Με λέιζερ θα σώσουμε την ανθρωπότητα από τους αστεροειδείς

Πηγή: Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα, 7 Μαρτίου 2007

Μια ομάδα επιστημόνων και μηχανικών ειδικών στα λέιζερ (LSEG) στο πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα στο Χούντσβιλ (UAH) πραγματοποιούν μια έρευνα που θα μπορούσε μια ημέρα να σώσει την ανθρωπότητα από τους αστεροειδείς που απειλούν τη Γη.

Η ομάδα, που διευθύνεται από τον Δρ Richard Fork, πραγματοποιεί έρευνα στο πώς θα μπορούσαμε με ακτίνες λέιζερ να εκτρέψουμε τους αστεροειδείς, που μπορούν να φέρουν σε κίνδυνο τη Γη.

Ακούγεται σαν επιστημονική φαντασία, αλλά ο Fork, που έχει διδακτορικό από το ΜΙΤ και πάνω από 40 χρόνια εμπειρίας με τα λέιζερ, είπε ότι θα μπορούσε κάποιος να τοποθετήσει ένα λέιζερ στο διάστημα ή στο φεγγάρι για να εξετάσει τις ιδιότητες των αστεροειδών και ίσως να αλλάξει τις τροχιές τους ώστε να βρεθούν μακριά από τη γη.

Η έρευνα αυτή διεγείρει τους σπουδαστές να χρησιμοποιήσουν τα λέιζερ για διαστημικές εφαρμογές. Έτσι, ο μεταπτυχιακός σπουδαστής Blake Anderton έγραψε τη διατριβή του πάνω "στην εφαρμογή των λέιζερ στην αναγνώριση και την απομάκρυνση των αστεροειδών." Ενώ ο προπτυχιακός φοιτητής Gordon Aiken κέρδισε βραβείο για την παρουσίαση της εργασίας του με τίτλο "Τοποθέτηση συστήματος ραντάρ με ακτίνες laser στο διάστημα για αντικείμενα κοντά στη Γη". Και τα μέλη της προηγούμενης ομάδας φτιάχνουν ένα σύστημα λέιζερ "που θα είναι ο παππούς του λέιζερ που θα απομακρύνει τους αστεροειδείς", λέει ο Fork.

Ο Anderton λέει ότι η διατριβή του συζητά έναν τρόπο για να εξετάσει αστεροειδείς στη μέγιστη απόσταση, το οποίο σημαίνει έγκαιρη ανίχνευση τους. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του, θα μπορούσε να αναγνωριστεί ένας αστεροειδής μέχρι και 1 Au μακριά ή 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Το τηλεσκόπιο Arecibo και άλλα παρατηρητήρια ραντάρ μπορούν να ανιχνεύσουν αντικείμενα μέχρι 0,1 Au μακριά μόνο, έτσι θεωρητικά ένα λέιζερ θα ήταν μεγάλη βελτίωση ως προς το ραντάρ.

Ο στόχος της επιστημονικής ομάδας είναι να ενισχυθούν παλμοί της τάξεως των femtosecond ώστε να χρησιμοποιηθούν στην τηλεπισκόπηση. Η έρευνα όμως δεν αφορά το χαρακτηρισμό ή την εκτροπή αστεροειδών, αλλά ο Fork βλέπει αυτή τη σύνδεση.

"Το όραμά μου είναι ότι αυτό το σύστημα είναι ο πρόγονος του λέιζερ που θα μπορούσε να αναγνωρίσει και να εκτρέψει αστεροειδείς", λέει. Οι συγκρούσεις της Γης με αστεροειδείς έχουν διαδραματίσει έναν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της εξέλιξης της ζωής πάνω στον πλανήτη μας, γιατί υποκίνησαν παγκόσμιες αλλαγές στο περιβάλλον. Και αν αναπτύξουμε τα όπλα εκείνα για να εμποδίσουμε τις συγκρούσεις με τους αστεροειδείς σήμερα, θα είναι ένα βήμα για τη σωτηρία της ανθρωπότητας,  συμπλήρωσε ο Fork.

Παρακολούθηση επικίνδυνων αστεροειδών

Οι επιστήμονες που είναι επιφορτισμένοι για την παρακολούθηση των επικίνδυνων αστεροειδών, τονίζουν ότι βασικός στόχος είναι η υπεράσπιση του πλανήτη μας, όχι από κάποιον τυχαίο αστεροειδή αλλά από ένα ουράνιο σώμα σαν κι εκείνο που ισοπέδωσε πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια τη Χερσόνησο Γιουκατάν στο Μεξικό, προκαλώντας ταυτόχρονα τον αφανισμό των δεινοσαύρων.

