|
Επιστήμονες βρήκαν στοιχεία ότι η μεταβολή του αρχαίου
κλίματος στον Άρη προκλήθηκε από την τακτική μεταβολή της κλίσης του
άξονα του κόκκινου πλανήτη. Στη Γη, παρόμοια γεγονότα οδήγησαν σε
κύκλους Εποχών Πάγου.
.
Σειρές από ιζηματογενή στρώματα βράχων εκτίθενται σε έναν ανώνυμο
κρατήρα στην Arabia Terra του Άρη
Χρησιμοποιώντας στερεοσκοπικούς τοπογραφικούς χάρτες, που προέρχονται από
την επεξεργασία δεδομένων από την κάμερα υψηλής ανάλυσης πάνω στο
σκάφος Mars Reconnaissance Orbiter της NASA, οι επιστήμονες του Caltech Kevin
Lewis, Oded Aharonson, και John Grotzinger, εντόπισαν και μέτρησαν
προεξοχές βράχων μέσα σε τέσσερις κρατήρες στην Arabia Terra του Κόκκινου Πλανήτη. Οι
προεξοχές εμφανίζεται σε διάφορες
κλίμακες που κυμαίνονται από λίγα μέτρα έως δεκάδες μέτρα, αλλά σε κάθε
τοποθεσία όλα τα στρώματα έχουν παρόμοια πάχη και εμφανίζουν παρόμοια
χαρακτηριστικά.
Με βάση το σχήμα των στρωμάτων όπως μετρήθηκε στον κρατήρα Becquerel, οι
επιστήμονες προτείνουν ότι κάθε στρώμα σχηματίστηκε κατά τη διάρκεια μιας περιόδου, περίπου, 100.000
ετών και ότι οι ίδιες
κυκλικές κλιματικές αλλαγές παράγουν αυτά τα στρώματα.
Επιπλέον, κάθε 10 στρώματα είχαν ομαδοποιηθεί σε μεγαλύτερες μονάδες, οι
οποίες φτιάχτηκαν κατά τη διάρκεια περίπου ενός εκατομμυρίου ετών.
Στον κρατήρα Becquerel, το μοτίβο των 10 στρωμάτων επαναλαμβάνεται τουλάχιστον 10
φορές. Αυτή η περίοδος του ενός εκατομμυρίου ετών αντιστοιχεί σε ένα γνωστό μοντέλο της
αλλαγής της κλίσης του άξονα του Άρη που προκαλείται από τη δυναμική του ηλιακού συστήματος.
"Λόγω της κλίμακας των στρωμάτων, οι μικρές διακυμάνσεις της τροχιάς του Άρη
είναι η πιο καλή αιτία για τις συνεπαγόμενες κλιματικές αλλαγές.
Είναι οι ίδιες ακριβώς αλλαγές που έχουν δείξει να ρυθμίζουν τις
Εποχές Πάγου στη Γη και μπορεί επίσης να οδηγούν σε
κυκλικές στρωματοποιήσεις των ιζημάτων", λέει ο ο Lewis.
Η κλίση του άξονα της Γης κυμαίνεται μεταξύ 22,1° και 24,5°
μέσα σε μια περίοδο 41.000 ετών. Η αλλαγή της κλίσης είναι υπεύθυνη για την εποχιακή
διακύμανση του κλίματος, επειδή το τμήμα της Γης που είναι προς τον Ήλιο λαμβάνει περισσότερες ώρες το φως του ήλιου
κατά την ημέρα και
σταδιακά αλλάζει καθόλη τη διάρκεια του έτους. Κατά τη διάρκεια των φάσεων
με τη μικρότερη κλίση, οι πολικές περιοχές υπόκεινται λιγότερο σε
εποχιακές διακυμάνσεις, γεγονός που οδηγεί σε περιόδους παγετού.
Η κλίση του άξονα του Άρη μεταβάλλεται κατά δεκάδες μοίρες σε ένα κύκλο 100.000 ετών,
παράγοντας με αυτό τον τρόπο ακόμη πιο δραματική μεταβολή. Όταν η κλίση είναι χαμηλή, οι
πόλοι είναι τα ψυχρότερα μέρη του πλανήτη, ενώ ο Ήλιος βρίσκεται κοντά
στον ισημερινό όλη την ώρα. Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει αστάθεια στην
ατμόσφαιρα, οπότε το νερό και το διοξείδιο του άνθρακα μπορούν να μεταναστεύσουν
προς τους πόλους, όπου 'κλειδώνουν' ως πάγοι.
Όταν η κλίση είναι μεγαλύτερη, στους πόλους πέφτει σχετικά περισσότερο
ηλιακό φως, και αυτά τα υλικά θα μεταναστεύσουν μακριά. "Εάν μετακινήσετε το διοξείδιο του άνθρακα
μακριά από τους πόλους, τότε η ατμοσφαιρική πίεση θα αυξηθεί, γεγονός που μπορεί να
προκαλέσει μια διαφορά στην ικανότητα των ανέμων να μεταφέρουν και να
αποθέσουν την άμμο," εξηγεί ο Aharonson. Το γεγονός αυτό είναι ένα
φαινόμενο που θα μπορούσε
να αλλάξει το ρυθμό απόθεσης των στρωμάτων, σαν κι αυτά που είδανε
οι ερευνητές στους τέσσερις κρατήρες.
Η αλλαγή της κλίσης θα αλλάξει επίσης και τη σταθερότητα των επιφανειακών
υδάτων, που μεταβάλλει την ικανότητα των κόκκων της άμμου να μείνουν
ενωμένοι και να γίνουν σαν το τσιμέντο, οπότε να αποτελέσουν τα στρώματα
των πετρωμάτων.
"Η μελέτη αυτή μας δίνει μια υπόδειξη για το πώς λειτουργούσε το αρχαίο κλίμα
του Άρη και δείχνει ένα πολύ πιο προβλέψιμο και κανονικό περιβάλλον από
όσο μπορούμε να υποθέσουμε, βλέποντας άλλα γεωλογικά χαρακτηριστικά που
δείχνουν καταστροφικές πλημμύρες, εκρήξεις ηφαιστείων, και γεγονότα
συγκρούσεων," λέει ο Lewis.
"Γι αυτό χρειάζεται περισσότερη δουλειά για να κατανοήσουμε την
πλήρη έκταση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτά τα φυσικά
γεωλογικά αρχεία", συμπλήρωσε.
|
