Οι αυξανόμενες θερμοκρασίες των ωκεανών τροφοδοτούν ολοένα και ισχυρότερους τυφώνες

Πηγή: Guardian, 12 Σεπτεμβρίου 2006

Οι τυφώνες σαν τον Κατρίνα θα μπορούσαν να γίνουν πιο συνηθισμένοι, λένε οι επιστήμονες. Το φαινόμενο όμως δεν μπορεί να εξηγηθεί από έναν 'φυσικό κύκλο', αλλά οφείλονται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες - την καύση ορυκτών καυσίμων.

Οι ερευνητές του κλίματος διαπίστωσαν ότι οι εκπομπές από την καύση των ορυκτών καυσίμων και από άλλες βιομηχανικές δραστηριότητες, είναι υπεύθυνες για την αύξηση της θερμοκρασίας των τροπικών υδάτων, εκεί όπου σχηματίζονται οι τυφώνες. Προβλέπουν όμως ότι τα θερμότερα ωκεάνια νερά θα ενεργοποιήσουν περισσότερους τυφώνες και θα τους καταστήσουν ισχυρότερους. Εάν οι θερμοκρασίες της θάλασσας συνεχίσουν να αυξάνονται, οι επιστήμονες φοβούνται ότι οι τυφώνες κατηγορίας 4 και 5, όπως είναι η Κατρίνα που κτύπησε τη Νέα Ορλεάνη το περασμένο καλοκαίρι, θα γίνουν πιο συχνοί.

Οι επιστήμονες, που καθοδηγήθηκαν από τον Ben Santer στο Εθνικό΅Εργαστήριο Lawrence Livermore στην Καλιφόρνια, χρησιμοποίησαν 22 κλιματικά μοντέλα για να ερευνήσουν τις πιθανές αιτίες της ανόδου στις θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας, μέχρι 0.67 οC στους τροπικούς κύκλους του Ατλαντικού και Ειρηνικού, από το 1906 έως το 2005. Κάθε υπολογιστικό μοντέλο έτρεξε αρκετές φορές για βρει ποιά θα ήταν η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας με και χωρίς ανεβασμένα τα επίπεδα των αερίων του θερμοκηπίου και άλλων ρύπων.

Και διαπίστωσαν ότι μικροσκοπικά σωματίδια από τα ηφαίστεια και θειικά άλατα από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις εμπόδιζαν να φτάσουν οι ακτίνες του ήλιου, και ως εκ τούτου έψυχαν τους ωκεανούς. Αλλά το φαινόμενο άλλαξε από την αύξηση στα αέρια του θερμοκηπίου, τα οποία οδήγησαν σε θερμότερους ωκεανούς. Η μελέτη εμφανίζεται στα πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας των Επιστημών.

Ο Nathan Gillett, συντάκτης κι αυτός της μελέτης στο πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας, τόνισε: "Ξέρουμε ότι οι ωκεανοί έχουν θερμανθεί σε αυτές τις περιοχές και μερικοί επιστήμονες έχουν πει ότι οφείλεται στα φυσικά γεγονότα. Αλλά αυτή η μελέτη επιβεβαιώνει ότι δεν μπορεί να εξηγηθεί από έναν φυσικό κύκλο."

Οι τυφώνες σχηματίζονται σε τροπικά νερά, όταν το νερό που εξατμίζεται, απορροφάται στο εσωτερικό βαρομετρικών χαμηλών. Όσο πιο θερμή είναι η επιφάνεια του ωκεανού, τόσο μεγαλύτεροι όγκοι νερού εξατμίζονται και τροφοδοτούν τον τυφώνα. Τον Μάρτιο, ο δρ Kerry Emanuel, κλιματολόγος στο ΜΙΤ της Βοστώνης, υποστήριξε ότι ενώ οι μέσες θερμοκρασίες των ωκεανών έχουν αυξηθεί κατά μόλις μισό βαθμό Κελσίου τα τελευταία 30 χρόνια, η ισχύς των τυφώνων έχει διπλασιασθεί κατά την ίδια χρονική περίοδο.

