Μυστηριώδης φαινόμενο μπορεί να επιδρά στις τροχιές διαστημικών οχημάτων

Από σελίδα του Space.com 26 Νοεμβρίου 2000

Τα διαστημόπλοια για να κερδίσουν ενέργεια καθώς απομακρύνονται από το ηλιακό μας σύστημα, χρησιμοποιούν σαν βοηθητική δύναμη τη βαρυτική έλξη της Γης. Αλλά νεώτεροι υπολογισμοί δείχνουν πως δέχονται περισσότερη ώθηση από ότι είχει υπολογιστεί αρχικά, και οι επιστήμονες κάνουν τώρα διάφορες σκέψεις για να δικαιολογηθεί η παρουσία της. Μια άποψη --για την μυστηριώδη άγνωστη δύναμη-- είναι πως βρεθήκαμε μπροστά σε μιά συνιστώσα της βαρύτητας.

Οι επιστήμονες ελπίζουν να επιβεβαιώσουν το ασυνήθιστο φαινόμενο όταν το διαστημικό όχημα Stardust πλησιάσει τη Γη στις 15 του προσεχούς Ιανουαρίου, μετά την πρώτη του τροχιά γύρω από τον Ηλιο. Για να μελετήσουν την άγνωστη δύναμη σε αυτό, σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν το δίκτυο τηλεσκοπίων Deep Space Network μέσω της αξιοποίησης του φαινομένου Doppler για να μετρήσουν έτσι την επιτάχυνση που θα δεχτεί το Stardust. Σε αυτή τη περίπτωση, μια αλλαγή στη συχνότητα ή στο μήκος κύματος του ήχου θα  οφείλεται στην σχετική κίνηση μεταξύ της πηγής που εκπέμπει το σήμα στη Γη και του Stardust.

Οι μελέτες επιστημόνων από ραδιο-τηλεσκόπια της NASA (Jet Propulsion Laboratory) έδειξαν πως οι τροχιές τριών διαστημικών οχημάτων σε πτήση κοντά στη Γη είχαν αυτή την ασυνήθιστη ώθηση. Ο Galileo τον Δεκέμβριο του 1990, Ο Near Earth Asteroid Rendezvous (NEAR) που εξερευνάει τον αστεροειδή Ερως τον Ιανουάριο του 1998 και ο  Cassini τον Αυγουστο του 1999. Αλλά η επιπλέον ασυνήθιστη ταχύτητα κοντά στη Γη δεν κατορθώθηκε να την υπολογίσουν.

Παρ' ότι η βαρυτική έλξη είναι η πρώτη δύναμη, που μελετήθηκε επιστημονικά από τον Νεύτωνα και στον αιώνα μας περιγράφηκε ακόμα πιο θεμελιακά με τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας από τον Αϊνστάιν, εξακολουθεί να αποτελεί ουσιαστικά ένα μυστήριο.

"Αυτό το πρόβλημα μας είναι γνωστό επί μια δεκαετία και δεν έχουμε βρεί ακόμη τη λύση," είπε  ο John Anderson, ερευνητής επιστήμονας και μέλος της ομάδας για το Stardust στο Jet Propulsion Laboratory (JPL) στην Pasadena της California. "Γι' αυτό θα μελετήσουμε αναλυτικά την πτήση του Stardust".

Σύμφωνα με μία εναλλακτική ερμηνεία του φαινομένου, τα σκάφη που πλησιάζουν τη Γη, προκειμένου να κερδίσουν ταχύτητα, ίσως φορτίζονται από το μαγνητικό της πεδίο και στη συνέχεια το φορτίο αυτό αλληλεπιδρά με το πεδίο βαρύτητας του πλανήτη μας. Ωστόσο, έχει ακόμα προταθεί και μία εξήγηση που βασίζεται στη θεωρία των υπερχορδών, όπως είπε ο John Anderson.
Η θεωρία των χορδών κάνει την υπόθεση πως ο χώρος εμποτίζεται με ηλεκτρομαγνητικές, ασθενείς και ισχυρές πυρηνικές αλληλεπιδράσεις, όπως και με τις βαρυτικές δυνάμεις. Δέχεται δε πως υπάρχουν κρυμμένες διαστάσεις, πέραν των γνωστών παρατηρουμένων τριών διαστάσεων.

Το διαστημικό όχημα Stardust

Το όχημα αυτό ταξιδεύει στο ηλιακό μας σύστημα, στο πλαίσιο επταετούς αποστολής, με στόχο να συλλέξει σκόνη από έναν κομήτη Wid2. Η αποστολή του Stardust ξεκίνησε το Φεβρουάριο 1999, με στόχο να συναντήσει τον κομήτη το 2004, από τον οποίο θα συλλεγούν δείγματα σκόνης, για να παραδοθούν στη Γη το 2006.

Το σκάφος Stardust συνάντησε μια ασυνήθιστη ισχυρή ηλιακή θύελλα στις 9 Νοεμβρίου και τα όργανα του τυφλώθηκαν , όταν χτυπήθηκε από τα φορτισμένα σωματίδια που εκπέμπονται από τον Ηλιο, και τα οποία κινούνται με πολύ υψηλή ταχύτητα. Όπως ανακοινώθηκε από το Jet Propulsion Laboratory, η ποσότητα των σωματιδίων ήταν 100.000 φορές μεγαλύτερη από ό,τι συνήθως. Την ώρα αυτή της ηλιακής θύελλας το Stardust βρισκόταν πολλά εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τον Ήλιο, παρόλα αυτά όμως του προκάλεσε έντονες παρεμβολές στις κάμερες που χρησιμοποιεί το σκάφος για τον προσανατολισμό του στο χώρο. Το Stardust τέθηκε αυτόματα σε κατάσταση αναμονής, προκειμένου να δεχτεί εντολές από τη Γη. Χρειάστηκε δε να περάσουν αρκετές ημέρες προτού οι επιστήμονες από το κέντρο ελέγχου της αποστολής μπορέσουν να θέσουν τα συστήματα προσανατολισμού του σκάφους σε λειτουργία.