Το Cassini παρουσιάζει μεγαλόπρεπες εικόνες των δύο φεγγαριών του Κρόνου

Πηγή: RedNova, BBC 24 Νοεμβρίου 2004

Το διαστημικό σκάφος Cassini  τράβηξε δύο νέες όψεις από δύο φεγγάρια του Κρόνου, Τιτάνα και Τηθύ, που είναι οι πιο λεπτομερείς εικόνες που τραβήχθηκαν ποτέ. Παρουσιάζουν δε μια πολύ μεγάλη αντίθεση μεταξύ τους -- η μία εικόνα είναι ομιχλώδης και η άλλη με κρατήρες. 

Στις 26 Οκτωβρίου του 2004 το διαστημόπλοιο πήρε κάποιες αινιγματικές εικόνες του Τιτάνα, ενώ τώρα υπάρχει ένα μωσαϊκό εννέα εικόνων που λήφθηκαν από αποστάσεις που κυμαίνονται από 650.000 χιλιόμετρα ως 300.000 χιλιόμετρα.

Οι εικόνες που αποτελούν το μωσαϊκό υποβλήθηκαν σε επεξεργασία για να μειωθούν τα αποτελέσματα της ατμόσφαιρας και για να ξεκαθαριστούν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της επιφάνειας. Το μωσαϊκό των εικόνων παρουσιάζει μόνο τη φωτισμένη επιφάνεια και όχι την ατμόσφαιρα γύρω από την άκρη του φεγγαριού.  Ο ήλιος ήταν πίσω από το Cassini της NASA, ενώ φαίνονται στο κατώτατο σημείο τα νέφη του Νότιου Πόλου.

Τα χαρακτηριστικά της επιφάνειας φαίνονται καλύτερα κοντά στο κέντρο του φεγγαριού και η φωτεινότερη περιοχή στη δεξιά πλευρά κοντά στον ισημερινό ονομάζεται Xanadu Regio. 

Οι επιστήμονες συζητούν ποιες διαδικασίες μπορεί να είχαν δημιουργήσει τα παράξενα φωτεινά σχέδια της επιφάνειας που φαίνονται εκεί.  Η προφανής έλλειψη κρατήρων στον Τιτάνα υπονοεί ότι η επιφάνεια του είναι νέα. Εντούτοις, η ακριβής φύση αυτής της δραστηριότητας, είτε τεκτονικής, είτε με τη βοήθεια των ανέμων, είτε κάτι σχετικό με ποταμό,  είτε θαλάσσια είτε ηφαιστειακή δραστηριότητα, είναι ακόμα άγνωστη.

Δύο ημέρες μετά από τη στενή επαφή που είχε με τον παγωμένο Τιτάνα, το Cassini συνέλαβε τις εικόνες που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία του μωσαϊκού του φεγγαριού Τηθύς, που φαίνεται να έχει πολλούς κρατήρες εξ΄ αιτίας συγκρούσεων. 

Λεπτομερής εικόνα-μωσαϊκό του φεγγαριού του Κρόνου Τηθύς σε φυσικό χρώμα

Όπως φαίνεται εδώ, η επιφάνεια του Τηθέως έχει ένα ουδέτερο χρώμα και είναι γεμάτη κρατήρες.

Η σύνθετη εικόνα - αποτελείται από τρεις εικόνες που τραβήχτηκαν με μπλε, κόκκινο και πράσινο φίλτρο - διαμορφώνουν αυτό τη φυσική χρωματική σύνθεση.  Το μωσαϊκό αποκαλύπτει έναν κόσμο που είναι γεμάτος σχεδόν με κρατήρες -- πολλοί μικροί κρατήρες βρίσκονται πάνω από παλαιότερους και μεγαλύτερους κρατήρες, υποδεικνύοντας μια παλιά και 'περιπετειώδη' επιφάνεια, που σκάβεται από τις πτώσεις αστεροειδών εκατομμύρια χρόνια τώρα. Τα αυλάκια μπορούν να φανούν στην κορυφή και κατά μήκος του ορίου μεταξύ της ημέρας και της νύχτας.

Το φεγγάρι Τηθύς είναι γνωστό ότι έχει μια πυκνότητα πολύ κοντά με αυτή του νερού, κάτι που δείχνει ότι είναι πιθανό να αποτελείται κυρίως από πάγο από νερό.  Τα παγωμένα μυστήριά του αναμένουν την προγραμματισμένη προσέγγιση του Cassini το Σεπτέμβριο του 2005.

Οι εικόνες για να δημιουργήσουν αυτό το μωσαϊκό λήφθηκαν στις 28 του Οκτωβρίου του 2004, σε μια απόσταση περίπου 256.000 χιλιομέτρων από το φεγγάρι Τηθύς.  Σε αυτή την εικόνα παρουσιάζεται το ένα ημισφαίριο.

Ο γιγάντιος Κρόνος με το μικρό φεγγάρι Τηθύς

Η τελική εικόνα, μια συναρπαστική άποψη του Κρόνου από το νότιο πόλο του Κρόνου με το μικρό αλλά καθαρό δίσκο του Τηθέως (διαμέτρου 1.060 χιλιομέτρων). Νέφη και κορδέλες αερίου στροβιλίζονται στην ατμόσφαιρα του πλανήτη στο πρώτο πλάνο, ενώ ένα τεράστιο χάσμα είναι ορατό στο παγωμένο φεγγάρι.

