Το πρόγραμμα γεώτρησης αρχαίου πάγου στην Ανταρκτική έφτασε στο τέλος του

Πηγή: Alfred Wegener Institut, 13 Ιανουαρίου 2005

Την Τρίτη 21 Δεκεμβρίου 2004 μια Ευρωπαϊκή ομάδα που ασχολείται με το πρόγραμμα γεώτρησης της Ανταρκτικής Epica (European Project for Ice Coring in Antarctica) έφθασε σε βάθος γεώτρησης 3.270,2 μέτρων, που είναι πέντε μέτρα πάνω από το βραχώδες υπόστρώμα του Dome Concordia, στο κεντρικό υψίπεδο της ανατολικής Ανταρκτικής.

Επειδή ο πάγος είναι λιωμένος στο βραχώδες υπόστρωμα αποφάσισαν οι επιστήμονες τη γεώτρηση για να μη μολύνουν τα υπόγεια ύδατα με μικρόβια της επιφάνειας.

Ακριβώς πάνω από το βραχώδες υπόστρωμα ο πάγος περιοδικά λιώνει, και οι ερευνητές αποφάσισαν να τερματίσουν τη γεώτρηση για να μη μολύνουν τα υπόγεια ύδατα με μικρόβια της επιφάνειας. Γι αυτό και διακόπηκε η γεώτρηση.

Η γεώτρηση ήταν πολύ επιτυχημένη και ακολούθησε μεγάλη ανάλυση του δείγματος του πυρήνα του πάγου από ειδικούς επιστήμονες του κλίματος. Τα 70 μέτρα του πυρήνα του πάγου που ανασύρθηκε αυτή την εποχή συμπληρώνει μια μεγάλη προσπάθεια η οποία ξεκίνησε το 1996.

Με βάση τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν στην πορεία του προγράμματος, οι ερευνητές δημοσίευσαν στο Nature, πέρυσι τον Ιούνιο, έρευνα που περιγράφει τις κλιματικές μεταβολές στην Ανταρκτική τα τελευταία 740.000 χρόνια. Το νέο δείγμα πάγου αναμένεται να επεκτείνει το διάστημα αυτό στα 900.000 χρόνια.

Αυτό το κομμάτι πιστεύεται πως είναι το αρχαιότερο δείγμα πάγου επειδή ανακαλύφθηκε σε πολύ βαθειά στρώματα. Ο βασικός πάγος έχει παγοκρυστάλλους, κάποιοι δε είναι μεγαλύτεροι από 40 cm και έχουν παρατηρηθεί πολλά έγκλειστα υλικά κόκκινου ή καφέ χρώματος  κυρίως μεταξύ των μεγάλων κρυστάλλων. Στο εσωτερικό του οι ερευνητές ελπίζουν να ανακαλύψουν στοιχεία για την κλιματική αλλαγή, γιατί καθώς ο πάγος σχηματιζόταν στην επιφάνεια της Ανταρκτικής παγίδεψε μέσα του φυσαλίδες αέρα, οι οποίες παραμένουν αναλλοίωτες στην πορεία του χρόνου και αποκαλύπτουν στους επιστήμονες τη σύσταση της ατμόσφαιρας πριν από χιλιάδες χρόνια.

Το πρόγραμμα EPICA ξεκίνησε το 1996 με τη συμμετοχή δέκα ευρωπαϊκών χωρών. Συντονίζεται από το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επιστημών και χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μια νέα γεώτρηση ήδη έχει ξεκινήσει στη Βόρεια  Γροιλανδία, πάνω στα σχέδια που χρησιμοποιήθηκαν με επιτυχία στο Πρόγραμμα Greenland Ice Core (GRIP) και από τους Ιάπωνες στην Κεντρική Ανατολική Ανταρκτική.