Η Ευρώπη ετοιμάζεται να κατασκευάσει τον αντιδραστήρα σύντηξης ITER δίχως τη συνδρομή της Ιαπωνίας

Πηγή: Nature, 26 Νοεμβρίου 2004

Οι ευρωπαίοι υπουργοί συμφώνησαν να κατασκευάσουν τον πειραματικό αντιδραστήρα πυρηνικής σύντηξης ITER κόστους 6,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων και με λιγότερους διεθνείς συνεργάτες, εάν αυτό αποδειχτεί απαραίτητο για να εξασφαλιστεί ότι αυτό θα γίνει στη Γαλία.

Το ITER θα προσπαθήσει να δείξει πως θα μπορούμε θα πάρουμε ενέργεια με σύντηξη, με θέρμανση του πλάσματος το οποίο θα περιορίζεται από ένα μαγνητικό πεδίο.

Αλλά υπάρχει αδιέξοδο μεταξύ των έξι συνεργατών του προγράμματος για την επιλογή της χώρας που θα φιλοξενήσει τον αντιδραστήρα, και γι αυτό και το πρόγραμμα έχει καθυστερήσει για περισσότερο από ένα έτος.

Η Κίνα και η Ρωσία υποστηρίζουν την περιοχή Cadarache στη Γαλλία, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κορέα υποστηρίζουν την αντίπαλη περιοχή της Ιαπωνίας. Μια διεθνής συνεδρίαση, που πραγματοποιήθηκε στις 9 Νοεμβρίου του 2004 στη Βιέννη, τελείωσε για ακόμη μία φορά χωρίς απόφαση.

Αλλά στις 26 Νοεμβρίου, το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας της ΕΕ εξουσιοδότησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εκτελεστικό σκέλος της ένωσης, να αρχίσει την κατασκευή του ITER με λιγότερους συνεργάτες εάν δεν επιτευχθεί καμία συμφωνία με την Ιαπωνία. Επίσης δήλωσε ότι η επιτροπή πρέπει να συμπληρώσει εκείνες τις νομικές συμφωνίες που απαιτούνται για να φτιάξουν το ITER μέχρι τον επόμενο Ιούνιο, που σημαίνει ότι θα πρέπει να κλείσει οποιαδήποτε διαπραγμάτευση μέχρι το τέλος του έτους.

Ο Satoru Ohtake, διευθυντής του τμήματος σύντηξης στο υπουργείο επιστημών της Ιαπωνίας, εξέφρασε τις αμφιβολίες του ότι η Ευρώπη είναι διαθετημένη να το κατασκευάσει μόνη της. Αυτή η κίνηση κατά αυτόν αποσκοπεί να ασκήσει πίεση στην Ιαπωνία. "Εάν σκεφτούν ότι με αυτόν τον τρόπο θα ασκήσουν πίεση σε μας, κάνουν λάθος", προειδοποιεί.

Ο Ohtake υποστηρίζει ότι εάν η Ευρώπη επρόκειτο να ακολουθήσει αυτήν την διαδρομή, θα ζημίωνε μια σημαντική διεθνή επιστημονική συνεργασία. "Εάν σταματήσουν τις διαπραγματεύσεις, τότε θα είναι αυτοί που θα προκαλέσουν ρωγμή στη διεθνή αμοιβαία εμπιστοσύνη", λέει. "Αυτήν την απόφαση δεν την αποδεχόμαστε. Οι συνεργάτες πρέπει να παραμείνουν ενωμένοι προς αναζήτηση ενός συμβιβασμού ακόμα κι αν αυτό βαστήξει αρκετό χρόνο", προσθέτει. "Εάν και οι δύο πλευρές επιμένουν ακριβώς στην άποψή τους, δεν υπάρχει καμία διέξοδος".