Μελέτη για την εξέλιξη δείχνει μεγάλη συγγένεια ανθρώπου και χιμπατζή

Πηγή: Georgia Institute of Technology, 24 Ιανουαρίου 2006

Επιστήμονες του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Γεωργίας διαπίστωσαν ότι ο ρυθμός μοριακής εξέλιξης των χιμπατζήδων είναι πιο κοντά σε αυτόν των ανθρώπων από ότι είναι με άλλους πίθηκους.

Οι επιστήμονες αυτοί έχουν βρει γενετικά στοιχεία που φαίνονται να υποστηρίζουν μια αμφισβητούμενη υπόθεση ότι οι άνθρωποι και οι χιμπατζήδες μπορούν να είναι πιο κοντά ο ένας με τον άλλον σε σχέση με τα άλλα δύο είδη των μεγάλων πιθήκων  - τους γορίλες και τους ουραγκοτάγκους. Επίσης διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι εξελίχθηκαν με ένα πιο αργό ρυθμό από τους πίθηκους.

Στην επιστημονική εργασία που δημοσιεύτηκε στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας των Επιστημών, ο βιολόγος Soojin Yi αναφέρει ότι ο ρυθμός μοριακής εξέλιξης του ανθρώπου και του χιμπατζή  αλλαγές που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια του χρόνου στο γενετικό επίπεδο - είναι πολύ πιο αργός από αυτόν του γορίλα και του ουραγκοτάγκου, με την εξέλιξη του ανθρώπου να είναι η πιο αργή από όλους.

Καθώς τα είδη διακλαδίζονται κατά μήκος των λεγόμενων εξελικτικών γραμμών, τα σημαντικά γενετικά γνωρίσματα, όπως ο ρυθμός μοριακής εξέλιξης αρχίζουν επίσης να αποκλίνουν. Διαπίστωσαν δε ότι η ταχύτητα αυτού του μοριακού ρολογιού στους ανθρώπους και των χιμπατζήδων είναι πολύ παρόμοιος, κι αυτό δείχνει ότι ορισμένα ανθρώπινα συγκεκριμένα γνωρίσματα, όπως ο χρόνος παραγωγής, άρχισαν να εξελίσσονται πριν ένα εκατομμύριο έτη - πολύ πρόσφατα από την άποψη της εξέλιξης. Το χρονικό διάστημα μεταξύ των γονέων και του απογόνου είναι πιο μεγάλο στους ανθρώπους από ό,τι τους πίθηκους. Επειδή ένας μεγάλος χρόνος παραγωγής συσχετίζεται αρκετά και με την εξέλιξη ενός μεγάλου εγκεφάλου, αυτός επίσης δείχνει ότι οι συγκεκριμένες αναπτυξιακές αλλαγές για τους ανθρώπους μπορεί επίσης να είχαν εξελιχθεί πολύ πρόσφατα.

Σε μια μεγάλης κλίμακας γενετική ανάλυση, περίπου, 63 εκατομμυρίων ζευγών βάσεων του DNA, οι επιστήμονες μελέτησαν το ρυθμό με τον οποίο τα ζεύγη των βάσεων,  που καθορίζουν τις διαφορές μεταξύ των ειδών, είχαν ζευγαρωθεί λανθασμένα λόγω των σφαλμάτων στη γενετική διαδικασία κωδικοποίησης, ένα περιστατικό γνωστό στη βιολογία ως αντικατάσταση.

"Για πρώτη φορά, έχουμε δείξει ότι η διαφορά στο ρυθμό μοριακής εξέλιξης μεταξύ των ανθρώπων και των χιμπατζήδων είναι πολύ μικρή, αλλά σημαντική, κάτι που δείχνει ότι η εξέλιξη γνωρισμάτων ειδικά των ανθρώπινων στην ιστορία της ζωής είναι πολύ πρόσφατη", λέει ο Yi.

Οι περισσότεροι βιολόγοι θεωρούν ότι οι άνθρωποι και οι χιμπατζήδες είχαν έναν κοινό πρόγονο προτού να αποκλίνουν οι εξελικτικές γραμμές τους, περίπου, 5-7 εκατομμύρια έτη πριν. Σύμφωνα με την ανάλυση, πριν ένα εκατομμύριο έτη το μοριακό ρολόι στην εξελικτική γραμμή που έγιναν οι σύγχρονοι άνθρωποι άρχισε να επιβραδύνεται. Σήμερα, το ανθρώπινο μοριακό ρολόι είναι μόνο 3% πιο αργό από το μοριακό ρολόι του χιμπατζή, ενώ έχει επιβραδυνθεί κατά 11% από το μοριακό ρολόι του γορίλα.

Αυτή η επιβράδυνση στο μοριακό ρολόι συσχετίζεται με έναν πιο μεγάλο χρόνο παραγωγής, επειδή οι αντικαταστάσεις πρέπει να περάσουν στην επόμενη γενεά προκειμένου να επιτευχθεί μόνιμη επίδραση στα είδη,

"Ένας μακροχρόνιος χρόνος παραγωγής είναι ένα σημαντικό γνώρισμα που χωρίζει τους ανθρώπους από τους εξελικτικούς συγγενείς τους", αναφέρει η Navin Elango, μεταπτυχιακή σπουδαστής στη σχολή της βιολογίας και μία από τους συντάκτες της ερευνητικής εργασίας. "Στη μελέτη μας, διαπιστώσαμε ότι ο χρόνος παραγωγής του χιμπατζή είναι πολύ πιο κοντά με αυτόν των ανθρώπων από ό,τι είναι στους άλλους πίθηκους."

Τα αποτελέσματα επίσης επιβεβαιώνουν ότι υπάρχει πολύ λίγη διαφορά στις ευθυγραμμίσιμες περιοχές των γονιδιωμάτων του ανθρώπου και του χιμπατζή. Συνολικά, τα συμπεράσματα της μελέτης προτείνουν ότι αυτοί οι δύο συσχετίζονται περισσότερο ο ένας με τον άλλον από όσο ο χιμπατζής με τους άλλους μεγάλους πίθηκους.

"Νομίζω ότι μπορούμε να πούμε ότι αυτή η μελέτη υποστηρίζει την υπόθεση ότι οι άνθρωποι και οι χιμπατζήδες πρέπει να ανήκουν σε ένα γένος, κι όχι σε δύο επειδή όχι μόνο μοιραζόμαστε εξαιρετικά παρόμοια γονιδιώματα, αλλά μοιραζόμαστε παρόμοιο χρόνο παραγωγής", τονίζει ο Yi.

Ακόμα κι αν τα 63 εκατομμύρια ζευγάρια βάσεων που μελέτησαν είναι ένα μεγάλο δείγμα, είναι ακόμα ένα μικρό μέρος του ανθρώπινου γονιδιώματος. "Εάν εξετάσουμε ολόκληρο το γονιδίωμα, ίσως να βρούμε μια διαφορετική ιστορία, αλλά υπάρχουν στοιχεία στα απολιθώματα που λένε ότι αυτή η αλλαγή στο χρόνο της παραγωγής εμφανίστηκε πολύ πρόσφατα, κι έτσι τα γενετικά στοιχεία και τα απολιθώματα φαίνονται να ταιριάζουν αρκετά καλά μέχρι τώρα", συνεχίζει.