Οι ειδικοί έχουν υπολογίσει ότι υπάρχουν 127 κοντινά στη Γη αντικείμενα τα οποία έχουν έστω και μια μικρή πιθανότητα να χτυπήσουν τον πλανήτη μας και υποστηρίζουν  ότι θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να ενεργήσουμε όταν διαισθανθούμε πως το κακό πάει να συμβεί και όχι όταν σιγουρευτούμε ότι κάτι θα συμβεί, γιατί τότε θα είναι πολύ αργά.

Το αμερικανικό Κογκρέσο έχει επιφορτίσει τη NASA με την υποχρέωση να αναγνωρίσει το 90% των αστεροειδών που βρίσκονται κοντά στη Γη και οι οποίοι είναι αρκετά μεγάλοι ώστε να προκαλέσουν παγκόσμιο καταστροφή. Πρόσφατα, η NASA έστρεψε την προσοχή της σε μετέωρα με διάμετρο έως 140 μέτρα, τα οποία θα μπορούσαν να προκαλέσουν σημαντική καταστροφή σε τοπικό επίπεδο. Μέχρι στιγμής, η NASA έχει αποθηκεύσει στις βάσεις δεδομένων της στοιχεία για 5.000 τέτοιους αστεροειδείς. 

Tο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι αστρονόμοι με τα επικίνδυνα αντικείμενα έχει δύο όψεις. Η πρώτη είναι η δυσκολία της ανίχνευσης και της εύρεσης της πορείας που ακολουθεί και η δεύτερη η τυχόν αλλαγή της πορείας του.

Οι αστεροειδείς έχουν συνήθως αλλόκοτο σχήμα. Μοιάζουν με πατάτες. Αυτό σημαίνει ότι κινούνται και στριφογυρίζουν στο διάστημα με ένα τρόπο που είναι δύσκολο να προβλεφθεί, σε αντίθεση με τους πλανήτες. Επιπλέον, η διαδρομή που ακολουθούν μπορεί να αλλάξει από καιρό σε καιρό. Για αυτό είναι σημαντικό να προβλέπουμε με ακρίβεια την τροχιά τους.

Ο αστροναύτης και φυσικός Εντ Λου, που έχει μείνει επί μακρό χρονικό διάστημα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, προτείνει τη δημιουργία ενός «βαρυτικού προωθητήρα» που στην ουσία θα πρόκειται για ένα ογκώδες διαστημόπλοιο βάρους 20 τόνων, το οποίο θα μπορεί να αλλάξει την πορεία ενός αστεροειδούς με το να θέσει σε λειτουργία την προωστική ισχύ των μηχανών του, προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση και μόνο όταν θα βρίσκεται πολύ κοντά στον αστεροειδή. Από την άλλη πλευρά, ο ίδιος επιστήμονας θεωρεί επικίνδυνη την ιδέα να πυροδοτηθεί μια πυρηνική βόμβα κοντά σε έναν αστεροειδή, επειδή τα κομμάτια που θα εκτοξεύονταν από την έκρηξη θα στρέφονταν ενδεχομένως πάνω στη Γη, με ανυπολόγιστες συνέπειες.

Σήμερα οι αστρονόμοι, με τα επίγεια παρατηρητήρια που διαθέτουν, είναι σε θέση να προσδιορίσουν με ακρίβεια το στίγμα κάποιου αστεροειδούς που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 15 εκατομμυρίων χιλιομέτρων μακριά από τη Γη. Όμως στο άμεσο μέλλον θα χρησιμοποιηθούν δύο επίγεια τηλεσκόπια. Το ένα από αυτά, που ονομάζεται Pan-STARRS, αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία του στο μέσα του 2007. Θα βρίσκεται στη Χαβάη και θα χρησιμοποιεί φακούς με διάμετρο 1,8 μέτρων για να σαρώνει τους ουρανούς. Το δεύτερο τηλεσκόπιο, που βρίσκεται στη Χιλή, θα χρησιμοποιεί έναν τεράστιο φακό διαμέτρου 8,4 μέτρων και η εγκατάσταση του θα έχει αποπερατωθεί στο χρονικό διάστημα 2010-2015.