Κοσμικός μεγεθυντικός φακός αποκαλύπτει απόμακρο πλανήτη

Πηγή: SCIENTIFIC AMERICAN, 25 Απριλίου 2005

Οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει έναν εξωηλιακό πλανήτη με τη βοήθεια βαρυτικού μεγεθυντικού φακού. Είναι ο δεύτερος πλανήτης που βρέθηκε με τη μέθοδο αυτή, η οποία υπολογίζει την επίδραση ενός πλανήτη πάνω στο φως μου μας έρχεται από ένα απόμακρο αστέρι.

Ο νέος πλανήτης ζυγίζει όσο τρεις φορές ο Δίας, περίπου, και είναι σε τροχιά γύρω από ένα αστέρι παρόμοιο με τον ήλιό μας. "Αυτή η ανακάλυψη είναι η κορυφή του παγόβουνου για τις αναζητήσεις των πλανητών", λέει το μέλος της ομάδας Scott Gaudi του Κέντρου για την Αστροφυσική του Χάρβαρντ . "Βελτιώνοντας τις τεχνολογίες και τις τεχνικές μεθόδους μπορεί να βρεθεί ο πρώτος πλανήτης στο μέγεθος της γης". 

Οι αστρονόμοι που χρησιμοποιούν αυτή την τεχνική - του βαρυτικού φακού - εντόπισαν τον πρώτο εξωηλιακό πλανήτη τους ακριβώς πέρυσι. Όταν ένα τεράστιο αντικείμενο, όπως είναι ένα άστρο, περνά μπροστά από ένα άλλο άστρο που βρίσκεται πιο μακριά σχετικά με τη γη, η βαρυτική έλξη του κάμπτει τις ακτίνες του φωτός αλλά και τις ενισχύει.

Στους παρατηρητές πάνω στη Γη, αυτό το φαινόμενο κάνει το απόμακρο αστέρι να εμφανιστεί φωτεινότερο, σαν να είχε τοποθετηθεί ένας φακός μπροστά του. Όταν ο "φακός" συγχρόνως κινείται έξω από την ευθύγραμμη πορεία του, το αστέρι δείχνει να επιστρέφει στην προηγούμενη κανονική φωτεινότητά του. Εάν δε ένας πλανήτης είναι σε τροχιά γύρω από το αστέρι, που παίζει το ρόλο του φακού, οι επιστήμονες μπορούν να συμπεράνουν την παρουσία του, επειδή μπορούν να προβλέψουν τις επιπτώσεων του στο φαινόμενο. Χρειάστηκαν όμως παρατηρήσεις από όλο τον κόσμο, που συλλέχθηκαν και από επαγγελματίες και από ερασιτέχνες αστρονόμους, για να συλλέξουν αρκετά συνεχόμενα στοιχεία για αυτό το φαινόμενο του βαρυτικού φακού.

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι ο νέος πλανήτης βρίσκεται σε απόσταση τριπλάσια από αυτήν που χωρίζει τον πλανήτη μας από τον ήλιο. Βρίσκεται δε σε απόσταση περίπου 15.000 έτη φωτός από τη γη, και είναι επίσης ένας από τους πιο μακρινούς γνωστούς πλανήτες έξω από το ηλιακό σύστημά μας. Οι επιστήμονες ελπίζουν το νέο εύρημά τους να αποτελέσει την αρχή κι άλλων τέτοιων ανακαλύψεων στα ερχόμενα χρόνια.

Η ανακοίνωση δημοσιεύτηκε στο Αστροφυσικό Περιοδικό (Astrophysical Journal).