Έναν δορυφόρο έστειλε η NASA στις 12 Δεκεμβρίου στο διάστημα για να αποκαλύψει κρυφά κοσμικά αντικείμενα. Το διαστημικό αυτό παρατηρητήριο λέγεται WISE (Wide-field Infrared Survey Explorer) και ανιχνεύει τις υπέρυθρες ακτίνες που εκπέμπονται ακόμα και από τα πιο σκοτεινά αντικείμενα του διαστήματος.
Έτσι, η διαστημική συσκευή αναμένεται να μας αποκαλύψει εκατοντάδες εκατομμύρια αντικείμενα που δεν έχουμε δει ποτέ πριν, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων από τα πιο ψυχρά αστέρια και τους πιο λαμπρούς γαλαξίες.
Η αποστολή, που θα κοστίσει συνολικά 320 εκατομμύρια δολάρια, θα σαρώνει τον ουρανό σε ολόκληρο το υπέρυθρο φάσμα, με μια ευαισθησία εκατοντάδες φορές μεγαλύτερη από ποτέ. Γι αυτό και με τα ‘υπέρυθρα γυαλιά’ του θα μπορεί να άρει το πέπλο (νέφη αερίων και σκόνης) που σκεπάζει πολλά αντικείμενα και τα οποία δεν είναι ορατά με το γυμνό μάτι.
Επίσης, το WISE σκοπεύει να συλλάβει εκατοντάδες χιλιάδες άγνωστα αντικείμενα που είναι πολύ ψυχρά (κοντά στο απόλυτο μηδέν) και πολύ σκούρα για να τα δούμε με τα περισσότερα τηλεσκόπια
Θα πίστευε κανείς ότι μετά από αιώνες σάρωσης του ουρανού τη νύχτα, η ανθρωπότητα θα είχε μια πολύ σαφή ιδέα για το ποιοί είναι οι γαλαξιακοί γείτονές μας, και αν αυτοί είναι επικίνδυνοι για την ασφάλεια μας.
Αυτή όμως δεν είναι η αλήθεια Απέραντα τοπία του σύμπαντος παραμένουν κρυμμένα σε μας, επειδή τα περισσότερα από τα τηλεσκόπια μας ψάχνουν τους ουρανούς για το φως που μπορεί να δει το ανθρώπινο μάτι – αλλά το ορατό φως αποτελεί μόνο μια στενή λωρίδα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος.
Το WISE έχει ένα κρυογενικό τηλεσκόπιο διαμέτρου περίπου 40 εκατοστών με μία κάμερα που ανιχνεύει την υπέρυθρη ακτινοβολία. Οι διαστάσεις του είναι μόνο 2.8 x 2 x 1.7 μέτρα. Η τροχιά του θα είναι ηλιοσύγχρονη στο ύψος των 525 χιλιομέτρων. Η αποστολή θα κρατήσει 10 μήνες και θα βλέπει τον ουρανό για τα πιο σκοτεινά και ψυχρά αντικείμενα της διαστημικής μας γειτονιάς, όπως αστεροειδείς της Ζώνης Kuiper, που βρίσκονται πέρα και από τον Πλούτωνα ή αυτά που είναι ανάμεσα στον Άρη και τον Δία στην ζώνη των αστεροειδών.
Καθώς το WISE θα σαρώνει μια περιοχή ένα μικρό κάτοπτρο θα σαρώνει προς την αντίθετη κατεύθυνση, με την ευαίσθητη ψηφιακή κάμερα η οποία θα τραβάει μια εικόνα κάθε 11 δευτερόλεπτα. Κάθε φωτογραφία θα καλύπτει μια περιοχή του ουρανού 3 φορές μεγαλύτερη από την πανσέληνο. Μετά από 6 μήνες το WISE θα έχει λάβει περίπου 1.500.000 φωτογραφίες που θα καλύπτουν το σύνολο του ουρανού. Κάθε εικόνα θα είναι 1 megapixel σε κάθε ένα από τέσσερα διαφορετικά υπέρυθρα μήκη κύματος. Τα δεδομένα που θα λαμβάνονται από το WISE θα έρχονται στη Γη με ραδιοφωνικά κύματα 4 φορές την ημέρα
Τα αντικείμενα αυτά είναι καλά κρυμμένα στον γύρω χώρο για εκατομμύρια χρόνια. Αυτά είναι πιθανό να περιλαμβάνουν δεκάδες χιλιάδες αστεροειδών μεταξύ του Άρη και του Δία – μερικά από τα οποία θα μπορούσαν να αποδειχθούν ότι κρύβουν μια ενδεχόμενη απειλή για τη Γη. Επίσης, δεκάδες αποτυχημένα αστέρια, γνωστά ως καφέ νάνοι, ή πιθανώς ακόμη και ένα γιγάντιο πλανήτη πέρα του Πλούτωνα.
