Δορυφορικά ραντάρ μικροκυμάτων θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να εντοπίσουν κρυμμένους αρχαιολογικούς θησαυρούς ή κτίρια που μπορεί να βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της Γης και ακόμη υδάτινα δίκτυα στο υπέδαφος, ισχυρίζονται επιστήμονες από το Ισραήλ.

Οι επιστήμονες πολύ καιρό τώρα είχαν υποψιαστεί ότι ορισμένοι τύποι συστημάτων απεικόνισης θα μπορούσαν να παρατηρήσουν τι συμβαίνει στο υπέδαφος κάτω από μερικές περιστάσεις, αλλά κανένας δεν είχε την απόδειξη.

Οι Dan Blumberg και Julian Daniels, από το Πανεπιστήμιο Ben Gurion του Negev στο Ισραήλ, χργσιμοποιώντας χρησιμοποίησε τους αισθητήρες των ραντάρ σε ένα αεροσκάφος, απέδειξαν πως αυτού του είδους τα ραντάρ μπορούν να "βλέπουν" κάτω από την επιφάνεια στεγνής γης και να εντοπίζουν αντικείμενα κάτω από τόνους άμμου. Όπως για παράδειγμα στην Σαχάρα, όπου έχουν ήδη ανακαλυφθεί ποταμοί που κυλούν κάτω από την αφιλόξενη επιφάνεια της.

Η ιδέα τους ξεκίνησε όταν έθαψαν επίπεδα τετράγωνα αλουμινίου σε διαφορετικά βάθη κάτω από την άμμο, στην έρημο Negev και κατόπιν πέταξαν με ένα αεροσκάφος πάνω από την περιοχή για να εκτελέσουν ανίχνευση με ένα ραντάρ των πλακών του αλουμινίου.

Με τη σύγκριση των εικόνων που πήραν με το ραντάρ στις γνωστές θέσεις των τετραγώνων του αλουμινίου, οι ερευνητές έδειξαν ότι τα σχήματα που ανιχνεύθηκαν από το ραντάρ πραγματικά έδειξαν τα θαμμένα κομμάτια του μετάλλου. "Τώρα έχουμε συστηματική απόδειξη ότι τα θαμμένα αντικείμενα μπορούν να ανιχνευθούν από τα αερομεταφερόμενα ραντάρ", είπε ο Blumberg.

Αλλά μέχρι τώρα δεν υπήρχε καμία απόδειξη ότι αυτές οι εικόνες πραγματικά παρουσιάζουν υπόγεια αντικείμενα. Οι ερευνητές είχαν μια αβεβαιότητα με ποιο τρόπο το ραντάρ επηρεάζεται από τα υπόγεια χαρακτηριστικά γνωρίσματα, και κανένας άλλος δεν είχε χρησιμοποιήσει ποτέ το ραντάρ σαν ανιχνευτή αντικειμένων κάτω από το έδαφος.

Έτσι, αν και οι εικόνες που λήφθηκαν φάνηκαν πειστικές, ήταν δυνατό να παρουσίαζαν απλώς τις διάφορες εδαφολογικές ιδιότητες ή τις κλίσεις της επιφάνειας.

Αποτελεσματική η μέθοδος σε εδάφη χωρίς μεγάλη υγρασία

Αυτό δείχνει επίσης ότι οι δορυφορικές εικόνες παρουσιάζουν πραγματικές δομές. Ο Blumberg λέει ότι το αποτέλεσμα επιβεβαιώνει ότι οι διαδρομές των αρχαίων ποταμών βρίσκονται κρυμμένες αιώνια κάτω την άμμο της Σαχάρας. Η θέση τους ταιριάζει με αυτήν των οάσεων και των προσωρινών λιμνών γύρω από τις οποίες οι λαοί των ερήμων έκτιζαν τις κοινότητές τους.

"Χαρτογραφώντας τα κανάλια των ποταμών, που κρύβονται στις αμμώδεις περιοχές, μπορούμε να βελτιώσουμε την κατανόησή μας για τη γεωλογική και κλιματολογική ιστορία της περιοχής", λέει ο Daniels.

Μέχρι τώρα, οι ερευνητές έχουν ψάξει μόνο για αντικείμενα που είναι θαμμένα μέχρι 40 cm. Αλλά τώρα που έχουν αποδείξει ότι η τεχνική αυτή δουλεύει, προγραμματίζουν μελέτες με διαφορετικούς τύπους αντικειμένων, θαμμένων βαθύτερα. Αλλά και εύρεση απολιθωμάτων, γεωγραφικών δομών, υπόγεια κτήρια και σωλήνες και ίσως ακόμη και μαζικούς τάφους.

Δεξιά: Το φάσμα των συχνοτήτων. Όσο πιο μεγάλο είναι το μήκος κύματος, τόσο πιο διεισδυτική στο έδαφος είναι η ακτινοβολία.

Για τα πειράματά τους, χρησιμοποιούν μικροκύματα όσο το δυνατόν μεγαλυτέρου μήκους κύματος, στη ζώνη-P. Προς το παρόν, οι δορυφόροι χρησιμοποιούν συνήθως μικροκύματα με τα πιο μικρά μήκη κύματος επειδή η ανάλυση είναι καλύτερη.

Αλλά η ακτινοβολία της ζώνης-P μπορεί να εισχωρήσει πιο βαθιά στο έδαφος, έτσι ο Blumberg ελπίζει ότι η προσθήκη τους στους δορυφορικούς αισθητήρες θα τους επιτρέψει να εξετάσουν σε μεγαλύτερο βάθος, ίσως και μέχρι 9 μέτρα. Οι ίδιοι διευκρινίζουν πως η τεχνική τους έχει αποτελέσματα μόνο σε πολύ ξηρά εδάφη, που καλύπτουν το 15% της επιφάνειας της Γης, γιατί η υγρασία απορροφά την ακτινοβολία.

"Η μέθοδος αυτή θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μια τηλε-ανίχνευση αρχαιολογικών αντικειμένων", λέει ο Andrew Wilson, ένας ειδικός για την τηλε-ανίχνευση του Natural Environment Research Council.

Έρημος και πάγος

Εικόνες από αποστολές αμερικανικών διαστημικών λεωφορείων στη δεκαετία του '80, έδειχναν αρχαία σχήματα αποξηραμένων ποταμών κάτω από την έρημο της Σαχάρας.

Μια άλλη απεικόνιση έδειχνε δακτυλιοειδή δομή κάτω από τον πάγο της Ανταρκτικής.

Αλλά μέχρι τώρα κανένας δεν ήταν εξ ολοκλήρου βέβαιος ότι αυτές οι εικόνες εμφάνιζαν σίγουρα πραγματικά αντικείμενα.