Θα έρθει σύντομα η αποίκιση του Άρη;

Πηγή: National Geographic, Μάρτιος 2005

Καθώς τα δύο ρόβερ και τα διαστημόπλοια σε τροχιά γύρω από τον Άρη συνεχίζουν να βρίσκουν ολοένα και περισσότερα σημάδια για την ύπαρξη του νερού, άρα και πιθανότητα για εξωγήινη ζωή, οι διαστημικοί επιστήμονες και διάφοροι ενθουσιώδες σκέφτονται από τώρα πως οι άνθρωποι μπορούν να πάνε στον κόκκινο πλανήτη.

Στους τελευταίους μήνες, το διαστημικό σκάφος που περιπλανάται γύρω από τον Άρη έχει προσδιορίσει τις περιοχές, όπου μπορούν να είναι προσιτές από την επιφάνεια μεγάλες ποσότητες νερού.  Έχουν εντοπίσει, επίσης, περιοχές όπου αέρια - όπως το μεθάνιο - μπορούν να δηλώνουν την ύπαρξη μικροβιακής ζωής.

Τέτοιες ανακαλύψεις αυξάνουν την πιθανότητα να υπάρχει σήμερα ζωή στον Άρη, όπως και στο παρελθόν, και με τη βοήθεια των ανθρώπων θα μπορούσε να υπάρχει και στο μέλλον. Για να την ανακαλύψουν οι διαστημικοί επιστήμονες λένε ότι οι άνθρωποι πρέπει να ταξιδέψουν στον Άρη.

"Δεν υπάρχει ζήτημα, θα πάμε τελικά εκεί. Το θέμα είναι το πότε, όχι εάν πάμε", λέει η Lynn Rothschild, μία αστροβιολόγος στο ερευνητικό κέντρο της NASA Ames στην Καλιφόρνια (Η αστροβιολογία είναι ένας κλάδος της βιολογίας που ψάχνει για εξωγήινες μορφές ζωής).

Ο Robert Zubrin είναι Πρόεδρος της Mars Society, μια οργάνωση που προωθεί την ανθρώπινη εξερεύνηση του κόκκινου πλανήτη. Ανέφερε ότι υπάρχει η τεχνολογία για να πάει τους ανθρώπους στον Άρη μέσα σε μια δεκαετία.

"Είμαστε πολύ πιο κοντά στο να στείλουμε ανθρώπους στον Άρη σήμερα από ό,τι ήμαστε να στείλουμε επισκέπτες στο φεγγάρι το 1961, όταν ο Πρόεδρος John F. Kennedy  ξεκινούσε το πρόγραμμα ΑΠΟΛΛΩΝ",  τονίζει ο Zubrin.

Κάτω από την ηγεσία του Kennedy, οι άνθρωποι έβαλαν πόδι στο φεγγάρι για πρώτη φορά στις 20 Ιουλίου του 1969. Αν υπάρχει και σήμερα παρόμοια ηγεσία, λέει ο Zubrin, οι άνθρωποι μπορούν να περπατήσουν στον Άρη μέσα στην επόμενη δεκαετία και να αρχίσουν τη διαδικασία της αποίκισης του.

Αποικία στον Άρη

Η θερμοκρασία της επιφάνειας του Άρη είναι -63° Κελσίου. Ο πλανήτης βομβαρδίζεται από υπεριώδη ακτινοβολία, και η ατμόσφαιρά της είναι περίπου κατά 95 τοις εκατό από διοξείδιο του άνθρακα.

Ενώ τέτοιοι όροι δεν είναι ιδανικοί για κατοικία, όμως δεν υπάρχει τίποτα άλλο σήμερα στον Άρη εκτός από την υπεριώδη ακτινοβολία στην επιφάνεια του, που θα απέκλειε να επιζήσει κάποιος εκεί πάνω", λέει η Rothschild, η αστροβιολόγος της NASA.

Οποιαδήποτε μορφή ζωής θα πρέπει να προστατευθεί από τα υψηλά επίπεδα υπεριώδης ακτινοβολία στην επιφάνεια,  πρόσθεσε.

Η Rothschild σημείωσε ότι η επιβίωση είναι διαφορετική από την ανάπτυξη, τον πολλαπλασιασμό, και τη διάδοση. Για τους ανθρώπους η ανάπτυξη στον Άρη και η συνεχής παρουσία τους εκεί, προϋποθέτει το μετασχηματισμό της ατμόσφαιρας και κλίμα προσαρμοσμένο στις ανθρώπινες ανάγκες: Η ατμόσφαιρα πρέπει να είναι γεμάτη από οξυγόνο που θα αναπνέεται και το κλίμα αρκετά θερμό για την παρουσία υγρού νερού.

