Ένας νέος παγωμένος κόσμος πολύ πέρα από τον Πλούτωνα

Από ιστοσελίδα του BBC, 20 Φεβρουαρίου 2004

Αστρονόμοι ανακάλυψαν έναν μεγάλο κόσμο από πάγους και βράχους, που περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο ακόμα πιο πέρα από τον πιο απόμακρο πλανήτη, τον Πλούτωνα.

Οι πρώτες παρατηρήσεις δείχνουν ότι μπορεί να έχει διάμετρο μέχρι και 1.800 km, και είναι  το μεγαλύτερο αντικείμενο σε τροχιά γύρω από τον ήλιο που έχει ανακαλυφθεί ποτέ, μετά την ανακάλυψη του Πλούτωνα το 1930.

Αυτό το αντικείμενο, ήδη, ονομάστηκε 2004 DW, και βρέθηκε στις 17 Φεβρουαρίου από ένα αυτοματοποιημένο ερευνητικό τηλεσκόπιο στην Καλιφόρνια.

Ο Michael Brown, αστρονόμος του Caltech ανακάλυψε το νέο σώμα μέσω του τηλεσκοπίου που βρίσκεται στο όρος Πάλομαρ έξω από το Σαν Ντιέγκο, σε συνεργασία με τον Τσαντ Τρουχίλο, του Παρατηρητηρίου Gemini της Χαβάης, και τον Ντέιβιντ Ραμπίνοουιτζ του Πανεπιστημίου Yale.

Από το 1992 κάπου 800 σώματα έχουν βρεθεί στο εξωτερικό τμήμα του ηλιακού συστήματος, ενώ πέντε από αυτά είναι διαμέτρου πάνω από 1.000 km.

Μεγάλη τροχιά

Το 2004 DW ανιχνεύθηκε από μία ερευνητική ομάδα που είχε ανακάλυψε και το Quaoar το 2002, στα πλαίσια μιας έρευνας, που γίνεται για αστεροειδείς κοντά στη Γη (Near Earth Asteroid Tracking - Neat).

Η διάμετρος του, που μπορεί να κυμαίνεται από 840-1.800 km, μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το Quaoar, που είναι 1.000 - 1.400 km. Για σύγκριση, ο Πλούτωνας είναι διαμέτρου 2.300 km.

Θα μπορούσε ακόμη και να είναι μεγαλύτερο από το φεγγάρι του Πλούτωνα, τον Χάροντα, που είναι διαμέτρου 1.300. Έχει δε μια τροχιά που είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή του Πλούτωνα, που είναι, κατά μέσον όρο, 2.4 δισεκατομμύρια km.

Οι αστρονόμοι θεωρούν ότι υπάρχουν πολλά αντικείμενα στη ζώνη Kuiper, που περιμένουν να ανακαλυφθούν στις ψυχρές και σκοτεινές εσχατιές του ηλιακού συστήματος.

Η ζώνη Kuiper (KB) είναι μια περιοχή που κατοικείται από μικρούς κόσμους από βράχους και πάγο. Είναι παρόμοια, κατά κάποιο τρόπο, με την ζώνη των αστεροειδών - μια περιοχή από βραχώδη συντρίμμια μεταξύ του Άρη και του Δία. Εντούτοις, η KB περιέχει εκατό φορές περισσότερο υλικό από όλους τους αστεροειδείς μαζί.

Δεν είναι πλανήτης

Οι αστρονόμοι τονίζουν ότι το 2004 DW δεν είναι ένας σημαντικός πλανήτης. Αν και είναι, πιθανώς, λίγο παραπάνω από το μισό μέγεθος του Πλούτωνα, υπάρχουν κι άλλα αντικείμενα παρόμοιου μεγέθους εκεί έξω, που σύμφωνα με τις τρέχουσες θεωρίες δεν είναι πλανήτες.

Αλλά δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να βρεθεί ένας νέος πλανήτης. Ειδικοί λένε ότι θα μπορούσε να υπάρχει ένα αντικείμενο σαν τον Πλούτωνα, κρυμμένο στο σκοτάδι που περιμένει να το ανακαλύψουμε.

Το 2004 DW θα μπορούσε να είναι ένας τύπος αστρονομικού αντικειμένου που λέγεται "Πλουτίνο". Τέτοια αντικείμενα έχουν μια τροχιά σχετική με την τροχιά του Πλούτωνα γύρω από τον ήλιο.

Κοιτάζοντας πίσω στα αστρονομικά τους αρχεία, οι αστρονόμοι είδαν ότι το είχαν συλλάβει σε εικόνες από το 2002. Θα χρησιμοποιήσουν λοιπόν αυτήν την παρατήρηση, και οποιαδήποτε άλλη μπορούν να βρουν στο παρελθόν, για να καθορίσουν την τροχιά του με μεγαλύτερη ακρίβεια.

Ο Πλούτωνας

Ορισμένοι ερευνητές λένε ότι όσο εμφανίζονται μεγαλύτερα αντικείμενα στη ζώνη Kuiper, η περίπτωση να είναι ο Πλούτωνας ένας κανονικός πλανήτης αποδυναμώνεται.

Ο Πλούτωνας όπως γνωρίζουμε βρίσκεται μέσα στη ζώνη Kuiper και θεωρείται από πολλούς ότι είναι απλώς ο μεγαλύτερος μεταξύ των αντικειμένων της ζώνης, και όχι ένας κανονικός πλανήτης.

Σύμφωνα με τις πρόσφατες ερμηνείες, ο Πλούτωνας, ήταν το πρώτο αντικείμενο της ζώνης Kuiper που είχε ανακαλυφθεί, πολύ πριν από την ανακάλυψη των νέων φωτογραφικών μηχανών (CCD), λόγω της μικρής απόκλισης που έφερνε στην ελλειπτική τροχιά  του Ποσειδώνα.

Εντούτοις, υπάρχουν πολλοί αστρονόμοι που θα αντιδρούσαν σε οποιαδήποτε σκέψη για να υποβιβαστεί ο Πλούτωνας από πλανήτη.

Η ζώνη Kuiper, στην οποία βρέθηκε, αποτελείται από ένα σμήνος αντικειμένων φτιαγμένων από πάγους και βράχους,  τα οποία βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον ήλιο πέρα από τον Ποσειδώνα. Θεωρούνται τα υπόλοιπα κομμάτια, από ένα στροβιλιζόμενο δίσκο  συντριμμιών που συγχωνεύτηκαν για να σχηματίσουν το ηλιακό μας σύστημα περίπου πέντε δισεκατομμύρια έτη πριν.