Τι ξέρουμε πραγματικά για τις μαύρες τρύπες; Φαίνεται να είναι μια
περίεργη ερώτηση. Δεν είναι άραγε οι μαύρες τρύπες και όλες οι γνωστές ιδιότητές
τους - η ιδιομορφία τους, ο ορίζοντας γεγονότων, η δυνατότητα να
απορροφήσει φως και ύλη - τμήμα των θεωριών της
αστροφυσικής; Είναι παράξενο, αλλά όχι.
Αριστερά: Τρισδιάστατος δίσκος προσαύξησης σχεδιασμένος με τη βοήθεια
υπολογιστή.
Οι αστρονόμοι ξέρουν για τις μαύρες τρύπες ότι ταιριάζει με
τη θεωρία, αλλά μέχρι στιγμής οι μαύρες τρύπες παραμείνουν κατά ένα μεγάλο
μέρος θεωρητικές. Τόσο πολύ που μερικοί ερευνητές υποστηρίζουν ακόμη και
ότι δεν υπάρχουν.
Η συζήτηση πάνω στην ύπαρξη των μαύρων οπών έχει ξεκινήσει από, περίπου,
το 1939, όταν ο Αλβέρτος Αϊνστάιν δημοσίευσε μια μελέτη υποστηρίζοντας ότι
για να σχηματιστεί μια μαύρη τρύπα, μια ομάδα άστρων θα έπρεπε να
κινούνται σε τροχιά το ένα ως προς το άλλο γρηγορότερα από την ταχύτητα
του φωτός, κάτι που η ειδική σχετικότητα απαγορεύει. Αυτή η άποψη
αποδείχθηκε λάθος, αλλά το σπουδαίο είναι ότι οι μαύρες τρύπες είναι τόσο
παράξενες, που ο Αϊνστάιν δεν πίστεψε σε αυτές - ακόμα κι αν η θεωρία του,
της γενικής σχετικότητάς του 1915, πρόβλεπε την ύπαρξή τους. Από τότε το
πεδίο αυτό έχει ωριμάσει.
Οι αστροφυσικοί έχουν σταθεροποιήσει από τότε τα μοντέλα τους και έχουν
προσδιορίσει μερικά βαριά αντικείμενα σαν υποψήφιες μαύρες τρύπες, μέσα
στο Γαλαξία αλλά και στους κοντινούς γαλαξίες. Μέχρι τώρα, εντούτοις,
κανένας δεν έχει προσκομίσει κάποιες αναμφισβήτητες αποδείξεις ότι αυτά τα
αντικείμενα ταιριάζουν με την κλασσική ιδέα μιας μαύρης τρύπας: ότι είναι
ένα περιστρεφόμενο σημείο με άπειρη πυκνότητα που περιβάλλεται από έναν
ορίζοντα γεγονότων από τον οποίο τίποτα δεν μπορεί να δραπετεύσει, ακόμα
και το φως.
Τέτοιες αποδείξεις θα μπορούσαν όμως να έλθουν σύντομα. Πλησιάζει γρήγορα
η μέρα όπου θα μπορούν να παρατηρηθούν οι υποψήφιες μαύρες τρύπες άμεσα,
και να περιγραφούν λεπτομερώς τα σύνθετα σήματα που εκπέμπουν. Θα είμαστε
τότε σε θέση να εξετάσουμε, για πρώτη φορά, εάν οι μαύρες τρύπες είναι
αυτό που σκεφτόμαστε ότι είναι - εάν δηλαδή σχηματίζονται πραγματικά οι
ορίζοντες γεγονότων, τι συμβαίνει με τον χωροχρόνο γύρω από μια μαύρη
τρύπα και ούτω καθ' εξής.
Οι στόχοι είναι υψηλοί: δεν είναι μόνο μια κοσμολογική περιέργεια, αλλά οι
μαύρες τρύπες μπορούν να κρατούν το κλειδί της κατανόησης για το πώς
σχηματίζονται οι γαλαξίες και για πώς μπορούμε να συγχωνεύσουμε τη σχετικότητα
με την κβαντομηχανική σε μια Θεωρία του Παντός.
Πράγματι, οι ερευνητές είναι βέβαιοι ότι θα ξέρουμε σύντομα
την αληθινή φύση των μαύρων οπών.
|