Γαλαξιακή σύγκρουση ανάγκασε τον Γαλαξία μας να δονείται

Πηγή: ABC News, 19 Φεβρουαρίου 2009

Οι επιπτώσεις μετά τη σύγκρουση ενός μικρού γαλαξία με τον δικό μας σχεδόν δύο δισεκατομμύρια χρόνια πριν, είναι ακόμη αισθητές, αναφέρει μια διεθνής ομάδα αστρονόμων.

Τα ευρήματά τους εξηγούν γιατί ο Γαλαξίας μας δονείται - ή καλύτερα συντονίζεται - και γιατί τα αστέρια μέσα σε αυτόν είναι ομαδοποιημένα σε σμήνη.

Οι αστρονόμοι γνωρίζουν εδώ και μια δεκαετία σχεδόν ότι η Γαλαξίας μας δονείται, λέει ο ερευνητής Ken Freeman της Σχολής Αστρονομίας και Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας.

Είχαν δε την υποψία ότι η δόνηση είχε προκληθεί από μια δομή σαν ράβδος στο κέντρο του Γαλαξία.

"Στο κέντρο του Γαλαξία μας είναι μια δομή σαν ράβδος η οποία παρουσιάζεται να έχει αρκετή μάζα", λέει. "Επειδή δεν είναι στρογγυλή το βαρυτικό της πεδίο δεν είναι σφαιρικό, έτσι παίρνουμε ένα συγκεκριμένο είδος συντονισμού μεταξύ της ράβδου και των άστρων που βρίσκονται σε κίνηση."

Όμως ο Freeman έχει πλέον τις αποδείξεις, μέσω μαθηματικών μοντέλων, ότι μια σημαντική αιτία αυτού του γαλαξιακού συντονισμού ήταν μια σύγκρουση που είχε ο Γαλαξίας μας με ένα μικρό γαλαξία πριν 1,9 δισεκατομμύρια χρόνια.

Όπως μια πέτρα πέφτει σε μια λίμνη, έτσι και η σύγκρουση είχε ως αποτέλεσμα δονήσεις που προκαλούν ένα συντονισμό στον Γαλαξία μας και ανάγκασε τα αστέρια να ομαδοποιηθούν σε σμήνη, εξήγησε.

Ο Freeman λέει ότι τα σμήνη των άστρων μπορεί να έχουν προκύψει κατά τη διάρκεια του σχηματισμού των άστρων. Επίσης, μπορεί να σχηματιστούν όταν ένας μικρός γαλαξίας διαλυθεί σε κομμάτια και τα συντρίμμια του εξαπλωθούν γύρω του.

Αναφέρει πως είναι σημαντικό να "απομακρύνετε" τα σμήνη που σχηματίστηκαν, ως αποτέλεσμα του συντονισμού, για να καθοριστεί έτσι ο σχηματισμός του Γαλαξία μας.

"Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε από τι προέρχεται το κάθε σμήνος, αν θέλουμε να προσπαθήσουμε και να εντοπίσουμε τα όσα συνέβησαν στο Γαλαξία με τα χρόνια", εξηγεί ο Freeman.

Το νέο μοντέλο δείχνει μια σειρά από πυκνά ρεύματα άστρων, τα οποία είναι παρόμοια με την κατανομή των αστέρων που παρατηρούνται και στην ηλιακή γειτονιά μας.

Ο Freeman τονίζει πως το υπολογιστικό μοντέλο του επέτρεψε να γυρίσει πίσω το ρολόι και να καθορίσει πότε ο μικρός γαλαξίας συγκρούστηκε με τον Γαλαξία μας.

Αν και είναι δύσκολο να προσδιοριστεί το ακριβές μέγεθος του μικρότερου γαλαξία, ο ίδιος εκτιμά ότι θα ήταν στο ένα εκατοστό του δικού μας Γαλαξία.

Ο Freeman είναι πρόθυμος να συλλέξει περισσότερα στοιχεία για την περαιτέρω δοκιμή του μοντέλου του και αναμένει τη δρομολόγηση ενός ευρωπαϊκού δορυφόρου, που ονομάζεται Γαία, και έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει το 2015.

Πιστεύει ότι η τροχιά του τηλεσκόπιου αναμένεται να παράγει μια τεράστια αύξηση των δεδομένων.

"Η Γαία πρόκειται να κάνει την μέτρηση των κινήσεων από περίπου ένα δισεκατομμύριο άστρα, και δεν θα είναι γειτονικά μας άστρα, αλλά αστέρια μέχρι περίπου 33.000 έτη φωτός μακριά μας", εξηγεί ο Freeman.

"Ο δορυφόρος Gaia θα είναι σε θέση να μετρήσει κινήσεις στην άλλη πλευρά του κέντρου του Γαλαξία. Θα είναι μια επανάσταση στον τομέα της συλλογής δεδομένων."