Δορυφόροι αποκαλύπτουν πως ένα κομμάτι πάγου της Ανταρκτικής γίνεται πιό πυκνό

Από σελίδα του ABC News, 18 Ιανουαρίου 2002

Παρά τις ανησυχίες του παρελθόντος πως ο πάγος της Ανταρκτικής λειώνει, νέες δορυφορικές εικόνες της NASA, δείχνουν ότι τουλάχιστον ένα κομμάτι του πάγου πυκνώνει. Μια σειρά σημαντικών εκθέσεων, των τελευταίων χρόνων, είχαν υποδείξει ότι η Ανταρκτική θερμαίνεται και μεγάλα τμήματα πάγου της πέφτουν σε ένα ανησυχητικό ποσοστό.

Αλλά μια νέα μελέτη που χρησιμοποίησε μια ιδιαίτερα εικόνα ακριβείας, από εναν δορυφόρο, προτείνει τουλάχιστον ότι ένα μεγάλο φύλλο πάγου -- του Δυτικού Ανταρκτικού Πάγου -- γίνεται στην πραγματικότητα παχύτερο.

Η έκθεση, μαζί με μια άλλη εργασία που βρίσκει ότι οι ερημικές κοιλάδες στην ήπειρο έχουν ψυχθεί πρόσφατα, εμφανίζεται να έρχεται σε αντίθεση με τις προβλέψεις ότι η παγκόσμια θέρμανση λειώνει τις τεράστιες παγοδεξαμενές της ηπείρου.

Αυτό μπορεί να φαίνεται σαν καλή είδηση, αλλά οι επιστήμονες λένε: Μην το υπολογίζετε και πολύ αυτό. Γιατί προειδοποιούν ότι άλλα φύλλα πάγου συνεχίζουν να λεπταίνουν ακόμη και αν αυτό το φύλλο πυκνώνει.

"Δεν υπάρχει κανένα ζήτημα, πως μερικά μέρη της Ανταρκτικής γίνονται πιο θερμά," είπε ο Ian Joughin, ένας γεωλόγος από το Jet Propulsion Laboratory στο Caltech στην Pasadena. "Αλλά θα μπορούσε να μην είναι απαραίτητα ευαίσθητο στη παγκόσμια θέρμανση, αυτό το μέρος του φύλλου του πάγου."

Λεπτομέρειες της μελέτης από τον Ian Joughin του CalTech και Slawek Tulaczyk, ένα καθηγητή των γήινων επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Santa Cruz., δημοσιεύεται στο περιοδικό Science αυτής της εβδομάδας.

Δυνατοί ποταμοί πάγου

	Πάνω από μια εξέδρα το 1999. Επιστήμονες που τρυπούν τον πάγο, για να μελετήσουν την ιστορία του  φύλλου, του Δυτικού Ανταρκτικού Πάγου.

Το Φύλλο του Δυτικού Ανταρκτικό Πάγου περιέχει αρκετό πάγο για να αυξήσει τα επίπεδα της θάλασσας περισσότερο από 50 εκατοστά, εάν επρόκειτο να λειώσει. Η πρόσφατη ανησυχία έχει επικεντρωθεί, στο εάν το σύνολο ή ένα μέρος αυτής αυτού του τμήματος, μπορεί να σπάσει από την Ανταρκτική ήπειρο και να κατευθυνθεί γρήγορα προς στον ωκεανό. Μια τέτοια άνοδος θα μπορούσε να πλημμυρίσει τις παράκτιες περιοχές και να βουλιάξουν τα νησιά.

Ένας τρόπος για να μετρηθεί η μάζα ενός φύλλου πάγου είναι να συγκριθεί πόσο γρήγορα ο πάγος ρέει προς και από μέσω των ρευμάτων του πάγου. Τα ρεύματα πάγου είναι τμήματα της έκτασης πάγου και χιονιού, μήκους 20-60 μίλια,  που κινούνται με μια μέση ταχύτητα περίπου μισού μιλίου ετησίως.

