Επιστήμονες έφεραν πίσω στη ζωή αρχαία μικρόβια που βρέθηκαν στους παγετώνες

Πηγή: ScienceMode, 7 Αυγούστου, 2007

Επιστήμονες πέτυχαν να καλλιεργήσουν στο εργαστήριο μικροοργανισμούς ηλικίας εκατοντάδων χιλιάδων έως και οκτώ εκατομμυρίων ετών, οι οποίοι βρίσκονταν κλεισμένοι μέσα στους αρχαιότερους πάγους της Γης.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου Rutgers μελέτησαν στο εργαστήριο πέντε διαφορετικά δείγματα πάγου της Ανταρκτικής και όπως αναφέρουν στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences, προσπάθησαν να καλλιεργήσουν στο εργαστήριο βακτήρια που εντοπίστηκαν στα διαφορετικά στρώματα πάγου - τόσο στα νεότερα όσο και στα αρχαιότερα.

Έτσι, πέτυχαν να 'αναστήσουν' τα βακτήρια τοποθετώντας τα κάτω υπό ειδικές συνθήκες θερμοκρασίας και κάνοντας χρήση θρεπτικών παραγόντων. Οι νεότεροι σε ηλικία μικροοργανισμοί φάνηκε ότι αναπτύχθηκαν πολύ γρήγορα - τα βακτήρια ηλικίας 100.000 ετών παρουσίαζαν διπλασιασμό του μεγέθους τους κάθε επτά ημέρες, κατά μέσον όρο.

Ακόμη όμως και ένας αριθμός βακτηρίων που απομονώθηκε στα δείγματα πάγου ηλικίας οκτώ εκατομμυρίων ετών κατέστη δυνατόν να καλλιεργηθεί στο εργαστήριο, αν και σε πολύ πιο αργούς ρυθμούς. Το δείγμα αυτό παρουσίαζε διπλασιασμό του μεγέθους του κάθε 70 ημέρες.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η μελέτη αυτών των μορφών της ζωής βοηθά στην κατανόηση των χαρακτηριστικών της στη Γη, τόσο σε ό,τι αφορά τη γεωλογία όσο και τη φυσιολογία κάτω από διαφορετικές συνθήκες.

Μπορεί επίσης να δείξει υπό ποίες συνθήκες μπορεί να υπάρχει ζωή σε παγωμένους πλανήτες όπως ο Άρης.

Σε προηγούμενες μελέτες, οι επιστήμονες δεν ήξεραν μέχρι τώρα εάν τέτοιοι αρχαίοι, παγωμένοι οργανισμοί και το DNA τους θα μπορούσαν να αναβιώσουν καθόλου ή για πόσο καιρό τα κύτταρα είναι βιώσιμο μετά από τη ψύξη τους. Εντούτοις σε αυτή τη μελέτη (με τίτλο "απολιθωμένα γονίδια και μικρόβια στον παλαιότερο πάγο στη γη") έχουν δείξει ότι είναι δυνατό να αναβιώσουν τέτοιες μορφές ζωής.

Παράλληλα όμως το νέο επίτευγμα των αμερικανών ειδικών μεταφράζεται στο ότι αρχαία βακτήρια και ιοί θα «ζωντανέψουν» ξανά καθώς οι πάγοι λιώνουν εξαιτίας της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Εντούτοις υπάρχει η άποψη ότι δεν μπορεί να αναβιώσει ζωή εύκολα, δεδομένου ότι το DNA μειώνεται εκθετικά μετά από 1,1 εκατομμύρια χρόνια.

Τα 1,1 εκατομμύρια χρόνια είναι ο χρόνος 'ημιζωής' - δηλαδή κάθε 1,1 εκατομμύρια χρόνια, το DNA κόβεται στο μισό. Οι ειδικοί ερευνητές λένε ότι το μέσο μέγεθος του DNA στον παλαιό πάγο ήταν 210 ζευγάρια βάσεων - δηλαδή 210 μονάδες που συνδέονται μαζί. Για σύγκριση, το μέσο μέγεθος του γονιδιώματος ενός βακτηριδίου είναι 3 εκατομμύρια ζευγάρια βάσεων.

Οι ερευνητές επέλεξαν τους ανταρκτικούς παγετώνες για την έρευνά τους επειδή οι πολικές περιοχές υπόκεινται σε περισσότερη κοσμική ακτινοβολία από το υπόλοιπο μέρος του πλανήτη και περιέχουν τον παλαιότερο πάγο στη Γη. Μάλιστα η κοσμική ακτινοβολία σπάει το DNA σε κομμάτια κατά τη διάρκεια μεγάλων γεωλογικών περιόδων, και οι περισσότεροι από τους οργανισμούς δεν μπορούν να αποκαταστήσουν αυτή τη ζημιά.

Επειδή το DNA είχε επιδεινωθεί πάρα πολύ στον αρχαίο πάγο, οι ερευνητές συμπέραναν επίσης ότι αυτή η ζωή στη Γη προέκυψε πάνω της, και δεν έφτασε μέσα σε έναν κομήτη ή άλλα συντρίμμια από έξω από το ηλιακό σύστημα.

Νομίζουν δε οι ερευνητές ότι συντήρηση των μικροβίων και των γονιδίων τους στους παγωμένους κομήτες μπορεί να είχε επιτρέψει τη μεταφορά γενετικού υλικού μεταξύ των πλανητών,

Εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψη την εξαιρετικά υψηλή κοσμική ροή ακτινοβολίας στο διάστημα, τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι είναι ιδιαίτερα απίθανο η ζωή πάνω στη γη να μπορούσε να έχει προέλθει από γενετικό υλικό που ήρθε έξω από αυτό το ηλιακό σύστημα.

Τέλος, οι ειδικοί δεν ανησυχούν για τα βακτήρια αυτά αφού, όπως αναφέρουν, αυτού του είδους οι οργανισμοί δεν είναι δυνατόν να προκαλέσουν ασθένειες στον άνθρωπο.