Το Hayabusa έχει αρκετή ισχύ για να φτάσει στη Γη

Πηγή: NewScientist, 5 Ιουνίου 2006

Το προβληματικό διαστημικό σκάφος Hayabusa (Χαγιαμπούσα) της Ιαπωνίας έχει αρκετή ισχύ για να κάνει το ταξίδι της επιστροφής του προς τη Γη, όπως αποκάλυψαν δύο δοκιμές σε δύο από τέσσερις ιοντικές μηχανές του.

Εάν το σκάφος επιστρέψει σύμφωνα με το πρόγραμμα το 2010, τότε οι ερευνητές θα ανακάλυπταν τελικά εάν συνέλεξε τα αρχικά δείγματα από τον αστεροειδή κατά τη διάρκεια δύο αποβάσεών του στο μικροσκοπικό διαστημικό βράχο Itokawa.

Ο Hayabusa πέταξε με σκοπό να συλλέξει τα δείγματα πυροδοτώντας μπάλες (σαν του κανονιού) πάνω στην επιφάνεια του βράχου, μήκους μόνο 535 μέτρων, και την συλλογή των προκυπτόντων συντριμμιών. Αλλά στοιχεία από δύο αποβάσεις που έγιναν τον Νοέμβριο του 2005 έδειξαν ότι οι μπάλες ποτέ δεν πυροδοτήθηκαν, επειδή ο υπολογιστής του σκάφους έστειλε λανθασμένα σήματα στα όργανα συλλογής του. Αλλά όμως, οι υπεύθυνοι της αποστολής ελπίζουν να φέρουν το διαστημικό σκάφος πίσω στη Γη σε περίπτωση που κάποια σκόνη του αστεροειδή είχε γλιστρήσει στην αίθουσα συλλογής του κατά τύχη.

Αλλά η ελπίδα για την επιστροφή του διαστημικού σκάφους εξασθένισε αφότου συνέβη μια διαρροή των προωθητικών καυσίμων στα τέλη του Νοεμβρίου, κάνοντας το σκάφος να στρέφεται εκτός ελέγχου. Όταν αποκαταστάθηκε κάποια επαφή με το σκάφος στο τέλος του Ιανουαρίου, οι ελεγκτές της αποστολής συνειδητοποίησαν ότι όλα τα καύσιμα στους 12 χημικούς προωθητές είχαν διαρρεύσει μακριά.

Οι χημικοί προωθητές αντιστάθμιζαν ήδη την απώλεια που είχε συμβεί μερικούς μήνες νωρίτερα, έτσι μετά από αυτή τη διαρροή το σκάφος έπρεπε να στηριχθεί απλώς στις τέσσερις ιοντικές μηχανές της, και για να ελέγξει τον προσανατολισμό της και για να παρέχει την ώθηση ώστε να κάνει το ταξίδι πίσω στη γη. Οι μηχανές ιονίζουν το ευγενές αέριο ξένον και χρησιμοποιούν έπειτα ηλεκτρικά πεδία για να επιταχύνουν τα ιόντα, δίνοντας έτσι μια σταθερή - αν και αδύνατη - ώθηση.
 

Σε καλή μορφή

Αλλά οι διευθυντές της αποστολής ήταν ανήσυχοι ότι η διαρροή των καυσίμων και η προκύπτουσα περιστροφή του σκάφους είχαν βλάψει τις μηχανές. Τώρα όμως έχουν εξετάσει δύο από αυτές και βρήκαν ότι είναι "σε πολύ καλή μορφή", λέει ο διευθυντής της αποστολής Jun'ichiro Kawaguchi.

Μια τρίτη μηχανή θα εξεταστεί τον Ιανουάριο του 2007 όταν η τροχιά του διαστημικού σκάφους θα είναι πιο κοντά στον ήλιο, γιατί έτσι γίνεται λιγότερο επιρρεπές σε καταστροφή από το κρύο του διαστήματος. Η τέταρτη μηχανή θα διατηρηθεί ως εφεδρεία και επομένως δεν θα εξεταστεί.

Κανονικά, οι τρεις από τις μηχανές χρησιμοποιούνται μαζί ενώ η τέταρτη κρατιέται ως στήριγμα. Αλλά ο Kawaguchi αναφέρει ότι το ταξίδι της επιστροφής είναι δυνατό ακόμη και με δύο μηχανές. Και ισχυρίζεται ότι πρέπει να υπάρχουν αρκετά καύσιμα για το ταξίδι. 

Στην πραγματικότητα, ο ρυθμός περιστροφής του διαστημικού σκάφους χαμήλωσε πρόσφατα: έγινε μια περιστροφή κάθε πέντε λεπτά προκειμένου να διατηρηθεί το αέριο ξένον, το οποίο - σε ουδέτερη ατομική μορφή - εξάγεται για να ελέγξει τον προσανατολισμό του διαστημικού σκάφους.

Ο Kawaguchi τονίζει ότι οι ελεγκτές ότι αποστολής δεν έχουν κανένα πρόβλημα να επικοινωνούν ή να ενεργοποιούν το διαστημικό σκάφος. Εντούτοις, δεν είναι σαφές τι θα γίνει από τώρα και στο εξής: "Το διαστημικό σκάφος τραυματίστηκε σοβαρά και η λειτουργία καθώς και το ταξίδι του είναι ακόμα πολύ δύσκολα".

Οι αρμόδιοι για το σχεδιασμό της αποστολής ελπίζουν να αρχίσουν το ταξίδι επιστροφής τον Μάρτιο του 2007, όταν η απόσταση μεταξύ της γης και του αστεροειδή είναι άλλη μια φορά στο ελάχιστό της. Μετά από ένα τρίχρονο ταξίδι, το διαστημικό σκάφος θα ρίξει μια κάψουλα στο εσωτερικό της Αυστραλίας τον Ιούνιο του 2010.

Το Hayabusa

Το Hayabusa προωθήθηκε στο διάστημα τον Μάιο του 2003 και είχε σαν σκοπό να εξετάσει τον αστεροειδή Itokawa, που ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Hideo Itokawa, πατέρα της διαστημικής επιστήμης στην Ιαπωνία. Ο αστεροειδής αυτός είναι σε τροχιά γύρω από τον ήλιο μεταξύ της Γης και του Άρη, έχει μήκος 900 και πλάτος 300 μέτρα, βρίσκεται δε σε απόσταση περίπου 300 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Το σχήμα του θυμίζει πατάτα ενώ η βαρύτητα του είναι μόλις το ένα εκατοστό του χιλιοστού της βαρύτητας της γης, ένα χαρακτηριστικό που κάνει την προσγείωση ενός σκάφους σε αυτόν πολύ δύσκολο

Η εξέταση των δειγμάτων από αστεροειδείς αναμένεται να βοηθήσει να ξεκλειδωθούν τα μυστικά για το πώς διαμορφώθηκαν τα ουράνια σώματα, επειδή οι επιφάνειές τους θεωρούνται ότι έχουν παραμείνει σχετικά αμετάβλητες κατά τη διάρκεια δισεκατομμυρίων ετών. Αντίθετα τα μεγαλύτερα σώματα, όπως οι πλανήτες ή τα φεγγάρια, έχουν αλλάξει κατά πολύ.