Δορυφόροι της ESA είδαν τελικά τα γιγάντια κύματα

Από το Reuter, Ιούλιος 2004

Δύο γεωεπισκοπικοί δορυφόροι - ΕRS-1 και ΕRS-2 - της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ΕSΑ) έδειξαν για πρώτη φορά ότι γιγάντια κύματα ύψους 25 μέτρων σαρώνουν τους ωκεανούς. Μπορεί κάποτε η ύπαρξή τους να συνδεόταν με ναυτικούς μύθους αλλά τώρα οι δορυφόροι της ΕSΑ κατέγραψαν, σε διάστημα μόλις τριών εβδομάδων, δέκα κύματα ύψους άνω των 25 μέτρων.

Οι παρατηρήσεις έγιναν με το πρόγραμμα ΜaxWave της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ξεκίνησε το 2000 με σκοπό να ερευνήσει την ύπαρξη των γιγάντιων κυμάτων και τις επιπτώσεις τους στη ναυτιλία.  

Και στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος οι δύο δορυφόροι της ΕSΑ σάρωναν επί τρεις εβδομάδες το 2001 με ραντάρ τους ωκεανούς.

Οι δορυφόροι μετέδιδαν εικόνες που αντιστοιχούσαν σε τμήματα του ωκεανού, διαστάσεων δέκα επί πέντε χιλιόμετρα και λαμβάνονταν ανά διάστημα 200 χιλιομέτρων.

Οι 30.000 εικόνες που προέκυψαν αναλύθηκαν με μαθηματικά εργαλεία και αποκάλυψαν την ύπαρξη δέκα κυμάτων με ύψος έως και 30 μέτρα.

Αυτός ο αριθμός των κυμάτων που κατεγράφησαν μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα εξέπληξε ακόμη και τους επιστήμονες. Και μέχρι σήμερα, πολλοί επιστήμονες πίστευαν ότι τόσο μεγάλες ανωμαλίες στους ωκεανούς συμβαίνουν μία φορά ανά 10.000 χρόνια.

Ανεξιχνίαστες εξαφανίσεις

Έτσι, σύμφωνα με την ΕSΑ, τις τελευταίες δύο δεκαετίες πάνω από 200 τάνκερ και άλλα πλοία, με μήκος άνω των 200 μέτρων, έχουν βυθιστεί από ακραία καιρικά φαινόμενα.

Το Φεβρουάριο του 1995, κατά τη διάρκεια ενός τυφώνα στο Βόρειο Ατλαντικό, το κρουαζιερόπλοιο Queen Εlizabeth ΙΙ συνάντησε ένα κύμα 29 μέτρων, το οποίο ο καπετάνιος Ρόναλντ Ουόρικ περιέγραψε ως ένα 'υδάτινο τείχος'.

Την ίδια χρονιά, η υπεράκτια πλατφόρμα άντλησης πετρελαίου Draupner στη Βόρεια Θάλασσα χτυπήθηκε από ένα κύμα του οποίου το ύψος μετρήθηκε με όργανο λέιζερ στα 26 μέτρα.

Το 2001, τα κρουαζιερόπλοια Βremen και Caledonian Star παραλίγο να βυθιστούν στο Νότιο Ατλαντικό από κύματα 30 μέτρων. Το Bremen έμεινε μάλιστα ακυβέρνητο για πάνω από δύο ώρες.

"Κάθε εβδομάδα βυθίζονται δύο μεγάλα πλοία κατά μέσο όρο. Αλλά τα αίτια ποτέ δεν ερευνώνται με λεπτομέρεια όπως στα αεροπορικά δυστυχήματα. Απλά τα ναυάγια αποδίδονται στον άσχημο καιρό", σχολίασε ο Βόλφγκανγκ Ρόσενταλ, ειδικός στα ωκεάνια κύματα, από το Ερευνητικό Κέντρο GΚSS στη Γερμανία.

Κατά την επόμενη φάση του προγράμματος, που ονομάζεται WaveΑtlas, οι επιστήμονες θα χρησιμοποιήσουν δορυφορικά δεδομένα δύο ετών για να δημιουργηθεί ένας παγκόσμιος άτλαντας με τις περιοχές όπου δημιουργούνται γιγάντια κύματα. Ο στόχος είναι, να προστατευτεί η ναυτιλία, αλλά και να διαπιστωθεί πως αυτά τα παράξενα κατακλυσμικά φαινόμενα μπορούν να δημιουργηθούν.

Οι ερευνητές δεν έχουν ακόμα διαλευκάνει πλήρως το φαινόμενο, πιστεύουν όμως ότι τα τεράστια κύματα δημιουργούνται από συνήθη κύματα που συναντούν θαλάσσια ρεύματα ή ενισχύονται από ανέμους που κινούνται με την ίδια ταχύτητα.