Πολλοί επιστήμονες θεωρούν ότι πριν δισεκατομμύρια έτη, ο Άρης ήταν μια θερμή, υγρή τοποθεσία. Τέτοιες συνθήκες μπορεί να ήταν πιο φιλόξενη για τη ζωή. Οι επιστήμονες, επίσης, νομίζουν ότι ο κόκκινος πλανήτης μπορεί να μετασχηματιστεί ώστε να φιλοξενεί ζωή και πάλι, συμπεριλαμβανομένων και ανθρώπινων αποικιών.

Η διαδικασία μετασχηματισμού ενός πλανήτη για να τον καταστήσουμε φιλόξενο για τους ανθρώπους είναι γνωστή όπως γειοποίηση (terraforming). Οι επιστήμονες της NASA, ομάδες όπως η Mars Society, και διαδικτυακές κοινότητες, όπως η Κόκκινη Αποικία (Red Colony) συζητούν συνεχώς πώς να αποικίσουν και να μετασχηματίσουν σε κατοικήσιμη γη τον Άρη.

Ενώ καμιά μέθοδος ή διαδικασία δεν θεωρείται άριστη, η Rothschild είπε ότι ο κοινός στόχος είναι να υπάρχει αέρας που να αναπνέεται και πόσιμο ύδωρ. Εάν έχετε οξυγόνο και υγρό νερό, μπορείτε να κάνετε τα πάντα", τόνισε.

Επικίνδυνη εξερεύνηση

Η πιο σημαντική ανησυχία της Rothschild για την εξερεύνηση του Άρη από τον άνθρωπο είναι ότι η ίδια η παρουσία των ανθρώπων θα μολύνει τον πλανήτη και θα εκθέσει ενδεχομένως οποιαδήποτε μορφή ζωής που μπορεί να υπάρχει εκεί.

"Εάν προσπαθήσετε να ψάξετε για την αρειανή ζωή και μολύνετε την περιοχή, θα είναι δύσκολο να αποδειχθεί αν ήταν εκεί ή την φέρατε μαζί με σας", είπε.

Ο Zubrin λέει να μην ανησυχούμε. Οι σύγχρονες βιολογικές τεχνικές επιτρέπουν στους επιστήμονες να καθορίσουν τη γενετική ταυτότητα οποιουδήποτε μικροοργανισμού.

Για παράδειγμα ο Zubrin ανέφερε τις επιθέσεις με άνθρακα στην Ουάσιγκτον και την Νέας Υόρκη το φθινόπωρο του 2001. "Οι επιστήμονες ήταν σε θέση να καθορίσουν ότι τα μικρόβια ήταν όχι μόνο άνθρακας, αλλά από ποιο απόθεμα άνθρακα προήλθε το εν λόγω μικρόβιο, συγκεκριμμένα από ένα εργαστήριο του Ames στην Iowa και, επιπλέον, ότι αυτός ο  άνθρακας λήφθηκε από το εργαστήριο το 1987", τονίζει.

Ο Zubrin επίσης λέει ότι οι επιστήμονα, χρησιμοποιώντας παρόμοια τεχνική, θα μπορούσαν να καθορίσουν εάν μικρόβια που πιθανόν να βρέθηκαν στον Άρη, είναι από την περιοχή εκτόξευσης στη Γη, από υλικό που εκτινάχθηκε κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης με αστεροειδή πριν εκατομμύρια χρόνια, ή είναι αληθινή Αρειανή μορφή ζωής.

Η Rothschild, εν τω μεταξύ, επισήμανε τους πιθανούς πολιτικούς κινδύνους της αποίκισης του Άρη. Εξήγησε ότι μπορεί να χαθούν ζωές κατά τη διάρκεια των ταξιδιών στον Άρη και λίγοι πολιτικοί έχουν τη θέληση να επιτρέψουν στους αστροναύτες να πεθάνουν κάτω από την διακυβέρνηση τους.

"Αλλά υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που είναι πρόθυμοι να διατρέξουν αυτόν τον κίνδυνο", είπε. "Υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να πάρουν ένα one-way εισιτήριο για τον Άρη. Υπάρχει μεγάλο πλήθος εθελοντών".