Νέος χάρτης για τον Γαλαξία μας

Πηγή: National Geographic, 3 Ιουνίου 2008

Αστρονόμοι παρουσίασαν τον καλύτερο χάρτη του Γαλαξία μας που έχει παραχθεί ποτέ. Η νέα εικόνα παρουσιάζει τον σπειροειδή Γαλαξία μας όπως θα φαίνεται σε έναν πολύ μακρινό παρατηρητή. Ο χάρτης είναι βασισμένος στα συμπεράσματα για τη δομική εξέλιξη του Γαλαξία.

Ο Robert Benjamin του πανεπιστημίου Wisconsin- Whitewater ήταν μεταξύ των επιστημόνων που παρουσίασαν τα αποτελέσματα στη 212η συνεδρίαση της Αμερικανικής Αστρονομικής Ένωσης στο St. Louis, του Μισσούρι.

Ο νέος χάρτης του Γαλαξία δείχνει ότι δεν έχει τέσσερις αλλά δύο σημαντικούς βραχίονες  Ασπίδας-Κενταύρου και του Περσέα. Οι βραχίονες του Γνώμονα (Norma) και του Τοξότη έχουν υποβιβαστεί σε δευτερεύοντες βραχίονες ή σπείρες.

Οι ερευνητές καθόρισαν ότι ο Γαλαξίας έχει στην πραγματικότητα δύο λιγότερους σημαντικούς βραχίονες από όσο προηγουμένως θεωρούσαμε.

Στους ραβδωτούς σπειροειδείς γαλαξίες σαν τον δικό μας, οι σημαντικοί βραχίονες έχουν μια μεγάλη πυκνότητα από άστρα, εκεί που παράγονται πολλά νέα άστα, και είναι σαφώς συνδεδεμένοι με τη μακριά ράβδο από άστρα στο γαλαξιακό κέντρο.

Σε αντίθεση, οι δευτερεύοντες βραχίονες έχουν υψηλή πυκνότητα αερίου και πιθανώς μικρότερο σχηματισμό αστεριών.

Οι επιστήμονες νόμιζαν για πολύ καιρό ότι ο Γαλαξίας έχει τέσσερις σημαντικούς βραχίονες. Αλλά οι νέες εικόνες δείχνουν ότι οι σπείρες αποτελούνται πραγματικά από δύο μόνο σημαντικούς βραχίονες και δύο δευτερεύοντες.

"Αυτοί οι σημαντικοί βραχίονες μαζί με τη ράβδο θα μπορούσαν να είναι ότι πραγματικά ξεχωρίζει εάν παρατηρείται το Γαλαξία, για παράδειγμα από τον κοντινότερο γειτονικό μας γαλαξία, την Ανδρομέδα," λέει ο Benjamin.

Καλύτερη ανάλυση

Η χαρτογράφηση του Γαλαξία είναι μια ασυνήθιστη πρόκληση, μια που μερικοί ειδικοί το έχουν παρομοιάσει με ένα ψάρι που προσπαθεί να χαρτογραφήσει τον Ειρηνικό Ωκεανό.

Ειδικότερα, η σκόνη και τα αέρια κρύβουν ένα μεγάλο μέρος της δομής του Γαλαξία.

Ο νέος χάρτης είναι βασισμένος πρώτιστα στα στοιχεία που συλλέγονται από τις υπέρυθρες κάμερες στο διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer.

"Χρησιμοποιώντας αυτά τα μήκη κύματος του φωτός, μπορείτε να δείτε μέσα από τη σκόνη και να ξεκινήσετε να βλέπετε την αληθινή δομή του Γαλαξία μας," σημειώνει ο John Gallagher, ειδικός στην εξέλιξη των γαλαξιών.

Η πολύ καλή ανάλυση αυτών των φωτογραφικών μηχανών επιτρέπει επίσης στους αστρονόμους να δουν πώς εξελίσσονται τα βαριά αστέρια και πώς σχηματίζονται οι κοσμικές δομές.

Έρευνα Ραδιοτηλεσκοπίων

Ο χάρτης περιλαμβάνει επίσης στοιχεία όσον αφορά την πυκνότητα και τη θέση των σπειρών από το Πολύ Μακρύ Δίκτυο, ένα δίκτυο δέκα ραδιοτηλεσκοπίων.

"Αρχίζουμε τώρα να επισημαίνουμε τη σπειροειδή δομή του Γαλαξία με τις σωστές αποστάσεις," λέει ο Mark Reid του Κέντρου για την Αστροφυσική στο Χάρβαρν(CfA).

