι 300.000 χρόνια μετά από τη Μεγάλη Έκρηξη", λέει ο διαστημικός διευθυντής του προγράμματος της σεληνιακής αποστολής μεταφορών της EADS Hartmut Muller.

Τέτοια σήματα δεν μπορούν να ανιχνευθούν στη γη λόγω της παρεμβολής της ιονόσφαιρας. Το ραδιοτηλεσκόπιο θα αποτελείται από ένα όχημα προσεδάφισης, που θα ανέπτυσσε τις κεραίες-δίπολα σε μια περιοχή 300- 400 μέτρων.

Τα δίπολα, τα οποία θα συλλαμβάνουν τα κοσμικά ραδιοσήματα, θα επεκτείνονταν είτε από ένα διανομέα είτε από μικρά κινητά ρομπότ. Η αθέατη περιοχή του Νότιου Πόλου θα εξασφάλιζε μόνιμο φως του ήλιου για την παροχή ηλεκτρικής ισχύος από τον ήλιο και θα επέτρεπε την άμεση επικοινωνία με τη γη. Το τηλεσκόπιο - όχημα θα μπορούσε επίσης να φέρει γεώφονα, τα οποία μόλις θα αναπτύσσονταν θα μπορούσαν να αφουγκραστούν τις πτώσεις στην επιφάνεια του φεγγαριού με μετεωρίτες.