|
Το διαστημικό λεωφορείο Columbia
επέστρεφε από μια αποστολή 16 ημερών
όπου τα επτά μέλη του πληρώματός του
πραγματοποίησαν 77 σημαντικά
επιστημονικά πειράματα σε συνθήκες
κενού. Ήταν η πρώτη φορά που είχαν γίνει
τόσα πολλά πειράματα σε αποστολή.
Προκειμένου να
πραγματοποιηθούν τέτοιου είδους
πειράματα στο διάστημα, όπου οι
συνθήκες είναι εντελώς διαφορετικές
από αυτές στη γη, όπου δεν υπάρχει
έλλειψη βαρύτητας, η NASA έχει
δημιουργήσει στο Διεθνή Διαστημικό
Σταθμό (ISS), ένα ερευνητικό εργαστήριο
χαμηλής βαρύτητας. Τόσο στην τελευταία
του αποστολή, όσο και στις προηγούμενες,
το διαστημικό λεωφορείο Columbia εκτελούσε
κατά το ήμισυ εμπορικά προγράμματα, ενώ
τα υπόλοιπα ήταν καθαρά επιστημονικά Aπό
τα επιστημονικά πειράματα κάποια
αφορούσαν τη θεμελιώδη φυσική, τη
βιολογία, την πυρόσβεση, την ιατρική
και το κλίμα.
Ένα από τα πειράματα που
πραγματοποίησε το Columbia αφορούσε τη
συμπεριφορά της φωτιάς. Στη Γη, οι
φλόγες έχουν μια μορφή σαν τα δάκρυα,
που προκαλούνται από καυτά αέρια, οι
οποίες ανυψώνονται σε ένα βαρυτικό
πεδίο. Στο διαστημικό όχημα οι φλόγες
διαχωρίζονται σε μικρές πύρινες
σφαίρες που κινούνται γύρω-γύρω, όπως
τα UFO και καίγονται χωρίς τη
χρησιμοποίηση σχεδόν κανενός καυσίμου.
Aυτό είναι κάτι που οι επιστήμονες θα
επιθυμούσαν να αντιγράψουν και στις
γήινες συνθήκες. Σε ένα από τα
πειράματα, που ονομαζόταν SOFBALL-2,
ανεφλέγησαν μερικές πύρινες σφαίρες,
προκειμένου να μετρηθούν οι ιδιότητές
τους. Οι επιστήμονες ευελπιστούσαν να
μάθουν πώς καίγονται και τι είναι αυτό
που τις κρατά αναμμένες.
Ένα άλλο πείραμα που μετέφερε το Columbia
αφορούσε τη λειτουργία του ανθρώπινου
εγκεφάλου. O εγκέφαλος προσαρμόζεται
στην έλλειψη βαρύτητας με την
οικοδόμηση ενός άλλου «μοντέλου», μιας
διανοητικής υπορουτίνας, που λέει στο
σώμα πώς να ερμηνεύσει αυτή την πολύ
ασυνήθιστη εμπειρία.
Ένα τέτοιο «μοντέλο» αποτελεί και η
εμπειρία του να κοιμηθεί ανάποδα, κάτι
που στο διάστημα δεν αποτελεί μεγάλο
πρόβλημα. Όμως, κανείς δεν γνωρίζει πώς
ο εγκέφαλος κατασκευάζει τέτοια
μοντέλα. Οι επιστήμονες της
νευρολογίας θέλουν να τα ανακαλύψουν
επειδή πολλοί θεωρούν ότι τέτοια «μοντέλα»
αποτελούν «κλειδιά» στην καθημερινή
διαδικασία της ανθρώπινης εκμάθησης.
Ένα άλλο πείραμα
αφορούσε την οσμή των λουλουδιών στο
διάστημα. Ακόμη και τα λουλούδια δεν
μυρίζουν το ίδιο. Οι βιομηχανίες
αρωμάτων το ανακάλυψαν το 1998, όταν
έστειλαν μια μικρογραφία
τριαντάφυλλου, που ονομαζόταν "Overnight
Scentsation", σε τροχιά πάνω στο
διαστημικό όχημα Discovery (STS- 95). Το
λουλούδι ανέπτυξε στο διάστημα ένα "απαλό
τριανταφυλλί άρωμα" αρκετά
ευδιάκριτο από την κανονική μυρωδιά
πάνω στη Γη. Το νέο άρωμα έχει
ενσωματωθεί από τότε στο "Zen", ένα
άρωμα που παράγεται από την ιαπωνική
επιχείρηση Shiseido. Αυτή τη φορά στο STS-107 IFF
οι επιστήμονες έστειλαν δύο
λουλούδια σε τροχιά -- ένα τριαντάφυλλο
και ένα ασιατικό λουλούδι ρυζιού.
Ήλπιζαν ότι το ζευγάρι αυτό μαζί θα
παραγάγει μυρωδιές ακόμα πιο εξωτικές
από όσο πριν.
Με ένα άλλο πείραμα οι επιστήμονες θα
δοκίμαζαν μια νέα τεχνολογία με την
οποία ίσως γινόταν εφικτή η μόνιμη
ανακύκλωση νερού στο διαστημικό σταθμό.
Η διαχείριση τόσων πολλών πειραμάτων
ήταν μια εργασία που για να υλοποιηθεί,
τα 7 μέλη του Columbia χωρίστηκαν σε δύο
ομάδες, σε "Mπλε" και σε "Kόκκινους",
οι οποίες άλλαζαν βάρδια κάθε 12 ώρες,
προκειμένου η έρευνα να συνεχίζεται
επί 24ώρου βάσεως.
|
