Οι φίλοι, όχι οι πολιτικές, κερδίζουν τις εκλογές

Πηγή: PhisicsWorld, 13 Οκτωβρίου 2007

Οι πολιτικοί από καιρό έχουν κατηγορηθεί ότι βάζουν πρώτα τη δημοτικότητα τους μπροστά από τις σωστές πολιτικές δράσεις - αλλά τώρα μια μελέτη από φυσικούς στην Ιταλία προτείνει ότι αυτή είναι μια άριστη στρατηγική για τις εκλογές. Οι ερευνητές ανέλυσαν τις εκβάσεις πέντε εκλογών με αναλογικό σύστημα και με 'ανοικτές λίστες' υποψηφίων, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι ψηφοφόροι είναι πιθανότερο να ψηφίσουν υποψηφίους για τους οποίους ο κόσμος αναφέρεται ευνοϊκά, παρά εκείνους με τις πιο ελκυστικές πολιτικές  (Phys. Rev. Lett. 99 038701).

Στις χώρες που υιοθετούν την απλή αναλογική στις εκλογές με ανοικτούς καταλόγους υποψηφίων, τα κυβερνητικά κόμματα δίνουν στους ψηφοφόρους σε κάθε περιοχή μια λίστα με υποψηφίους. Την ημέρα των εκλογών, οι πολίτες ψηφίζουν και για το κόμμα και για τον βουλευτή από εκείνο το κόμμα. Ο αριθμός των εδρών σε κάθε περιοχή μοιράζεται αναλογικά με τους ψήφους των κομμάτων, και από τα κόμματα επιλέγονται όσοι πήραν τους περισσότερους σταυρούς. Και το κόμμα με τις περισσότερες ψήφους κερδίζει.

Οι Santo Fortunato και Claudio Castellano από το πανεπιστήμιο της Ρώμης εξέτασαν τα δεδομένα των εκλογών από το 1958, το1972 και το 1987 στην Ιταλία, το 2003 στη Φινλανδία και το 2005 στην Πολωνία, που χρησιμοποιούν αυτό το σύστημα εκλογών. Άρχισαν χαράσσοντας την κατανομή του αριθμού των ψήφων που έλαβαν οι υποψήφιοι, έστω V. Έπειτα υπέθεσαν ότι, εκτός από το V, η κατανομή θα επηρεαζόταν από τον αριθμό των υποψηφίων σε κάθε κόμμα και το συνολικό αριθμό ψήφων του κόμματος. Στην πράξη, διαπίστωσαν ότι το ιστόγραμμα εξαρτιόταν από τη σχέση των δύο ποσοτήτων - με άλλα λόγια, το μέσο αριθμό ψήφων που που έλαβε ένας υποψήφιος του κόμματος, έστω v₀.

Αυτό όμως δεν είναι εκπληκτικό επειδή απλά σημαίνει ότι, παραδείγματος χάριν, οι υποψήφιοι από ένα πιο δημοφιλές κόμμα με υψηλότερο v₀ θα έπαιρναν γενικά περισσότερους ψήφους. Εντούτοις, μετά από μια πιο στενή εξέταση οι δύο ερευνητές συνειδητοποίησαν ότι η κατανομή δεν εξαρτιόταν από τα v και v₀ ξεχωριστά, αλλά μόνο το λόγο v/v₀ - ένα μέτρο της απόδοσης ενός υποψηφίου συγκρινόμενο με τους άλλους υποψηφίους του κόμματος του.

Εντυπωσιάστηκαν δε όταν σχεδίασαν το ιστόγραμμο αυτής της μοναδικής παραμέτρου (το λόγο v/v₀₎ και για τις πέντε εκλογές, και διαπίστωσαν ότι όλοι έπεφταν σχεδόν ακριβώς πάνω στην ίδια καμπύλη. Αυτό δείχνει ότι δεν υπήρχε ζήτημα, παραδείγματος χάριν, πόσο διαφορετικές είναι οι πολιτικές μεταξύ των κομμάτων, γιατί η κατανομή των ψήφων θα παραμείνει αμετάβλητη.

"Οι εκλογές που εξετάστηκαν εκτείνονται σε μια περίοδο 30 ετών, στην οποία έχουν εμφανιστεί μεγάλοι πολιτιστικοί, οικονομικοί και κοινωνικοί μετασχηματισμοί", γράφουν στην εργασία τους οι ερευνητές. "Δεν υπάρχει κανένας υπαινιγμός γι αυτά στην παράσταση των στοιχείων".

Συζήτηση με φίλους

Στην προσπάθεια να εξηγηθεί αυτή η καθολική κατανομή, οι Fortunato και Castellano υπέθεσαν ότι ένας υποψήφιος κερδίζει δημοτικότητα, και ως εκ τούτου ψήφους, μέσω μιας στενής επαφής που έχει με τους ψηφοφόρους. Αυτοί θεώρησαν ότι κάθε υποψήφιος είναι στην κορυφή μιας δενδροειδούς δομής, που πείθει ένα μικρό αριθμό στενών φίλων για να τους ψηφίσουν με μια ορισμένη πιθανότητα, οι οποίοι στη συνέχεια θα διέδιδαν την υποψηφιότητα του σε περισσότερους ανθρώπους, και λοιπά. Ο αριθμός των επαφών που κάθε υποψήφιος θα είχε προκειμένου να διαδώσει το λόγο του θα είχε μια δική της κατανομή, που οι ερευνητές υπέθεσαν ότι θα ακολουθεί ένα 'ισχυρό νόμο' μιας γενικής παραμέτρου α.

Οι Fortunato και Castellano προσομοίωσαν αυτήν την δομή για διαφορετικές τιμές της πειστικής πιθανότητας, που είναι ο ελάχιστος αριθμός των επαφών που ένα θα μπορούσε να έχει πρόσωπο, αλλά και της παραμέτρου α. Έτσι ανακάλυψαν ότι η προσομοίωσή τους θα μπορούσε να αντιγράψει ακριβώς την καμπύλη που κρύβεται κάτω από τις πέντε διαφορετικές εκλογές.

Αυτό, ισχυρίζονται, αποδεικνύει ότι οι υποψήφιοι στις αναλογικές εκλογές κερδίζουν τις εκλογές λόγω των προσωπικών συζητήσεων που έχουν με τους εν δυνάμει ψηφοφόρους τους. 

Οι ερευνητές κοιτάζουν τώρα να δουν εάν το μοντέλο των προφορικών συζητήσεων ταιριάζει και με άλλες εκλογές, όπως είναι οι τοπικές εκλογές για δημάρχους. "Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα δείχνουν ότι οι δημοτικές εκλογές στη Ρώμη, στο Σάο Πάολο και στο Ρίο ντε Τζανέιρο δίνουν αποτελέσματα κατάλληλα για την καμπύλη μας", λέει ο Fortunato.