Αν και η άνοδος της ωκεάνιας θερμοκρασίας είναι ελάχιστη, αναμένεται να έχει δραματική επίπτωση στην ισχύ των τυφώνων. Ο Tom Wigley, επικεφαλής του Κέντρου Ατμοσφαιρικών Μελετών στο Boulder του Κολοράντο, προσθέτει: "Η καλύτερη εξήγηση για την ενίσχυση αυτή είναι η ανθρώπινη δραστηριότητα. Η βιομηχανική ανάπτυξη και οι εκπομπές καυσαερίων θα ενισχύσουν κι άλλο τους τυφώνες μέσα στον ερχόμενο αιώνα".

Οι συνθήκες που πρέπει να υπάρχουν για να αναπτυχθεί ένας κυκλώνας είναι:

1. Θερμοκρασία θάλασσας μεγαλύτερη των 26,5 βαθμών Κελσίου (80 βαθμοί F) και σε βάθος μεγαλύτερο των 50 μέτρων.

2. Μεγάλη πτώση της θερμοκρασίας στην ατμόσφαιρα καθ' ύψος.

3. Αυξημένα ποσά υγρασίας στη μέση τροπόσφαιρα (στα 5 km).

4. Απόσταση τουλάχιστον 500 km από τον Ισημερινό.

5. Να μην υπάρχουν μεγάλες διαφορές της έντασης του ανέμου καθ' ύψος (wind shear) και οι διαφορές αυτές να είναι μικρότερες των 20 kts.

6. H πίεση στο μάτι του κυκλώνα να είναι μικρότερη από 980 mbar.

Η Αμερικανική Ένωση Επιστημόνων UCSUSA αναφέρει ότι με την πάροδο του χρόνου οι ανθρώπινες δραστηριότητες από την κατασκευή φραγμάτων μέχρι την ανάπτυξη στις παράκτιες περιοχές με την αποξήρανση υδροβιότοπων, που χρησιμεύουν στην απορρόφηση των υδάτων από τις πλημμύρες, έχουν μεταβάλει δραματικά το φυσικό τοπίο, τις υδάτινες διόδους και τις οικολογικές διαδικασίες. Και οι επεμβάσεις αυτές σε συνδυασμό με την επίπεδη τοπογραφία της περιοχής και τα σενάρια για την άνοδο της θερμοκρασίας και της στάθμης των υδάτων καθώς και την περαιτέρω διάβρωση θα γεννούν τραγωδίες ακόμη και μετά το πέρασμα μικρότερων καταιγίδων.  Και τελευταία έχει παρατηρηθεί ότι η οικονομική ζημιά ενός κυκλώνα που φτάνει στην ξηρά είναι περίπου ανάλογη του κύβου της ταχύτητας των ανέμων. Και μια μελέτη στο περιοδικό Nature έδειξε ότι από το 1990 έως σήμερα τόσο η ισχύς των κυκλώνων όσο και το κόστος τους έχουν όντως αυξηθεί σημαντικά.

Στον τελευταίο τυφώνα η ταχύτητα των σταθερών ανέμων έφτασε τα 280 χιλιόμετρα την ώρα, και η ατμοσφαιρική πίεση στο μάτι του κυκλώνα έπεσε στα 902 millibar -η τέταρτη χαμηλότερη τιμή που έχει καταγραφεί ποτέ σε κυκλώνα του Ατλαντικού. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις οι ζημιές ανέρχονται στα 125 δισ. δολάρια, ποσό σημαντικά υψηλότερο από το προηγούμενο ρεκόρ του κυκλώνα Άντριου το 1992, ο οποίος προκάλεσε καταστροφές 21 δισ. δολαρίων σε τρέχουσες τιμές.