Γεωλόγοι
που μελετούν το Ρήγμα του Αγίου Ανδρέα στην Καλιφόρνια ανακοίνωσαν ότι
ανίχνευσαν μικρές μεταβολές στο υπέδαφος οι οποίες εμφανίστηκαν λίγες ώρες
πριν από δύο μικρούς σεισμούς. Η ανακάλυψη, πιστεύουν, θα επιτρέψει κάποτε
την ανάπτυξη συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης.
Οι ερευνητές κατέγραψαν μεταβολές στην ταχύτητα διάδοσης ενός
είδους σεισμικών κυμάτων. Συνέβησαν δέκα ώρες πριν από έναν σεισμό 3
βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ το Δεκέμβριο του 2005 και δύο ώρες πριν από
έναν σεισμό 1 βαθμού που εκδηλώθηκε πέντε ημέρες αργότερα.
Το εργαστήριο για τη μελέτη
στήθηκε στο Πάρκφιλντ, μία μικρή πόλη μεταξύ Λος Άντζελες και Σαν
Φρανσίσκο που βιώνει πολύ συχνά σεισμούς μικρής ή μέτριας έντασης, καθώς η
τεκτονική πλάκα του Ειρηνικού συγκρούεται με αυτή της Βορείου Αμερικής.
Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύονται στο περιοδικό Nature.
«Η ανίχνευση μεταβολών της τάσης πριν από έναν σεισμό είναι εδώ και χρόνια
το ιερό δισκοπότηρο της σεισμολογίας» σχολίασε στο Γαλλικό Πρακτορείο
Ειδήσεων ο Δρ Πολ Σίλβερ, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο Παρατηρητήριο
Βάθους Ρήγματος Αγίου Ανδρέα (SAFOD).
«Αυτό
που ψάχνουμε είναι μεταβολές στην ταχύτητα που αντιστοιχούν σε μεταβολές
της πίεσης που ασκείται, με βάση την υπόθεση ότι τέτοιες πιέσεις
προηγούνται σεισμικών συμβάντων και μπορούν να ερμηνευθούν ως προάγγελοι
σεισμών>» εξήγησε ο Δρ. Σίλβερ.
«Μόνο πρόσφατα κατέστη δυνατό, με τη βελτίωση της τεχνολογίας, να έχουμε
την απαραίτητη ακρίβεια και αξιοπιστία» συνέχισε.
Κύματα
Το πρόγραμμα SAFOD έχει την έδρα του στο Πάρκφιλντ, μια κωμόπολη ανάμεσα
στο Λος Αντζελες και το Σαν Φρανσίσκο, ακριβώς πάνω στο διαβόητο Ρήγμα του
Αγίου Ανδρέα, που χωρίζει τις τεκτονικές πλάκες του Ειρηνικού και της
Βορείου Αμερικής.
Οι ερευνητές άνοιξαν δύο γεωτρήσεις, μια ρηχή και μία σε βάθος σχεδόν ενός
χιλιομέτρου, προκειμένου να μελετήσουν τα πετρώματα του ρήγματος και να
παρακολουθήσουν τις γεωλογικές μεταβολές.
Εισάγοντας μέσα στις τρύπες ειδικές συσκευές, οι ερευνητές δημιούργησαν
σεισμικά κύματα -κύματα S- και μέτρησαν την ταχύτητα διάδοσής τους στο
υπέδαφος. Λίγες ώρες πριν από την εκδήλωση των δύο σεισμών, ανιχνεύτηκαν
απειροελάχιστες μεταβολές στην ταχύτητα των τεχνητών κυμάτων.
Οι σεισμοί γενικά απελευθερώνουν ενέργεια υπό τη μορφή δύο τύπων σεισμικών
κυμάτων που διαδίδονται προς όλες τις κατευθύνσεις.
Τα καταστροφικά κύματα S δονούν το έδαφος πάνω-κάτω ή μπρος-πίσω, κάθετα
στην κατεύθυνση διάδοσης του κύματος. Τα κύματα P, αντίθετα, εναλλάξ
συμπιέζουν και αποσυμπιέζουν τα πετρώματα στην ίδια κατεύθυνση προς την
οποία κινείται το κύμα.
Οι ερευνητές γνώριζαν από προηγούμενα πειράματα ότι η ταχύτητα των κυμάτων
S μπορεί να μεταβάλλεται από αλλαγές της τάσης που προκαλούνται από το
άνοιγμα ή το κλείσιμο μικροσκοπικών ρωγμών στα πετρώματα.
«Οι παρατηρήσεις αυτές μας ενθαρρύνουν και σχεδιάζουμε περισσότερα
πειράματα προκειμένου να επιβεβαιώσουμε κατά πόσο οι μεταβολές αυτές
αποτελούν μέρος των γενικών φυσικών διεργασιών πριν από τους σεισμούς»
ανέφερε στο Reuters ο Φένγκλιν Νιού του Πανεπιστημίου Ράις, επικεφαλής της
ομάδας.
Οι ερευνητές εκτιμούν πάντως ότι στην καλύτερη περίπτωση θα περάσει μια
δεκαετία πριν υπάρξει ένα αξιόπιστο σύστημα προειδοποίησης για τους
σεισμούς.
|