Οι επιστήμονες λένε πως το WISE θα μπορούσε να αναθεωρήσει και το γνωστό πορτρέτο του ηλιακού μας συστήματος. Γιατί είναι ακόμη πιθανό η αποστολή να βρει πλανήτες γύρω από άλλα άστρα.
Οι καφέ νάνοι που δεν γίνονται πυρηνικές αντιδράσεις στο εσωτερικό τους είναι πολύ παγωμένα σώματα, ακόμα και –200 βαθμούς Κελσίου. Η ελάχιστη ακτινοβολία που παράγουν είναι κατάλοιπο της θερμότητας από την βαρυτική τους κατάρρευση.
Σύμφωνα με τους αστρονόμους υπάρχουν και πολλοί καφέ νάνοι σε κάθε περιοχή του διαστήματος όπως και τα κανονικά αστέρια. Μέσα σε μια ακτίνα 25 έτη φωτός γύρω από τον Ήλιο μας, υπάρχουν περίπου 100 γνωστά αστέρια, μόνο έξι από τα οποία είναι καφέ νάνοι. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσαν να υπάρχουν κι άλλα 90 περίπου καφέ νάνοι σε αυτόν τον χώρο που αναμένουμε να ψάξει το WISE.
Ο πρόδρομος του WISE ήταν το Infrared Astronomical Satellite της NASA, που πέταξε το 1983, και όταν εξερεύνησε ολόκληρο τον ουρανό στο υπέρυθρο, αυξήθηκε ο αριθμός των των καταγραμμένων αστρονομικών αντικειμένων γύρω στο 70%. Διαπιστώθηκε η παρουσία 350.000 νέων αντικειμένων, συμπεριλαμβανομένων των κομητών καθώς και νέφη από αόρατα αλλά καυτά σύννεφα σκόνης σε, σχεδόν, κάθε κατεύθυνση του χώρου.
Αλλά η κάμερα του ήταν μόνο 62 πίξελ γι αυτό και ο δορυφόρος αυτός είχε ένα αμυδρό φακό σε σύγκριση με τον WISE.
Κάθε ένας από τις τέσσερις ανιχνευτές του θα σαρώσει τον χώρο με 1 εκατομμύριο πίξελ, καθιστώντας τους χιλιάδες φορές πιο ευαίσθητους. Επίσης, η θερμοκρασία τους θα βρίσκεται σταθερά στους –265 βαθμούς Κελσίου.
Υπάρχει μάλιστα η πιθανότητα και μιας συναρπαστικής ανακάλυψης. Να βρεθεί δηλαδή κάποιος αστέρας πιο κοντινός στη Γη από ότι ο γνωστός μας Εγγύς του Κενταύρου (Ρroxima Centauri). Αυτό το τελευταίο βρίσκεται σε απόσταση μόνο τεσσάρων ετών φωτός. Θα ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα ανακάλυψη, λένει οι αστρονόμοι.
Εντός του ηλιακού μας συστήματος, το WISE θα αποκαλύψει πιθανώς 100.000 νέους αστεροειδείς στην ζώνη των αστεροειδών μεταξύ του Άρη και του Δία. Οι εκατοντάδες χιλιάδες αστεροειδείς που γνωρίζουμε σήμερα είναι κυρίως εκείνοι που έχουν επιφάνειες που αντανακλούν το φως αρκετά, οπότε μπορούμε να τους δούμε.
Το τηλεσκόπιο θα μετρήσει τις θερμοκρασιακές διαφορές αποτελώντας έτσι ένα νέο βελτιωμένο εργαλείο μέτρησης του μεγέθους των αστεροειδών. Γι αυτό και νομίζουμε πως θα εντοπίσει το WISE ευκολότερα αυτούς που αποτελούν απειλή για τη Γη.
Τέλος, οι ειδικοί πιστεύουν ότι αν υπάρχει κάποιος πλανήτης στα άκρα του ηλιακού συστήματος, το WΙSΕ θα τον βγάλει από τον κρυψώνα του. Ειδικά στη Ζώνη Kuiper, όπου περιφέρονται χιλιάδες παγωμένα σώματα ανάμεσά τους και ο Πλούτωνας, αλλά και στο Νέφος του Oort, που κυρίως βρίσκονται οι κομήτες.
Πηγή: Los Angeles Times
Leave a Comment