Κοσμική σύνδεση έχουν τα πολύτιμα μέταλλα

Πηγή: AFP, 22 Σεπτεμβρίου 2008

Τα σπάνια πολύτιμα μέταλλα πιθανώς οφείλουν την παρουσία τους στον ανώτερο φλοιό της Γης, στον βομβαρδισμό του πλανήτη μας, όταν ήταν νέος ηλικίας περίπου 20 εκατομμυρίων ετών, από αστεροειδείς, πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με μελέτη.

Αυτά τα πολύτιμα μέταλλα έχουν την τάση να συνδέονται με στερεά ή λιωμένο σίδηρο. Όταν η Γη ήταν ακόμη υπό κατασκευή, ήταν πολύ θερμή, και τα HSE όπως και άλλα βαριά μέταλλα είχαν διαφύγει από την επιφάνεια της νεαρής Γης προς τον πυρήνα της, πλούσιο σε σίδηρο και νικέλιο.

Έτσι οι επιστήμονες έψαχναν να βρουν πως τα πολύτιμα μέταλλα HSE βρέθηκαν και πάλι στον φλοιό. Μία θεωρία έλεγε ότι κατά τις συγκρούσεις της Γης με τους μετεωρίτες, οι τελευταίοι μετέφεραν αυτά τα στοιχεία στην επιφάνεια της Γης μετά τον σχηματισμό του πυρήνα.

Ο Gerhard Schmidt από το πανεπιστήμιο του Μάιντς στη Γερμανία, εκτέλεσε μια 12-χρόνη έρευνα σε τοποθεσίες όπου έπεσαν μετεωριτών, αναλύοντας το έδαφος για ίχνη κάποιων πολύτιμων μετάλλων, που ονομάζονται υψηλά σιδηρόφιλα στοιχεία (HSE).

Στην κατηγορία αυτή (HSE) ανήκουν μέταλλα όπως ο χρυσός, η πλατίνα, το παλλάδιο, το ιρίδιο και το ρουθήνιο.

Ο Schmidt σύγκρινε αυτά τα δείγματα με άλλα δείγματα από το φλοιό και το μανδύα της Γης, με δείγματα από αρειανής προέλευσης μετεωρίτες που έχουν βρεθεί στη Γη και με στοιχεία από την ανάλυση βράχων που έφεραν πίσω οι αποστολές του "Απόλλων" από τη Σελήνη, που βρέθηκαν σε περιοχές πρόσκρουσης μετεωριτών στο φεγγάρι.

Υπάρχει εντυπωσιακή ομοιότητα των επίγειων πολύτιμων μετάλλων με αυτά σε άλλες περιοχές του ηλιακού συστήματος, κι αυτό δείχνει μια "κοσμοχημική πηγή" λέει ο Schmidt.

Μάλιστα η ανάλυση του Schmidt απεκάλυψε ότι τα επίπεδα των HSE που βρέθηκαν στον φλοιό της Γης είναι πολύ υψηλότερα από αυτά στους βραχώδεις μετεωρίτες (που λέγονται χονδρίτες), οι οποίοι σχηματίστηκαν από το υλικό που ήταν παρόν στο πρώιμο ηλιακό σύστημα.

Πάντως, η αναλογία των πολύτιμων μετάλλων είναι πολύ κοντά στους μετεωρίτες πλούσιους σε σίδηρο. Αυτοί οι μεγαλύτεροι αστεροειδείς γεννούν αρκετή εσωτερική θερμότητα για να σχηματίσουν ένα πυρήνα από λιωμένο μέταλλο.

Ο ίδιος υπολόγισε ότι περίπου 160 μεγάλοι μετεωρίτες (διαμέτρου 20 χιλιομέτρων, πλούσιοι σε μέταλλα, θα ήσαν αρκετοί για να μεταφέρουν στη Γη (την εποχή που ο πλανήτης μας πρωτοδημιουργήθηκε) τις συγκεντρώσεις των πολύτιμων λίθων HSE που σήμερα βλέπουμε στον πλανήτη μας. Επιπλέον, φαίνεται ότι μια παρόμοια διαδικασία θα μπορούσε να λαμβάνει χώρα για τον Άρη

Ο πρώτος μετεωρίτης που βρέθηκε στον Άρη ήταν από σίδηρο και ανακαλύφθηκε από το ρόβερ Opportunity τον Ιανουάριο του 2005.

Ο Schmidt θα παρουσιάσει την εργασία του στο συνέδριο Ευρωπαϊκής Πλανητικής Επιστήμης που θα γίνει αυτή την εβδομάδα στο Μίνστερ της Γερμανίας.