Οι μετρήσεις της βαρύτητας βοηθούν στην χαρτογράφηση της τήξης των πάγων

Πηγή: JPL, NASA , 26 Μαρτίου 2007

Η Γροιλανδία είναι ψυχρή και καυτή. Είναι ένας καταψύχτης που αποθηκεύει το 10% του γήινου πάγου και από την άλλη αποτελεί ένα καυτό θέμα για συζήτηση. Εάν θα έλειωνε όλος αυτός ο πάγος, η στάθμη της θάλασσας θα μπορούσε να ανέβει τουλάχιστον κατά 7 μέτρα. Η Γροιλανδία και η Ανταρκτική - οι δύο μεγαλύτερες αποθήκες πάγου - είναι σημαντικοί δείκτες της αλλαγής του κλίματος αλλά βρίσκονται υψηλά και στην ατζέντα για την έρευνα.

Ακριβώς πριν μερικά χρόνια, οι κλιματικοί επιστήμονες πρόβλεψαν ότι η Γροιλανδία δεν θα ασκούσε και πολλή επίδραση στη στάθμη της θάλασσας στις ερχόμενες δεκαετίες. Αλλά οι πρόσφατες μετρήσεις δείχνουν ότι το παγοκάλυμμα της Γροιλανδίας λειώνει πολύ γρηγορότερα από το αναμενόμενο.

Βόρεια Γροιλανδία

Τα νέα στοιχεία προέρχονται από δύο δορυφόρους τον Gravity Recovery και τον Climate Experiment (Grace) της NASA και του Γερμανικού Αεροδιαστημικού Κέντρου. Προωθήθηκαν το Μάρτιο του 2002, και στρέφονται γύρω από τη Γη χρησιμοποιώντας τη βαρύτητα για να χαρτογραφήσουν τις αλλαγές στη γήινη μάζα 500 χιλιόμετρα από κάτω. Αλλά ελέγχοντας τη μάζα του φλοιού ελέγχουν συγχρόνως και τους μεγάλους παγετώνες.

Οι μετρήσεις του Grace μας έχουν αποκαλύψει ότι σε ακριβώς τέσσερα χρόνια, από το 2002 ως το 2006, η Γροιλανδία έχασε μεταξύ 150 και 250 κυβικών χιλιομέτρων πάγου ετησίως. Ένα κυβικό χιλιόμετρο είναι ίσο με περίπου 264 δισεκατομμύρια γαλόνια νερού. Είναι πάγος αρκετός για να ανέβει η στάθμη της θάλασσας τουλάχιστον κατά 0,5 χιλιοστά ετησίως, σύμφωνα με την Isabella Velicogna και τον John Wahr του πανεπιστημίου του Κολοράντο.

Αυτοί δημοσίευσαν τα αποτελέσματά τους στο περιοδικό Nature πέρυσι το φθινόπωρο. Δεδομένου ότι η στάθμη της θάλασσας έχει ανέβει με ένα μέσο όρο τριών χιλιοστών ετησίως από το 1993, δεν μπορεί να αγνοηθεί η αυξανόμενη συμβολή της Γροιλανδίας.

Ενώ η Γροιλανδία χάνει πάγο, αποκτά επίσης κάποιο νέο πάγο μέσω των χιονοπτώσεων. Οι επιστήμονες στο Κέντρο Διαστημικής Πτήσης Goddard της NASA, χρησιμοποίησαν το Grace για να βρουν ότι οι απώλειες του πάγου ξεπερνούν κατά πολύ τα κέρδη από τις χιονοπτώσεις.

Για να επιβεβαιώσουν με ακρίβεια πόση από τη μάζα που ανιχνεύει το Grace στη Γροιλανδία και την Ανταρκτική οφείλεται στο χιόνι και τον πάγο, οι επιστήμονες πρέπει επίσης να καθορίσουν και τη συνεισφορά από μια άλλη πηγή, το γήινο μεταβαλλόμενη φλοιό. Όταν το Grace βλέπει μια αλλαγή στην πολική βαρύτητα, λένε οι επιστήμονες,  ένα μέρος από αυτό οφείλεται στη σημερινή τήξη του πάγου και το υπόλοιπο τμήμα οφείλεται στο  φαινόμενο της αναπήδησης.

Μετά από την τελευταία εποχή των παγετώνων ο μανδύας κάτω από το τεράστιο βάρος του πάγου υποχώρησε, και τώρα αυτός ο μανδύας θέλει να ανέβει ή να αναπηδήσει, εξηγεί ο Erik Ivins, ένας ειδικός επιστήμονας και μέλος της επιστημονικής ομάδας του Grace.