Ο βολιστήρας Huygens ετοιμάζεται για τη μεγάλη βουτιά στον Τιτάνα

Το μικρό σκάφος Huygens της ESA, που βρίσκεται πάνω στο Cassini της NASA, έχει ολοκληρώσει τους τελικούς ελέγχους της πριν από το αποχωρισμό του από το μητρικό σκάφος. Το γενικευμένο check up, το δέκατο έκτο του, το βρήκε να είναι σε καλή υγεία, σύμφωνα με την ESA.

Το Huygens θα αποσυνδεθεί από το Cassini την ημέρα των Χριστουγέννων, και θα μπει σε τροχιά γύρω από τον Τιτάνα, το μεγαλύτερο φεγγάρι του Κρόνου. Στις 15 Ιανουαρίου του 2005 θα αρχίσει την κάθοδό του στην ατμόσφαιρα του Τιτάνα, ένα γεγονός που μπορεί ακόμη να είναι ορατό και από τη Γη, υπό τον όρο να έχουμε ένα καλό τηλεσκόπιο και να είμαστε στη σωστή θέση και στο σωστό χρόνο.

Το μικρό σκάφος έχει σχεδιαστεί για να αποκαλύψει περισσότερα πράγματα για την επιφάνεια του Τιτάνα. Τυλιμένη στην παχιά, νεφελώδη ατμόσφαιρά της, η επιφάνεια του φεγγαριού είναι ένα μυστήριο μέχρι και πρόσφατα. Οι λεπτομερείς εικόνες με ραντάρ που τραβήχτηκαν από το Cassini ευχαρίστησαν τους αστρονόμους, αλλά δεν αποκάλυψαν και πολλά πράγματα για τη σύνθεση του τοπίου.

Τον Οκτώβριο, όταν το Cassini προσέγγισε τον Τιτάνα, ο καθηγητής John Zarnecki από το Ανοικτό Πανεπιστήμιο, επικεφαλής επιστήμονας για τον βολιστήρα  Huygens, είπε ότι η ομάδα του ανυπομονεί να ανακαλύψει ποιο είδος επιφάνειας είναι κάτω από όλη την αιθαλομίχλη.

"Με άλλα λόγια θέλουμε να ξέρουμε εάν τα όργανά μας θα προσγειωθούν με έναν παφλασμό ή με έναν γδούπο!"

Το μικρό σκάφος Huygens ονομάζεται έτσι για να τιμηθεί ο Christiaan Huygens, ένας ολλανδός αστρονόμος που ανακάλυψε το φεγγάρι αυτό. Έχει διάμετρο μόνο 2,7 μέτρα και φτιάχτηκε έτσι που να μοιάζει με ένα οστρακόδερμο: το σκληρό κοχύλι του έχει σκοπό να προστατεύσει τα λεπτά όργανά του από τη θερμότητα της εισόδου του μέσα στην ατμόσφαιρα του Τιτάνα.

Στο Huygens, ένας 'ιπτάμενος δίσκος' με διάμετρο 2,7 μέτρα και βάρος 319 κιλά, υπάρχουν δύο μέρη. Το πρώτο έχει την ευθύνη της θερμικής προστασίας και τις συσκευές ελέγχου για τους ελιγμούς  του όταν αποχωριστεί από το Cassini. Το άλλο μέρος - η ενότητα της καθόδου του - περιέχει τα επιστημονικά όργανα. Τρία αλεξίπτωτα θα επιβραδύνουν το σκάφος κατά την κίνηση του προς την επιφάνεια.

Ο διερευνητής θα ξεκινήσει την κάθοδό του με ταχύτητα 30 εκατοστών το δευτερόλεπτο. Η συσκευή δε περιστρέφεται αρκετές φορές το λεπτό, ώστε να σταθεροποιείται κατά την κάθοδό της στην ατμόσφαιρα του Τιτάνα.

Μέχρι τo Huygens να διασχίσει την ατμόσφαιρα και να φτάσει στην επιφάνεια του Τιτάνα θα χρειαστεί περίπου δύο ώρες. Είτε προσεδαφιστεί σε στερεό έδαφος, είτε «προσθαλασσωθεί» σε υγρούς υδρογονάνθρακες, η συσκευή θα λειτουργήσει μόνο για περίπου μισή ώρα πριν η μπαταρία της εξαντληθεί.

Ο Τιτάνας είναι μεγαλύτερος από τους πλανήτες Ποσειδώνα και Πλούτωνα, ενώ είναι ο μόνος δορυφόρος με πυκνή ατμόσφαιρα. Η πορτοκαλί, νεφελώδης ατμόσφαιρα αποτελείται κυρίως από άζωτο, όπως η ατμόσφαιρα της Γης, αλλά περιέχει και μεθάνιο και άλλες οργανικές ενώσεις. Η θερμοκρασία του φτάνει στους -180 βαθμούς Κελσίου και έτσι η επιφάνεια του δορυφόρου ίσως καλύπτεται από ωκεανούς απλών υδρογονανθράκων, ενώ από τα σύννεφα ίσως βρέχει μεθάνιο.