Ο Thomas Dame, επίσης του CfA, παρουσίασε την ανακάλυψη ενός ασυνήθιστου σπειροειδούς βραχίονα που ονομάζεται Μακρινός Βραχίονας των 3 κιλοπαρσέκ (Far 3-kiloparsec), που αγκαλιάζει την κεντρική ράβδο του γαλαξία.

Ο μικρός αυτός βραχίονας εμφανίζεται να είναι μια κατοπτρική εικόνα του Εγγύς Βραχίονα των 3 κιλοπαρσέκ (Near 3-kiloparsec) στην αντίθετη πλευρά του γαλαξιακού κέντρου, τελειώνοντας έτσι μια αναζήτηση 50 ετών για το δίδυμο του βραχίονα.

"Ξέροντας ακριβώς ότι έχουμε αυτούς τους δύο ωραίους συμμετρικούς σπειροειδείς βραχίονες βαθιά στον εσωτερικό του Γαλαξία," είπε, "μας δίνει κάποια εξασθενημένη ελπίδα ότι ίσως ζούμε σε έναν από τους σπάνιους όμορφους γαλαξίες των δύο σπειρών."

Ο Γαλαξίας μας αποτελείται κυρίως από ένα πυρήνα του οποίου το σχήμα είναι φακοειδές, πολύ πεπλατυσμένο. Από δύο εκ διαμέτρου αντίθετα άκρα του φακοειδούς αυτού πυρήνα εκφύονται οι δύο κύριοι βραχίονές (σπείρες), που ελίσσονται γύρω από το κύριο σώμα του μια εγκάρσια ράβδο μήκους 25. 000 ετών φωτός, πλάτους 4.000 ετών φωτός και πάχους 650 ετών φωτός περίπου. Η ράβδος αυτή, στην οποία οφείλεται το συνθετικό " ραβδωτός " στο όνομα του Γαλαξία μας, φιλοξενεί περίπου το 1/3 από τα 600.000 γηραιά αστέρια που κατοικούν συνολικά στο κεντρικό γαλαξιακό εξόγκωμα.

Ο κύριος δίσκος του Γαλαξία μας έχει διάμετρο από 80.000 μέχρι 100.000 έτη φωτός, περίμετρο περίπου 250 ως 300 χιλιάδες έτη φωτός και πάχος γύρω στα 1.000 έτη φωτός. Αποτελείται από 200 μέχρι 400 δισεκατομμύρια άστρα. Αν ορίσουμε μια φυσική κλίμακα και θεωρήσουμε ότι ο Γαλαξίας μας είχε διάμετρο 130 χιλιόμετρα, τότε το Ηλιακό Σύστημα θα είχε μήκος 2 χιλιοστά.

Έρευνες που άρχισαν πριν 200 περίπου χρόνια έδειξαν ότι ο Γαλαξίας μας αποτελεί ένα πελώριο συγκρότημα αστέρων, νεφελωμάτων και μεσοαστρικής ύλης όπως συμβαίνει με όλους τους γαλαξίες και μάλιστα ότι πρόκειται για ένα σπειροειδή γαλαξία με ράβδο, τύπου SBbc στην ακολουθία Hubble (ραβδωτός σπειροειδής μικρής ελίκωσης). Η συνολική μάζα του είναι περίπου 600 ως 3.000 δισεκατομμύρια ηλιακές μάζες.

Η ηλικία του Γαλαξία μας εκτιμάται περίπου στα 13,6 δισεκατομμύρια χρόνια, διάρκεια που είναι κοντά στην ηλικία του Σύμπαντος. Η εκτίμηση αυτή βασίζεται στη μέτρηση για πρώτη φορά του βηρυλλίου που περιέχεται σε δύο αστέρες του αστρικού σμήνους NGC 6397. Έτσι υπολόγισαν τον χρόνο ανάμεσα στη δημιουργία της πρώτης γενιάς των αστέρων του Γαλαξία μας και στη δημιουργία της πρώτης γενιάς αστέρων του σμήνους, σε 200 με 300 εκατομμύρια χρόνια. Συμπεριλαμβάνοντας την ηλικία των αστέρων στο σφαιρωτό σμήνος (13,4 ± 0,8 δις χρόνια), εκτίμησαν την ηλικία του Γαλαξία στα 13,6 ± 0,8 δις χρόνια.

Home