Τα βιοκαύσιμα επιταχύνουν αντί να επιβραδύνουν την υπερθέρμανση

Πηγή: AFP, 15 Φεβρουαρίου 2009

Η χρήση των βιοκαυσίμων που στηρίζεται σε ειδικά ενεργειακά φυτά μπορεί να επιδεινώσει και όχι να επιβραδύνει την άνοδο της θερμοκρασίας, γιατί για την παραγωγή αυτών των φυτών καταστρέφονται τα τροπικά δάση. 

Αφού θεωρήθηκαν σαν η απάντηση στο πετρέλαιο, τα βιοκαύσιμα έχουν γίνει τελευταία όλο και πιο αμφιλεγόμενα, λόγω των επιπτώσεών τους στις τιμές των τροφίμων και την ποσότητα της ενέργειας που απαιτείται για την παραγωγή τους.

Τα βιοκαύσιμα μάλιστα θα μπορούσαν να είναι υπεύθυνα για την απελευθέρωση πολύ περισσότερου διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, από ό,τι ενδεχομένως θα μπορούσε να μειωθεί με την υποκατάσταση του πετρελαίου από τα ενεργειακά φυτά, σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη.

Έτσι, προστίθεται άλλη μια αμφιλεγόμενη ωφέλεια από τα βιοκαύσιμα, κάτι που εδώ και καιρό επισημαίνουν και πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις.

Η μελέτη της Holly Gibbs, του Ινστιτούτου Woods για το Περιβάλλον του πανεπιστημίου Στάνφορντ, η οποία παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης για την Προώθηση της Επιστήμης, προειδοποιεί ότι «αν κινούμε τα αυτοκίνητά μας με βιοκαύσιμα που παρήχθησαν στις τροπικές περιοχές, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ότι στην ουσία καίμε τα τροπικά δάση μέσα στα ρεζερβουάρ της βενζίνης μας».

Η Gibbs μελέτησε δορυφορικές φωτογραφίες από τις τροπικές περιοχές από το 1980 έως το 2000 και διαπίστωσε ότι το ήμισυ των νέων καλλιεργειών, οφείλεται στα παρθένα τροπικά δάση και ένα άλλο 30 τοις εκατό από τα καταπατημένα τροπικά δάση.

"Όταν κόβονται τα δέντρα για να δημιουργηθεί χώρος για νέες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, συνήθως καίγονται, οπότε αυξάνεται το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα," δήλωσε η Gibbs.

Για υψηλής απόδοσης ενεργειακές καλλιέργειες όπως το ζαχαροκάλαμο θα χρειαζόταν 40 έως 120 χρόνια για να 'ξεπληρώσουν' αυτή την προσθήκη του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.

Για καλλιέργειες χαμηλότερης απόδοσης όπως είναι το καλαμπόκι και η σόγια, θα χρειαστούν 300 έως 1.500 χρόνια, δήλωσε η ίδια.

"Τα βιοκαύσιμα έχουν προκαλέσει συναγερμό εξ αιτίας της πολύ γρήγορης παραγωγής τους: Η παγκόσμια παραγωγή αιθανόλης αυξήθηκε κατά τέσσερις φορές και το βιοντίζελ κατά 10 φορές μεταξύ 2000 και 2007," πληροφορεί η Gibbs.

"Εξάλλου, οι γεωργικές επιδοτήσεις στην Ινδονησία και στις Ηνωμένες Πολιτείες παρέχουν κίνητρα για την αύξηση πρόσθετη παραγωγής των καλλιεργειών αυτών."

Η Gibbs εκτιμά ότι το ένα τρίτο έως τα δύο τρίτα των πρόσφατων αποψιλώσεων των δασών θα μπορούσε να οφείλεται στην αυξημένη ζήτηση για τα βιοκαύσιμα, αν και,  όπως τόνισε, η αυξημένη ζήτηση για τρόφιμα και ζωοτροφές παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο για αυτές τις αποψιλώσεις.

Όπως λέει τα βιοκαύσιμα μπορεί να συνεχίσουν να αποτελούν μια εναλλακτική πηγή καυσίμων, αρκεί τουλάχιστον να μην προέρχονται από δασικές περιοχές ή να μην ανταγωνίζονται τις καλλιέργειες για τροφή όπως είναι το ζαχαροκάλαμο και η σόγια

Η καλλιέργεια φυτών για βιοκαύσιμα σε περιθωριακά εδάφη μπορούν να έχουν μια γενικά θετική επίδραση στο περιβάλλον και υπάρχουν τεράστια μέρη υποβαθμισμένης γης στις τροπικές περιοχές.

Δεδομένου ότι η καταπολέμηση της διάβρωσης του εδάφους κοστίζει περισσότερο από τη μείωση των δασών, οι γεωργοί θα πρέπει να πάρουν οικονομικά κίνητρα για να το κάνουν αυτό, είπε η Gibbs.

Και οι πολιτικοί θα πρέπει επίσης να αποφασίσουν εάν το κλίμα θα υπηρετείται καλύτερα με την αναβάθμιση των υποβαθμισμένων εκτάσεων, οπότε θα λειτουργήσουν και ως δεξαμενές του άνθρακα, προσφέροντας κι άλλες οικολογικές υπηρεσίες, όπως η ανακύκλωση των ομβρίων υδάτων, η αποφυγή των πλημμυρών και της μείωσης του κινδύνου για τα απειλούμενα είδη.