Νέα μέθοδος για τη μελέτη των παλλόμενων άστρων

Από τη σελίδα in.gr και του BBC 28 Σεπτεμβρίου 2000

Αστρονόμοι μπόρεσαν να μετρήσουν για πρώτη φορά με ακρίβεια την αλλαγή του μεγέθους ενός παλλόμενου άστρου που ανήκει στην κατηγορία Κηφείδες, δημιουργώντας μια νέα μέθοδο προκειμένου να προσδιορίζεται η απόσταση αυτών των άστρων, που έχουν ιδιαίτερη σημασία για την επιστήμη της αστρονομίας.

Σύμφωνα με το BBC, το συγκεκριμένο άστρο, που βρίσκεται στον αστερισμό Gemini και ονομάζεται «Zeta Geminorum», απέχει περίπου 1.000 έτη φωτός από τη Γη και πραγματοποιεί έναν κύκλο συστολής και διαστολής κάθε δέκα ημέρες, αλλά το φως του είναι πολύ αχνό και δεν μπορεί να παρατηρηθεί από συμβατικά τηλεσκόπια.

Οι επιστήμονες από το παρατηρητήριο Παλομάρ του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καλιφόρνια αξιοποίησαν την τεχνική της συμβολομετρίας, χρησιμοποιώντας δύο μικρά τηλεσκόπια με απόσταση 110 μέτρα το ένα από το άλλο.

Ένας μεταβλητός αστέρας των Κηφείδων όπως τον παρατήρησε το Hubble Space Telescope

Διαστελλόμενο Σύμπαν

Το κατόρθωμα του Dr. Shri Kulkarni και των συναδέλφων του στο Αστεροσκοπείο του Palomar της Pasadena, θα βοηθήσει τους επιστήμονες να βρούν με μεγαλύτερη ακρίβεια την κλίμακα του Σύμπαντος και από αυτή να υπολογίσουν με τι ταχύτητα διαστέλλεται το Σύμπαν.

H ακριβής μέτρηση της απόστασης από άστρα όπως οι Κηφείδες έχει μεγάλη σημασία στην αστρονομία, διότι βοηθά στη βαθμονόμηση κλιμάκων, ώστε να υπολογίζονται αποστάσεις μέσα στο Σύμπαν.

Τη σημασία των Κηφείδων κατάλαβε για πρώτη φορά το 1912 η Αμερικανίδα αστρονόμος Χενριέτα Λίαβιτ, η οποία ανακάλυψε ότι η περίοδος του κύκλου συστολής και διαστολής των άστρων αυτών σχετίζεται με την πραγματική λαμπρότητά τους.

Παρατηρώντας την περίοδο των άστρων αυτών, μπορεί κανείς να υπολογίσει τη φωτεινότητά τους και, στη συνέχεια, να τη χρησιμοποιήσει για τον ακριβή προσδιορισμό της απόστασής τους από τη Γη, κάτι που δεν είναι εύκολο σε συμπαντική κλίμακα.

Ο γνωστός αστρονόμος Εντουιν Χάμπλ χρησιμοποίησε στη δεκαετία του '20 τους Κηφείδες για να μετρήσει αποστάσεις από άστρα και, τελικά, οδηγήθηκε στην ανακάλυψη ότι το Σύμπαν διαστέλλεται. Στην δεξιά φωτογραφία όπως τους παρατήρησε ο Edwn Hubble το 1927.

Και σήμερα οι επιστήμονες χρησιμοποιούν την ίδια μέθοδο, αλλά με πιο εξελιγμένα εργαλεία, όπως το διαστημικό τηλεσκόπιο που φέρει το όνομα του αστρονόμου Χαμπλ.