Με τη μέτρηση των ταχυτήτων της ροής του πάγου στα σημεία εισόδων και εξόδων των φύλλων του πάγου, ο Joughin και η ομάδα του καθόρισαν ότι το ένα ρεύμα πάγου -- Ice Stream C -- έχει σταματήσει σιγά-σιγά, ενώ το άλλο -- το ρεύμα πάγου που λέγεται Whillans -- έχει επιβραδυνθεί εντυπωσιακά η μεταφορά του στη θάλασσα.

Εάν είναι πραγματικό αυτό, αυτό θα σήμαινε ότι ο περισσότερος πάγος ρέει από έξω προς το εσωτερικό του πάγου, και η φάση εκλέπτυνσης του φύλλου του πάγου, που γινόταν τα προηγούμενα 12.000 έτη είναι τώρα στο στάδιο της αντιστροφής της.

Όπως έγραψε, σε μια συνοδευτική στήλη στο Science, ο Richard Alley, ένας επιστήμονας ειδικός για τον πάγο, στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας,  "ίσως... οι ερευνητές άνοιξαν τα όργανά τους εγκαίρως και έτσι έπιασαν τη σταθεροποίηση του φύλλου του πάγου."

Αλλά γιατί ένα ρεύμα πάγου, μήκους 60 μιλίων, θα σταματούσε σιγά-σιγά έτσι ξαφνικά; Ο Joughin υποψιάζεται ότι είναι μέρος ενός φυσικού κύκλου.

Μετά από την μεταφορά μεγάλων ποσών χιονιού και πάγου στη θάλασσα, εξηγεί, ένα ρεύμα πάγου λεπταίνει και χάνει τα στρώματα "μόνωσης" του χιονιού. Αυτά τα μονωτικά στρώματα κανονικά εξυπηρετούν για να παγιδεύουν τη θερμότητα από το γήινο πυρήνα που θα λειώνουν το πάγο. Καθώς τα στρώματα λεπταίνουν, το νερό ξαναπαγώνει και η ροή του χιονιού και του πάγου επιβραδύνεται.

Εάν πράγματι το ρεύμα του πάγου του έχει επιβραδυνθεί αρκετά, το Ross Ice Sheet, θα πυκνώσει εφ' όσον συνεχίζεται να εισέρχεται προς τα μέσα, ένας νέος πάγος  -- και αυτό ακριβώς είναι που εμφανίζεται ότι συμβαίνει. Αυτή η είδηση θα ήταν καλή, εάν για ένα άλλο φύλλο πάγου -- ο Pine Island Glacier -- όπου εκεί οι δορυφορικές μελέτες αποκάλυψαν, τον περασμένο Φεβρουάριο, πως περίπου 7.5 κυβικά μίλια πάγου, είχαν διαβρώσει ακριβώς σε οκτώ έτη.

Τα αποτελέσματα από μια άλλη μελέτη -- ακριβώς την προηγούμενη εβδομάδα -- εμφάνισαν ότι οι θερμοκρασίες του αέρα, που καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 14 ετών που τελείωσε το 1999, μειώθηκαν κατά έναν βαθμό Fahrenheit.

Η ψύξη προκαλεί μια παγκόσμια τάση που εκτείνεται περισσότερο από 100 έτη, στα οποία οι μέσες θερμοκρασίες της επιφάνειας του εδάφους, έχουν αυξηθεί κατά περίπου 1 βαθμό Fahrenheit. Οι επιστήμονες δεν μπορούν να εξηγήσουν γιατί η Ανταρκτική είναι η μόνη ήπειρος που ψύχεται, αλλά επισημαίνουν ότι η περίοδος των 14 ετών, είναι μόλις μια μικρή στιγμή στις τεράστιες γεωλογικές χρονικές κλίμακες.

Έτσι οι επιστήμονες, μένουν ακόμα να αναρωτιώνται, εάν ο πάγος της Ανταρκτικής πυκνώνει ή λεπταίνει, θερμαίνεται ή ψύχεται... ή και τα δύο.

"Μόνο ο χρόνος μπορεί να μας πει", είπε ο Abbey. "Ακριβώς δεν το είχαμε προσέξει αρκετό καιρό."