Ο πιο αμυδρός γαλαξίας άναψε τη συζήτηση για την σκοτεινή ύλη

Από ABC News, 1 Ιουνίου 2004

Ανακαλύφθηκε ο πιο αμυδρός γαλαξίας και ίσως ο μικρότερος που έχουμε δει ποτέ, ο Andromeda ΙΧ, που σημαίνει ότι θα μπορούσε να δώσει αποδεικτικά στοιχεία για την μυστήρια σκοτεινή ύλη, που εμφανίζεται να πιέζει την κανονική ύλη γύρω της. Και μάλιστα ο νέος γαλαξίας βρίσκεται και στην κοσμική γειτονιά μας.

Η ανακάλυψη παρουσιάστηκε στη συνεδρίαση αυτής της εβδομάδας της Αμερικανικής Αστρονομικής Ένωσης στο Ντένβερ.

Ο Andromeda ΙΧ είναι ένας μικρός δορυφορικός γαλαξίας της Ανδρομέδας, που είναι ο πιο στενός γείτονας του δικού μας Γαλαξία, σε μια απόσταση περίπου 2 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη. Ένα έτος φωτός είναι περίπου 10 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα, η απόσταση που διανύει το φως σε ένα έτος.

Οι αστρονόμοι τον βρήκαν, όταν έφτιαχναν έναν χάρτη του ενός τετάρτου του ουρανού και επικεντρώθηκαν σε μια διάχυτη μάζα άστρων. Τελικά αποδείχθηκε ότι είναι ο μικροσκοπικός γαλαξίας.

Πόσο αμυδρός είναι όμως ο Ανδρομέδα ΙΧ;

Είναι τουλάχιστον δύο φορές πιο εξασθενημένος από τον προηγούμενο πιο εξασθενημένο γαλαξία που ξέραμε. Τον γαλαξία Μικρή Άρκτος.

Οι αστρονόμοι για να τον επισημάνουν χρησιμοποίησαν όργανα που περιλαμβάνονται στην Sloan Ψηφιακή Έρευνα του Ουρανού, το πρόγραμμα της χαρτογράφησης του ουρανού, που περιλαμβάνει 200 αστρονόμους σε 13 ιδρύματα.

Ο γερμανός αστρονόμος Daniel Zucker, από το Ινστιτούτο Max Planck για την αστρονομία στη Χαϊδελβέργη, είπε ότι ο Ανδρομέδα ΙΧ ταιριάζει με το προφίλ των μικρών, αμυδρών γαλαξιών, που οι θεωρητικοί κοσμολόγοι προβλέπουν ότι πρέπει να υπάρχουν ως περισσεύματα από το σχηματισμό των μεγάλων γαλαξιών.

Πόσο μικρός, όμως, μπορεί να είναι ένας τέτοιος γαλαξίας;

Αυτός ο μικρός γαλαξίας, που είναι ο πρώτος που έχει ανιχνευθεί, θα μπορούσε να βοηθήσει να πάρουμε περισσότερες πληροφορίες για το πώς συμπεριφέρεται η σκοτεινή ύλη, αναφέρει ο Zucker.

"Αυτοί οι μικροί γαλαξίες έχουν τόσα λίγα άστρα, που είναι εξαιρετικά δύσκολο να επισημανθούν", λέει ο Zucker.

"Τον βρήκαμε από τα φωτεινότερα άστρα του", είπε. "Ο αριθμός αυτός είναι τόσο μικρός, που πρέπει να αναρωτηθούμε: πόσο μικρός πραγματικά μπορεί να είναι ένας γαλαξίας;"

Οι θεωρητικοί θεωρούν ότι η σκοτεινή ύλη συγκεντρώνεται μαζί πιο γρήγορα από ότι η κανονική ύλη, μετά από τη Μεγάλη Έκρηξη, περίπου, πριν 13 δισεκατομμύρια έτη.

Ενώ η κανονική ύλη είναι η ουσία που αποτελεί τα αστέρια, τους πλανήτες και τους οργανισμούς στη Γη, η μάζα της σκοτεινής ύλης είναι ο σπόρος για το σχηματισμό των γαλαξιών.

Οι τρέχουσες θεωρίες δείχνουν ότι πρέπει να υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός αυτών των 'σπόρων ' της σκοτεινής ύλης, από - περίπου - 50 έως αρκετές εκατοντάδες, που τριγυρίζουν γύρω από την κοσμική γειτονιά μας, χωρίς να έχουν απορροφηθεί από τους μεγαλύτερους γαλαξίες", εξηγεί ο Zucker.

"Εάν έχετε το 'σπόρο' της σκοτεινής ύλης με, ίσως, κάποια αστέρια να συνδέονται με αυτή, θα είχατε πιθανώς έναν μικρό γαλαξία", είπε. "Αλλά το πρόβλημα είναι ότι δεν τους έχουμε βρει".

Ο γαλαξίας Andromeda ΙΧ μπορεί λοιπόν να είναι ο πρώτος από αυτούς τους μίνι-γαλαξίες, που συνδέονται με την σκοτεινή ύλη, που μπορεί να 'επιπλέει' ελεύθερα, αλλά αυτό δεν έχει ακόμα επιβεβαιωθεί.

Οι αστρονόμοι μπορούν να μάθουν περισσότερα όταν εκπαιδεύσουν τα όργανά τους σε διάφορα άλλα τμήματα του ουρανού, που να περιέχουν εξασθενημένα αστέρια, σε μερικούς μήνες.