Το Χέρι του Θεού συλλαμβάνεται από το Παρατηρητήριο Chandra

Πηγή: Chandra, 13 Απριλίου 2009

Ένα μικρό, πυκνό αντικείμενο διαμέτρου μόνο είκοσι χιλιομέτρων είναι υπεύθυνο για αυτό το όμορφο νεφέλωμα στις ακτίνες-Χ που έχει μήκος 150 έτη φωτός. Στο κέντρο αυτής της εικόνας - που τραβήχτηκε από το Παρατηρητήριο Chandra των ακτίνων-Χ της NASA - είναι ένα πολύ μικρό και ισχυρό πάλσαρ, γνωστό και ως PSR B1509-58, ή για συντομία B1509. Το πάλσαρ είναι ένα περιστρεφόμενο πολύ γρήγορα άστρο νετρονίων, που σκορπίζει γύρω του στο διάστημα ενέργεια, με αποτέλεσμα να δημιουργεί πολύπλοκες και περίεργες δομές, η μία των οποίων μοιάζει με ένα μεγάλο κοσμικό χέρι ή όπως ονομάστηκε το Χέρι του Θεού.

Σε αυτή την εικόνα του Chandra τα χρυσό-κόκκινα φώτα είναι στην πραγματικότητα μέρος ενός γειτονικού νέφους αερίων, το οποίο έχει ενεργοποιηθεί από τον άνεμο ηλεκτρονίων και ιόντων που φεύγουν από το πάλσαρ. Το κόκκινο χρώμα αντιστοιχεί σε χαμηλής ενέργειας ακτίνες Χ, το πράσινο ανήκει στο μεσαίο φάσμα των ακτίνων-Χ, ενώ οι ακτίνες με τη μεγαλύτερη ενέργεια είναι χρωματισμένες μπλε. Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι το αντικείμενο B1509 είναι περίπου 1.700 ετών και βρίσκεται περίπου 17.000 έτη φωτός μακριά

Τα αστέρια νετρονίων είναι τεράστια αστέρια που δημιουργούνται όταν τελειώνουν τα καύσιμα τους και καταρρέουν σε ένα πολύ μικρό χώρο. Το B1509 περιστρέφεται σχεδόν 7 φορές κάθε δευτερόλεπτο και ελευθερώνει ενέργεια στο περιβάλλον με ένα καταπληκτικό ρυθμό - ίσως επειδή έχει ένα έντονο μαγνητικό πεδίο στην επιφάνεια του, που εκτιμάται ότι είναι 15 τρισεκατομμύρια φορές ισχυρότερο από το μαγνητικό πεδίο της Γης.

Ο συνδυασμός της γρήγορης περιστροφής και του υπέρ-ισχυρού μαγνητικού πεδίου καθιστά το B1509 μία από τις πιο ισχυρές ηλεκτρομαγνητικές γεννήτριες (δυναμό) στον Γαλαξία μας. Αυτή η γεννήτρια οδηγεί έναν ενεργητικό άνεμο από ηλεκτρόνια και ιόντα μακριά από το αστέρι νετρονίων. Καθώς δε τα ηλεκτρόνια κυκλοφορούν μέσα στο μαγνητισμένο νεφέλωμα, ακτινοβολούν μακριά την ενέργειά τους και δημιουργούν έτσι το περίπλοκο νεφέλωμα που συνέλαβε το Chandra.

Στις εσωτερικές περιοχές, ένας εξασθενημένος κύκλος που περιβάλλει το πάλσαρ, και σηματοδοτεί το σημείο όπου ο άνεμος  επιβραδύνεται πολύ γρήγορα από το νεφέλωμα που επεκτείνεται αργά. Με τον τρόπο αυτό, το αντικείμενο B1509 έχει κάποιες εντυπωσιακές ομοιότητες με το περίφημο Νεφέλωμα του Καρκίνου. Ωστόσο το νεφέλωμα B1509 είναι 15 φορές πιο πλατύ από τη διάμετρο του Καρκίνου που είναι 10 έτη φωτός.

Οι δομές που μοιάζουν με τα δάκτυλα επεκτείνονται προς τα βόρεια, προφανώς είναι ενεργοποιημένοι κόμβοι υλικού σε ένα γειτονικό νέφος αερίου, γνωστό ως RCW 89. Η μεταφορά της ενέργειας από τον άνεμο σε αυτούς τους κόμβους τους αναγκάζουν να λάμπουν έντονα στις ακτίνες Χ (χρώματος χρυσού και κόκκινου επάνω δεξιά).