Αστρονόμοι λένε πως έχουν ανακαλύψει ένα νέο τύπο μαύρης τρύπας - μεσαίου μεγέθους

Πηγή: BBC 13-8-2000

M82 Chandra/Nasa Έως τώρα, οι επιστήμονες είχαν παρατηρήσει δύο τύπους μαύρων οπών -ο ένας τύπος με μάζα σαν ένα αστέρι (πολύ μικρού μεγέθους), και ο άλλος με εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια φορές τη μάζα ενός αστέρα (τεράστιου μεγέθους).

"Κανένας δεν ήταν σίγουρος ότι υπήρχε τέτοια μαύρη τρύπα, ειδικά έξω από τα κέντρα των γαλαξιών," είπε ο καθηγητής Martin Ward, του Πανεπιστημίου του Leicester στην Αγγλία, ένας από τους επιστήμονες που ανέφεραν το γεγονός. "Βρίσκοντας αυτό είναι σαν να βρήκαμε το χαμένο κομμάτι ενός puzzle."

spblackhole.gifΟ νέος τύπος της μαύρης τρύπας βρίσκεται περίπου 600 έτη φωτός από το κέντρο του M82 γαλαξία και για την παρατήρηση του χρησιμοποιήθηκε το διαστημικό παρατηρητήριο - δορυφόρος - της NASA  Chandra ακτίνων-Χ. Αυτή η μαύρη τρύπα  είναι μέρος ενός διαδικού συστήματος στο οποίο η μαύρη τρύπα και ένα πολύ μικρότερο αντικείμενο κινούνται μαζί το ένα γύρω από το άλλο.

Η μαύρη τρύπα έχει τουλάχιστον 500 φορές τη μάζα του Ήλιου μας, αλλά το μέγεθος της είναι σαν του φεγγαριού. Τέτοιες μαύρες τρύπες απαιτούν ακραίες συνθήκες για τη δημιουργία τους, όπως η κατάρευση ένος 'υπεράστρου". 

Οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι πρόκειται για μαύρη τρύπα μεσαίου μεγέθους, επειδή βρίσκεται περίπου 600 έτη φωτός από το κέντρο του γαλαξία της. Οι πολύ μεγάλες μαύρες τρύπες, π.χ., με μάζα ένα δισεκατομμύριο φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλιου μας, βρίσκονται συνήθως στο κέντρο των γαλαξιών τους.

Οι μικρού μεγέθους μαύρες τρύπες, οι οποίες ονομάζονται αστρικές μαύρες τρύπες, διότι δεν έχουν μάζα μεγαλύτερη από αυτήν ενός άστρου, είναι διασκορπισμένες σε διάφορες θέσεις μέσα στους γαλαξίες.

Προηγούμενες μετρήσεις από άλλα διαστημικά παρατηρητήρια είχαν υποδείξει την ύπαρξη μιας μεσαίας μαύρης τρύπας στον M82, αλλά με τις υψηλής ανάλυσης φωτογραφίες του Chandra μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν την ταυτότητα μιας απλής έντονης πηγής ακτίνων-Χ.

Τρεμοσβύνουν οι ακτίνες-Χ

Επειδή οι μαύρες τρύπες είναι μη ορατές, διότι το πολύ ισχυρό βαρυτικό τους πεδίο δεν επιτρέπει ούτε στο φως να διαφύγει, η εντόπιση τους γίνεται  με τις ακτίνες-Χ που βγαίνουν από τη περιοχή της μαύρης τρύπας, καθώς γίνεται 'απορρόφηση' ύλης από γειτονικούς πλανήτες και νέφη αερίων.   Με τον ίδιο τρόπο εντοπίστηκε και η μαύρη τρύπα στο γαλαξία M82. Ο Chandra δε έδειξε πως η ένταση της πηγής Χ-ακτίνων μεταβάλεται περίπου κάθε 10 λεπτά.

"Αυτή η μεταβολή της έντασης των ακτίνων-Χ είναι παρόμοια με τα καλώς μελετηθέντα χαρακτηριστικά των μαύρων τρυπών που καταπίνουν αέρια από ένα γειτονικό άστρο ή νέφος" είπε ο Dr Philip Kaaret του  Harvard-Smithsonian κέντρου για την Αστροφυσική. 
Οι αστρονόμοι νομίζουν πως η ανακάλυψη μπορεί να έχει επιπτώσεις για τις θεωρίες τους πάνω στην αστρική εξέλιξη.  Και ο καθηγητής Martin Ward said: "Έχουμε μερικές ιδέες για το πως σχηματίζονται οι τεράστιες και οι μικρές μαύρες τρύπες, αλλά η διαδικασία για τις μεσαίες είναι μάλλον διαφορετική. Και η απάντηση στην ερώτηση πως σχηματίζονται μπορεί να σχετίζεται με τις προυπάρχουσες ιδέες για τη γέννεση και τον θάνατο των αστέρων"


Δείτε και τα σχετικά άρθρα

Ενδιαφέρουσες ιστοσελίδες
Chandra Η σελίδα του Chandra από το Harvard
Black Holes Σελίδα για μαύρες τρύπες
Black Holes Σελίδα για ερωτήσεις και απαντήσεις γύρω από μαύρες τρύπες
Home