Νέες αμφιβολίες για τη σκοτεινή ενέργεια

Από την ιστοσελίδα PhysicsWeb, 18 Δεκεμβρίου 2003

Οι περισσότεροι αστρονόμοι πιστεύουν ότι το σύμπαν κυριαρχείται από τη "σκοτεινή ενέργεια" γιατί αυτός είναι ο μόνος τρόπος να εξηγήσουν γιατί το σύμπαν διαστέλλεται με επιταχυνόμενο ρυθμό. Τώρα όμως, φυσικοί από την Ολλανδία και τη Γαλλία, μας λένε ότι ίσως αυτή η ενέργεια να μην υπάρχει. 

Οι ίδιοι δηλώνουν πως η απουσία της σκοτεινής ενέργειας θα μπορούσε να εξηγήσει τις πρόσφατες παρατηρήσεις των ακτίνων Χ του Σύμπαντος οι οποίες φανερώνουν διαφορές μεταξύ αρχαίων και των σημερινών σμηνών γαλαξιών. 

Τον περασμένο Φεβρουάριο η NASA αποκάλυψε τον πρώτο πλήρη χάρτη του ουρανού για την μικροκυματική κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου - την ηχώ των μικροκυμάτων από το Big Bang. Τα δεδομένα τα οποία συλλέχθηκαν από τον δορυφόρο Wilkinson για την ανίχνευση της ανισοτροπίας των μικροκυμάτων (WMAP), υποστήριζαν το πιο δημοφιλές σήμερα μοντέλο για τη σύσταση του Σύμπαντος.

Αυτό το μοντέλο προβλέπει ότι το Σύμπαν αποτελείται από 5% συνήθη ύλη, 25% ασυνήθιστη και μη ανιχνεύσιμη σκοτεινή ύλη, και 70% σκοτεινή ενέργεια. Αν και δεν είναι ακόμα γνωστή η φύση της σκοτεινής ενέργειας, οι γαλαξίες σ' ένα σύμπαν με μια τόσο χαμηλή πυκνότητα ύλης θα είχαν σταματήσει να αναπτύσσονται από τα αρχικά στάδια της ιστορίας του Σύμπαντος. Συνεπώς θα είχαν την ίδια εμφάνιση και εκείνη την παλιά εποχή και σήμερα.  

Ο David Lumb και οι συνεργάτες του στο Ολλανδικό Τεχνολογικό Ερευνητικό Κέντρο για το Διάστημα (ESTEC), μέτρησαν τώρα 8 μακρινούς γαλαξίες, χρησιμοποιώντας το παρατηρητήριο ακτίνων Χ της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA) XMM-Newton. Οι γαλαξίες αυτοί - ο μακρινότερος εκ των οποίων είναι περίπου σε απόσταση 10 δισ. έτη φωτός  - μας δίνουν μια εικόνα του σύμπαντος όπως ήταν πριν από 7 δισεκατομμύρια χρόνια περίπου. Ο Lumb και οι συνεργάτες του έκπληκτοι βρήκαν, ότι οι γαλαξίες στο μακρινό σύμπαν εκπέμπουν περισσότερες ακτίνες Χ από αυτούς στο κοντινό σύμπαν. 

Επιπλέον, μια δεύτερη ομάδα φυσικών, υπό τη διεύθυνση του Alain Blanchard στο Παρατηρητήριο Midi-Pyrénées έχει αναλύσει τα δεδομένα για να δείξει ότι το σύμπαν είναι ένα περιβάλλον υψηλής πυκνότητας, το οποίο περιέχει περισσότερη ύλη απ' όσο γενικά πιστεύεται".

Για να δικαιολογηθούν τα αποτελέσματα που παίρνουμε, πρέπει να υπάρχει στο σύμπαν αρκετή ύλη, και κάτι τέτοιο δεν αφήνει μεγάλα περιθώρια για τη σκοτεινή ενέργεια", αναφέρει ο Blanchard.

Τα δεδομένα αν πιστοποιηθούν, θα έχουν σημαντικές συνέπειες για το μοντέλο σύστασης του σύμπαντος καθώς και για άλλες θεμελιώδεις υποθέσεις για τη φύση του σύμπαντος.