Η αποστολή Φοίνιξ της NASA θα ερευνήσει μια παγωμένη περιοχή του Άρη

Πηγή: Reuters, 10 Ιουλίου 2007

Η επόμενη αποστολή της NASA στον Άρη - Phoenix Mars Lander - έχει σκοπό να παρατηρήσει ένα ψυχρό αρκτικό τοπίο για να βρει ευνοϊκές συνθήκες για ζωή, που υπήρχαν στο παρελθόν ή και σήμερα ακόμα. Το σκάφος Φοίνιξ θα σκάψει στο παγωμένο χώμα του Άρη στις βόρειες πεδιάδες,  για να ερευνήσει αν το παγωμένο νερό κοντά στην επιφάνεια του Άρη, θα μπορούσε περιοδικά να λειώσει για να υποστηρίξει έτσι ένα περιβάλλον ικανό να ζήσουν μικρόβια.

Αριστερά: Η αποστολή του Φοίνικα είναι η πρώτη ενός προγράμματος της NASA που έχει το όνομα Scout. Είναι μια πρωτοβουλία για ένα μικρότερο, χαμηλότερου κόστους, ανταγωνιστικό διαστημικό σκάφος. Ο Φοίνιξ χρησιμοποιεί μια συσκευή προσεδάφισης που ήταν προορισμένη να χρησιμοποιηθεί στον Άρη από το σκάφος Surveyor το 2001 πριν από την ακύρωσή του. Φέρνει επίσης μια σύνθετη ακολουθία οργάνων που είναι βελτιωμένες παραλλαγές εκείνων που υπήρχαν στο χαμένο σκάφος Mars Polar Lander.

Για να το ολοκληρώσει καθώς και άλλους βασικούς στόχους, ο Φοίνικας θα μεταφέρει ένα σύνολο προηγμένων ερευνητικών εργαλείων που ποτέ πριν δεν έχουν χρησιμοποιηθεί στον Άρη.

Προτού όμως αναλάβει δράση η διαστημοσυσκευή Phoenix Mars Lander πρέπει να προωθηθεί στο διάστημα από τη Φλόριδα, κατά τη διάρκεια ενός χρονικού παραθύρου τριών εβδομάδων που αρχίζει στις 3 Αυγούστου, και κατόπιν θα πρέπει να επιζήσει μιας επικίνδυνης καθόδου αλλά και της προσγείωσης του στον Άρη, την επόμενη άνοιξη του 2008.

Ο Doug McCuistion, διευθυντής του προγράμματος εξερεύνησης του Άρη είπε: "Ο Φοίνικας θα συμπληρώσει τη στρατηγική εξερεύνηση του Άρη όντας η πρώτη μας προσπάθεια να αγγίξουμε πραγματικά και να αναλύσουμε το νερό στον Άρη -- νερό υπό μορφή θαμμένου πάγου."

Το προηγούμενο διαστημικό όχημα της NASA, η Οδύσσεια του Άρη, βρήκε στοιχεία το 2002 που υποστηρίζουν τις θεωρίες ότι μεγάλες περιοχές του Άρη, συμπεριλαμβανομένων και των αρκτικών πεδιάδων, έχουν υδάτινο πάγο λίγο πιο κάτω από την επιφάνεια, σε ένα προσιτό βάθος.

"Ο Φοίνικας έχει σχεδιαστεί για να εξετάσει την ιστορία του πάγου υπολογίζοντας με ποιό τρόπο το υγρό νερό τροποποίησε την χημεία και την ορυκτολογία του εδάφους", λέει ο Peter Smith, ο κύριος επιστημονικός υπεύθυνος του Φοίνικα στο πανεπιστήμιο της Αριζόνα στο Tucson.

Μαζί με τα ηλιακά του πάνελ, το Phoenix Mars Lander έχει πλάτος περίπου 6 μέτρα και 1,5 μέτρα μήκος. Ένας ρομποτικός βραχίονας μήκους 2,4 μέτρων θα σκάψει στο παγωμένο στρώμα, το οποίο αναμένεται να βρίσκεται λίγα εκατοστά από την επιφάνεια. Μια φωτογραφική μηχανή και μία συσκευή αγωγιμότητας στο βραχίονα θα εξετάσουν το χώμα και οποιοδήποτε πάγο υπάρχει. Ο βραχίονας μάλιστα θα μεταφέρει δείγματα σε δύο όργανα στη γέφυρα του σκάφους. Το ένα θα χρησιμοποιήσει θέρμανση για να ελέγξει για τις πτητικές ουσίες, όπως είναι το νερό και ανθρακούχες χημικές ουσίες που είναι βασικές δομικές μονάδες για τη ζωή. Το άλλο όργανο θα αναλύσει τη χημεία του εδάφους.

Ένας μετεωρολογικός σταθμός, με ένα λέιζερ για την αξιολόγηση του νερού και της σκόνης στην ατμόσφαιρα, θα ελέγξει τον καιρό σε όλη την προγραμματισμένη τρίμηνη αποστολή κατά τη διάρκεια της εκεί Αρειανής άνοιξης και του καλοκαιριού.

Το κουτί των εργαλείων του ρομπότ περιλαμβάνει επίσης μια στέρεο κάμερα τοποθετημένη σε έναν ιστό, για να ερευνήσει την περιοχή προσεδάφισης, μια φωτογραφική μηχανή για να δει όλη την περιοχή σε ευρύτερο πλαίσιο καθώς και δύο μικροσκόπια.

Για το τελικό στάδιο της προσγείωσης, ο Φοίνικας θα εξοπλιστεί με μια μονάδα επιβράδυνσης. Το σύστημα χρησιμοποιεί ένα εξαιρετικά ελαφρύ σύστημα προσγείωσης που θα επιτρέψει έτσι στο διαστημικό σκάφος να μεταφέρει ένα βαρύτερο επιστημονικό ωφέλιμο φορτίο.

Όπως και με τις προηγούμενες αποστολές στον Άρη, ο Φοίνιξ θα χρησιμοποιήσει μια ασπίδα θερμότητας για να επιβραδύνει τη μεγάλη ταχύτητα εισόδου του, μαζί με ένα αλεξίπτωτο που θα μειώσει έτι περαιτέρω την ταχύτητά του σε περίπου 230 km/h. Το σκάφος έπειτα θα χωρίσει από το αλεξίπτωτο και με τη βοήθεια μικρών ανασχετικών πυραύλων καθόδου, θα επιβραδυνθεί σε περίπου 8 km/h προτού προσγειωθεί στα τρία πόδια του.

Οι ερευνητές αξιολογούν τώρα τις πιθανές ασφαλείς περιοχές προσεδάφισης για να εξασφαλίσουν ότι μπορούν να επιτευχθούν οι στόχοι της αποστολής με ασφάλεια. Η κύρια υποψήφια περιοχή είναι μια μεγάλη κοιλάδα με λίγες πέτρες στο γεωγραφικό πλάτος ισοδύναμο με τη Βόρεια Αλάσκα της Γης.

Τέλος, υπάρχει μια ανησυχία με τον καιρό, για κάποια πιθανή καταιγίδα κατά την διάρκεια της καθόδου. Ας μην ξεχνάμε ότι τα δίδυμα ρόβερ Spirit και Opportunity, δοκιμάζουν τώρα μια καταιγίδα που τα αναγκάζει να μην δουλεύουν.