Πώς μπορεί η χημειοθεραπεία να κάνει τους όγκους μεγαλύτερους

Πηγή:The Physics Blog, 15 Οκτωβρίου 2008

Ένα υπολογιστικό μοντέλο δείχνει ότι η χημειοθεραπεία μπορεί να κάνει τους όγκους μεγαλύτερους κι όχι να τους ελαχιστοποιήσει. Είναι ένα συγκλονιστικό αποτέλεσμα που μπορεί να αλλάξει πολλά στον τομέα της θεραπείας του καρκίνου.

Παρόλο που η κατανόηση και θεραπεία του καρκίνου έχει προχωρήσει σημαντικά τα τελευταία χρόνια, οι περισσότεροι ειδικοί εύκολα θα έλεγαν ότι η δυναμική ανάπτυξη του όγκου είναι ελάχιστα κατανοητή.

Είναι εύκολο να δείτε γιατί. Η ανάπτυξη των όγκων είναι μια πολύπλευρη διαδικασία που εμπλέκει περίπλοκες αλληλεπιδράσεις μεταξύ πολλών τύπων κυττάρων και των ιστών που τους περιβάλλουν.

Έτσι, μια διεπιστημονική ομάδα από μαθηματικούς, κυτταρικούς βιολόγους, χημικούς και ειδικούς του καρκίνου ασχολήθηκαν με τη μοντελοποίηση της ανάπτυξης του όγκου και την επίδραση που έχουν φαρμακευτικές αγωγές πάνω σε αυτήν. Τα αποτελέσματά τους είναι εντυπωσιακά και τρομακτικά.

Ένα τέτοιο μοντέλο έχει να αναπαράγει μια σειρά από σημαντικές συμπεριφορές. Για παράδειγμα, η διαθεσιμότητα θρεπτικών ουσιών είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας για την ανάπτυξη του όγκου. Όταν ο όγκος φθάσει στα 2 mm, η διάχυση του οξυγόνου και άλλων θρεπτικών ουσιών δεν είναι πλέον αρκετή για να τους διατηρήσουν και έτσι οι όγκοι εισέρχονται σε μια νέα φάση στην οποία μεγαλώνουν με τα δικά τους αιμοφόρα αγγεία για να μπορέσουν να τρέφονται επαρκώς.

Και όπως λέει το μέλος της ομάδας Peter Hinow, από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, η ομάδα αυτή έχει συλλάβει λεπτομερώς για πρώτη φορά τι συμβαίνει με την ανάπτυξη των όγκων.

Επίσης, στο μοντέλο εξετάζεται ο τρόπος με τον οποίο επιδρούν οι φαρμακευτικές αγωγές στην ανάπτυξη των όγκων. Γνωρίζουμε ότι τα ενδοθηλιακά κύτταρα, από τα οποία φτιάχνονται τα αιμοφόρα αγγεία διαδραματίζουν ένα διττό ρόλο στην ανάπτυξη των όγκων. Από τη μία πλευρά, τα αιμοφόρα αγγεία προμηθεύουν τον όγκο με τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για να αναπτυχθεί. Πολλές χημειοθεραπείες έχουν σαν στόχο τα ενδοθηλιακά κύτταρα, με την προϋπόθεση ότι αν τα σκοτώσουμε θα κόψουμε και την τροφοδοσία με αίμα των όγκων.

Όμως από την άλλη πλευρά, τα αιμοφόρα αγγεία είναι επίσης το κανάλι από το οποίο θα πρέπει να περάσουν τα φάρμακα για να φτάσουν στον ίδιο τον καρκίνο.

Ποιά είναι λοιπόν η επίδραση της θανάτωσης των ενδοθηλιακών κυττάρων;

Όλα εξαρτώνται από τον τρόπο εφαρμογής τους, λέει ο Peter Hinow και οι συνάδελφοι του. Το τρομακτικό συμπέρασμα τους είναι ότι, αν εφαρμοστεί η χημειοθεραπεία με τον σωστό τρόπο πάνω στον όγκο, τότε αυτή μπορεί να μειώσει δραματικά το μέγεθος ενός όγκου.

Αλλά αν εφαρμοστούν με λάθος τρόπο, χωρίς τη δέουσα προσοχή για την δομή του όγκου, οι χημειοθεραπείες μπορεί να διακόψουν την παροχή φαρμάκων που καταπολεμούν τον καρκίνο σε ένα όγκο, κι αντί να μειωθεί ο όγκος αντιθέτως να τον αυξάνουν.

Τελικά η χημειοθεραπεία μπορεί να κάνουν μεγαλύτερη ζημιά (αυξάνοντας τον όγκο) αντί να τον μειώνουν.

Αναφορά: arxiv.org/abs/0810.1024