Ανακαλύφθηκε ότι σουπερνόβα μπορεί να ελέγχει τη δραστηριότητα στο κέντρο του γαλαξία μας

Από σελίδα του Chandra 1-Φεβρουαρίου-2001

Αυτή η εικόνα με ακτίνες-X που λήφθηκε από τον Chandra τον Σεπτέμβριο του 1999 με το προηγμένο φασματόμετρο απεικόνισης CCD (ACIS), παρουσιάζει τη σχέση μεταξύ της μαύρης τρύπας Sagittarius Α* (ο αστερίσκος σημαίνει πως εκπέμπει ραδιο-κύματα) και του εναπομείναντος σουπερνόβα Sagittarius A East, και τα δύο αντικείμενα βρίσκονται στο κέντρο του γαλαξία μας στον αστερισμό Sagittarius.

Για πρώτη φορά, οι αστρονόμοι που χρησιμοποιούν το Chandra ήταν σε θέση να χωρίσουν το υπόλοιπο του σουπερνόβα, Sgr East, από άλλες σύνθετες δομές στο κέντρο του Milky Way (του Γαλαξία μας). Η εκπομπή από το υπόλοιπο μέρος του σουπερνόβα Sgr East απεικονίζεται από τους φωτεινούς κίτρινους και πορτοκαλείς τόνους στη μέση αυτής της εικόνας. Από την εικόνα του Chandra, οι επιστήμονες μπορούν σαφώς να δουν το Sgr A East που περιβάλλει τον Sgr Α*. Είναι γνωστό πως στη θέση αυτή βρίσκεται η κεντρική μαύρη τρύπα του Γαλαξία μας, που βρίσκεται κοντά τα άσπρα σημεία χαμηλά -δεξιά στο κεντρικό αντικείμενο. Το Sagittarius A East, βρίσκεται   σχεδόν 25.000 έτη φωτός από τη Γη στον αστερισμό Sagittarius. Το Sgr A East εμφανίζεται να περιβάλει τη μαύρη τρύπα Sagittarius Α*.

Με τον Chandra, οι αστρονόμοι βρήκαν ότι καυτό αέριο που συγκεντρώνεται μέσα το μεγαλύτερο ραδιο-κέλυφος Sgr A East. Το αέριο είναι εμπλουτισμένο ιδιαίτερα με βαρέα στοιχεία, με τέσσερις φορές περισσότερο ασβέστιο και σίδηρο από τον ήλιο, και αυτό επιβεβαιώνει τις προηγούμενες υποψίες ότι το Sgr A East είναι πιθανότατα ένα υπόλοιπο μιας έκρηξης ενός σουπερνόβα, που συνέβη πριν από 10.000 έτη. Ενώ δωδεκάδες από υπόλοιπα τμήματα των   σουπερνοβών είναι γνωστές στο γαλαξία μας, η εγγύτητα του Sgr A East στη μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία μας το καθιστά σημαντικό. Ερευνώντας λεπτομερώς την σχέση μεταξύ Sgr A East και Sgr Α*, οι αστρονόμοι ελπίζουν να μάθουν εάν αυτή είναι ένα παράδειγμα μιας κοινής σχέσης μεταξύ των σουπερνοβών και των μαύρων τρυπών σ' όλο τον Σύμπαν.

Μετά από μια έκρηξη supernova, οι επιστήμονες θεωρούν ότι δύο κύματα διαμορφώθηκαν, το ένα να κινείται εσωτερικά και το άλλο προς τα εξωτερικά. Το εσωτερικό κύμα κλονισμού θέρμανε τα πάνω στρώματα. Η θερμοκρασία του αερίου σε εκείνο το κύμα κλονισμού μετρήθηκε σε 20 εκατομμύριο βαθμούς από το Chandra. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι το εξωτερικό κύμα κλονισμού μετακίνησε το πιο ψυχρό, βαρύτερο αέριο που περιλαμβάνει το ενδογαλαξιακό μέσο.

Υπό μια ευρύτερη έννοια, αυτή η δραστηριότητα μπορεί να χρησιμεύσει ως ένα πρότυπο και για άλλες μαύρες τρύπες και φαινόμενα σ' όλο το σύμπαν επειδή οι επιστήμονες του Chandra προτείνουν πως οι εκρήξεις σουπερνοβών ρυθμίζουν τη δραστηριότητα εκείνων των φαινομένων.

Πολλοί επιστήμονες θεωρούν ότι οι μαύρες τρύπες αναπτύσσονται στο κέντρο των περισσότερων γαλαξιών και όταν προσαυξάνουν εκείνες οι μαύρες τρύπες με υλικό, οι επιστήμονες μπορούν να ανιχνεύσουν έναν ενεργό γαλαξιακό πυρήνα με τη βοήθεια των ακτίνων-Χ. Σύμφωνα με τους επιστήμονες του Chandra, οι μεμονωμένες εκρήξεις σουπερνοβών μπορεί να είναι σχετικές με την παροχή του υλικού που ενεργοποιεί τη δραστηριότητα της προσαύξησης των μαύρων τρυπών.

Το Chandra φέρνει ένα τηλεσκόπιο των ακτίνων-X ικανό για να συλλαμβάνει τις ακτίνες-X από τα αντικείμενα που τα εκπέμπουν στον ουρανό. Σημειωτέον, ένα τηλεσκόπιο των ακτίνων-X δεν μπορεί να λειτουργήσει στο έδαφος επειδή οι ακτίνες-X απορροφώνται από τη γήινη ατμόσφαιρα. Το παρατηρητήριο των ακτίνων-X  Chandra είναι το τρίτο των μεγάλων παρατηρητήριων της NASA,  μετά από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble και το παρατηρητήριο Compton Gamma-Ray .