Το παγκόσμιο κλίμα: καμία αλλαγή

Από σελίδα του Nature 29-Μαρτίου-2001

Δακτύλιοι των κλιματικών αλλαγών: τα απολιθωμένα κολοβώματα μας δίνουν  μυστικά ηλικίας 50.000 ετών.

Μπορεί να είναι νεκρά για πάνω από 50.000 έτη, αλλά τα μακρόβια αυτά δέντρα της νότιας Αμερικής έχουν ακόμα να μας πουν ακόμη μερικές ιστορίες. Μια νέα μελέτη των αυξητικών δακτυλίων των μερικώς απολιθωμένων δέντρων στη νότια Χιλή υπαινίσσεται ότι το παγκόσμιο κλίμα πριν από την τελευταία περίοδο παγετώνων ήταν μάλλον όπως σημερινό.

Ο Fidel Roig στο εργαστήριο για την Δενδροχρονόγηση στην Mendoza, της Αργεντινής, και οι συνάδελφοί του έχουν αναλύσει τους δακτύλιους στα συντηρημένα κολοβώματα του κωνοφόρου δένδρου Fitzroya cupressoides, το δεύτερο μακροβιότερο δέντρο σε παγκόσμια κλίμακα. Η μεγάλη ηλικία των υπολειμμάτων, που συνδυάζεται με την ωριμότητά τους όταν πέθαναν, επέτρεψε στην ομάδα Roig να συντάξει την πιό μακροχρόνια και την πιό λεπτομερή εικόνα που καταγράφει το κλίμα πριν από την τελευταία περίοδο παγετώνων .

Η λεπτή κλίμακα του φυσικού αρχείου αποκαλύπτει τέτοιες διακυμάνσεις κλίματος που πολύ μοιάζουν με εκείνες που δοκιμάζουμε τώρα, συμπεριλαμβανομένου και της περιόδου των 2–5-ετών των ταλαντώσεων Ελ Νίνιο.

Οι δακτύλιοι των δέντρων δίνουν την λεπτότερη λεπτομέρεια όλων των μετρήσεων του αρχαίου κλίματος, επειδή τα δέντρα καθορίζουν την νέα αύξηση — ένας νέος δακτύλιος — κάθε έτος. Το πλάτος και η πυκνότητα των δακτυλίων απεικονίζουν την θερμοκρασία και τις βροχοπτώσεις κατά τη διάρκεια της εποχής που αυξάνεται το δέντρο. Η Δενδροχρονολόγηση (Dendrochronology), η μελέτη των δακτυλίων των δέντρων, στηρίζεται στις συγκρίσεις μεταξύ ενός μεγάλου αριθμού αρχαίων δέντρων για να αποκαλύψουν τις παραλλαγές στις τοπικές κλιματολογικές συνθήκες.

"Η ανακάλυψη αρκετών μικρών συστάδων, που αυξάνονταν συγχρόνως ήταν σημαντικό πράγμα," εξηγεί ο Roig. Η ομάδα μέτρησε τους δακτυλίους από τα κολοβώματα 30 δέντρων, τα οποία ήταν μέρος ενός αρχαίου δάσους από τα δένδρα Fitzroya, και που αποκαλύφθηκαν από έναν σεισμό το 1960. Η ομάδα του Roig σύγκρινε τους δακτυλίους, με εκείνους των   σημερινών Fitzroya με παρόμοια ηλικία που διαβιούν σε κοντινούς τόπους.

Έμειναν έκπληκτα όταν διαπίστωσαν, ότι το κλίμα μεταξύ των τελευταίων δύο περιόδων των παγετώνων, ποίκιλε αρκετά όπως τώρα. Τα αποτελέσματα είναι ενδιαφέροντα, λέει ο Owen Davis, ένας παλαιο-κλιματολόγος( palaeoclimatologist) στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα στο Tucson, "επειδή το σύγχρονο κλίμα, λέγεται μερικές φορές πως είναι πολύ "πιό ήρεμο" από τα προηγούμενα κλιματικά διαστήματα".

Οι αρχαίοι δακτύλιοι των δέντρων ενισχύουν την μαρτυρία σε επτά κλιματολογικές ταλαντώσεις, που κυμαίνονται από μία που συμβαίνει κάθε 200 χρόνια, έως μια που εμφανίζεται κάθε 2–5 έτη.

Όλα αυτά είναι παρόντα στο τρέχον κλίμα μας, αν και είναι δύσκολο να ειπωθεί εάν οι ίδιοι παράγοντες είναι αρμόδιοι για τους αρχαίους και σύγχρονους κύκλους. "Οι πληροφορίες όπως οι δακτύλιοι των δέντρων Fitzroya είναι αρκετά πολύτιμες, αλλά όχι σκληρή απόδειξη με τον ένα ή άλλο τρόπο" λέει ο Νταίηβις.

Ο Roig συμφωνεί, προσθέτοντας ότι αν και η χρονική εξιστόρηση του κλίματος από το Fitzroya, είναι πολύ λεπτομερής, η διαθήκη από τα αρχαία δέντρα σε άλλα σημεία του κόσμου, θα χρειασθεί απαραίτητα για μια καλύτερη κατανόηση του παλαιού κλίματος (palaeoclimate). "Αν και υπάρχουν μερικές ομοιότητες, χρειαζόμαστε κι άλλα αρχεία διαβίωσης και άλλες παλαιές χρονολογίες," συνέχισε.