Άνοιξη στον Ποσειδώνα

Από τη σελίδα του ABC News, 19 Μαΐου 2003

Τα νέφη έγιναν φωτεινότερα σε διάστημα έξι χρόνων

Ο Ποσειδώνας, ο πιο μακρινός και ο πιο ψυχρός από τους μεγαλύτερους πλανήτες, βρίσκεται αυτή την εποχή στο μέσο της άνοιξης του, που διαρκεί 40 χρόνια, όπως έχουν βρει οι παρατηρήσεις της NASA κατά τη διάρκεια των έξι προηγούμενων χρόνων.

Το εύρημα προκαλεί έκπληξη στους αστρονόμους που δεν ανέμεναν οι εποχές να αλλάζουν απαραίτητα σε αυτόν τον απόμακρο πλανήτη.

Μόνο το Νότιο ημισφαίριο εμφανίζεται να βιώνει την ποσειδώνια Άνοιξη, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις που γίνονται με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Όπως και η Γη, ο Ποσειδώνας έχει έναν άξονα σε κλίση, που σημαίνει ότι όταν είναι άνοιξη στο Νότο, είναι φθινόπωρο στο Βορρά.

Αυτές οι πιο πρόσφατες παρατηρήσεις, που αναφέρονται στο επιστημονικό πλανητικό περιοδικό Ίκαρος, αποτελούν έκπληξη δεδομένου ότι οι μεταβαλλόμενες εποχές στον Ποσειδώνα δεν έχουν ποτέ φανεί στο παρελθόν, σύμφωνα με τον αστρονόμο Lawrence Sromovsky του Πανεπιστημίου του Wisconsin-Madison.

"Ο Ποσειδώνας μέχρι τώρα δεν μας δείξει καθαρά τις εποχές του", λέει ο Sromovsky. Αλλά οι παρατηρήσεις του Hubble, που έγιναν από το 1996 μέχρι το 2002, δείχνουν ότι ζώνες υψηλών νεφών έχουν γίνει ευρύτερες και φωτεινότερες. Αυτό συμπίπτει με τις επίγειες παρατηρήσεις, που έχουν παρουσιάσει την ίδια τάση από το 1980, εξηγεί ο Sromovsky.

Ο Ποσειδώνας, ο όγδοος πλανήτης από τον ήλιο, είναι γνωστός για τον παράξενο καιρό του, με τις άγριες θύελλες και τους ανέμους που φυσούν με ταχύτητες 1.448 km/h. Βρίσκεται σε απόσταση 30 φορές την απόσταση Γης-Ήλιου, κάτι που σημαίνει ότι η ακτινοβολία του ήλιου είναι περίπου 900 φορές πιο ασθενής στον Ποσειδώνα - και είναι, πιθανά, πάρα πολύ ασθενής για να δημιουργήσει εποχιακή αλλαγή.

Μερικοί αστρονόμοι έβγαλαν τη θεωρία ότι τα λαμπερά νέφη στον Ποσειδώνα ήταν μια αντίδραση στον κύκλο του ήλιου - στις ηλιακές κηλίδες και άλλα ηλιακά φαινόμενα - αλλά τελικά δεν συσχετίστηκαν με τις παρατηρήσεις, όπως είπε ο Smorovsky. Ένα πιθανό σενάριο είναι ότι η ασθενής ενέργεια του ήλιου είναι αρκετά ισχυρή για να δημιουργήσει εκεί τις μεταβαλλόμενες εποχές.

Λόγω της τροχιάς του γύρω από τον ήλιο, το έτος στον Ποσειδώνα κρατάει 165 χρόνια, οι εποχές διαρκούν περισσότερο από 40 χρόνια, και υπάρχει μια μακροχρόνια καθυστέρηση μεταξύ της αστρονομικής έναρξης της εποχής και της αιχμής του, ακριβώς όπως εμφανίζεται στη Γη, εξηγεί ο αστρονόμος.

Παραδείγματος χάριν, στη Γη, το θερινό ηλιοστάσιο είναι σπάνια ο θερμότερος χρόνος του έτους. Γενικά, η θερμότερη περίοδος είναι ένας μήνας ή και αργότερα στα υψηλά γεωγραφικά πλάτη. Το ίδιο πράγμα συμβαίνει και στον Ποσειδώνα αλλά η καθυστέρηση φτάνει και τα 30 χρόνια, λέει ο Smorovsky.

"Η θερμοκρασία είναι πολύ δυσάρεστη αυτή την εποχή. Φτάνει τους -173 βαθμούς Κελσίου, με πολύ ισχυρούς ανέμους.

"Εάν θα βρισκόμαστε κοντά στον (ποσειδώνιο) ισημερινό, θα έλεγα ότι θα ήταν μάλλον κουραστικό, επειδή όχι μόνο οι εποχές κρατάνε 40 χρόνια, αλλά εκεί μετά βίας υπάρχει οποιαδήποτε εποχιακή αλλαγή, και εκεί κάθε μέρα υπάρχει ο ίδιος παγωμένος καιρός", συνεχίζει ο αστρονόμος.

Στα υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη του Ποσειδώνα μπορεί να υπάρχει κάποια πιθανή μεταβλητή νέφωση ή αναταραχή, αλλά είναι ακόμα κρύος ο καιρός. Και δεν είναι καμιά συμπαθητική θέση που θα θέλατε να την επισκεφτείτε, ούτε βεβαίως να ζήσετε εκεί", τελειώνει ο Smorovsky.