Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble παγιδεύει το Νεφέλωμα Bug

Από το BBC, 30 Απριλίου 2004

 Δεξιά: Η θερμοκρασία του κρυμμένου άστρου, που βρίσκεται στην τελευταία φάση της ζωής του, είναι 250.000 Κελσίου.

Δεκατέσσερα χρόνια μετά την εκτόξευση του διαστημικού  τηλεσκοπίου Hubble, αυτό συνεχίζει να παίρνει εικόνες του σύμπαντος που κόβουν την ανάσα.

Στην πιο πρόσφατη εικόνα του αποκαλύπτει - με μια πρωτοφανή λεπτομέρεια - στο Νεφέλωμα Bug, μια τεράστια μάζα αερίου και σκόνης, που κρύβει στο κέντρο του ένα καυτό αστέρι στα τελευταία στάδια της ζωής του.

Το Νεφέλωμα Bug, ή NGC 6302, είναι περίπου 4.000 έτη φωτός από τη Γη στο νότιο αστερισμό του Σκορπιού.

Τα άστρα όπως ο ήλιος μας όταν γερνάνε ρίχνουν τα εξωτερικά στρώματα τους και σε αυτήν την περίπτωση, το υλικό που εκτινάσσεται εμφανίζεται να φεύγει προς δύο ευδιάκριτες κατευθύνσεις.

Το Νεφέλωμα αυτό θεωρείται ότι έχει μια συναρπαστική χημεία.

Παρατηρήσεις που μέχρι τώρα έχουν γίνει, έδειξαν ότι οι εξωτερικές περιοχές με σκόνη του Νεφελώματος περιέχουν υδρογονάνθρακες, ανθρακικά άλατα όπως ασβεστίτης, καθώς επίσης και υδάτινος πάγος και σίδηρος.

Η παρουσία των ανθρακικών αλάτων είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Στο ηλιακό σύστημα η παρουσία τους εκλαμβάνεται ως απόδειξη για την ύπαρξη υγρού νερού κατά το παρελθόν, επειδή τα ανθρακικά άλατα σχηματίζονται όταν διαλύεται το διοξείδιο του άνθρακα στο υγρό νερό και σχηματίζεται ίζημα.

Αλλά η ανίχνευσή τους στα νεφελώματα, όπως το Νεφέλωμα Bug, όπου δεν έχει βρεθεί υγρό νερό, δείχνει ότι δεν μπορούν να αποκλειστούν άλλες διαδικασίες σχηματισμού, λέει η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία.

Ο Albert Zijlstra, από το UMIST στο Μάντσεστερ, που καθοδηγεί μια ομάδα αστρονόμων που εξετάζουν το Νεφέλωμα Bug, ανέφερε τα εξής: "Αυτό που προκάλεσε  το ενδιαφέρον μας για το NGC 6302 ήταν το μίγμα των μεταλλευμάτων και του κρυσταλλικού πάγου - χαλαζόκοκκοι που πάγωσαν προς μικρούς κόκκους σκόνης. Πολύ λίγα αντικείμενα έχουν μια τέτοια μικτή σύνθεση."

Οι αστρονόμοι θεωρούν ότι το Νεφέλωμα εκτινάχθηκε, περίπου, 10.000 χρόνια πριν αλλά δεν καταλαβαίνουν πώς σχηματίστηκε ή πόσο καιρό η σκόνη μπορεί να υπάρξει χωρίς να εξατμιστεί από το πολύ καυτό κεντρικό αστέρι.

Και συνέχισε: "Υπάρχει, περίπου, μια χιλιάδα τέτοιων αντικειμένων που είναι γνωστά στο Γαλαξία μας αλλά αυτά, το Νεφέλωμα Bug έχει τις πιο γνωστές με σαφήνεια δομές. Στην καρδιά του συμπιεσμένου αερίου του υπάρχει το πιο καυτό άστρο που έχει βρεθεί ποτέ, στην θερμοκρασία των 250.000^ο C. Η αποκάλυψη του γίνεται μόνο στο υπεριώδες φάσμα, ενώ κρύβεται από ένα πέπλο σκόνης".

Το Hubble συνεχίζει να επιστρέφει καταπληκτικές εικόνες όπως τις πιο πάνω. Έτσι η NASA ξανασκέφτεται την πρώτη της απόφαση να ακυρώσει μια αποστολή του διαστημικού λεωφορείου για τη συντήρηση του Διαστημικού Τηλεσκοπίου Hubble. Η NASA δεν θέλει να στείλει αστροναύτες για να κάνουν τη συντήρηση του παρατηρητηρίου, γι' αυτό σκέφτεται την αποστολή ενός ρομπότ.