Πώς να πείτε στους ανθρώπους ότι υπάρχει ζωή στον Άρη

Πηγή: NewScientist, 1 Αυγούστου 2006

Θα πρέπει να φτιαχτεί ένα ειδικό πλάνο για το πως θα πούμε στον κόσμο ότι βρέθηκαν ίχνη από μορφές αρειανής ζωής στις μελλοντικές αποστολές προς τον Κόκκινο Πλανήτη, λένε επιστήμονες από τη NASA και το ίδρυμα SETI. Διαφορετικά, θα μπορούσαν να διαρρεύσουν στο κοινό ανακριβείς πληροφορίες προτού να μπορέσουν να ολοκληρωθούν οι μελέτες για μια πιθανή ζωή εκεί πάνω.

Τα δύο ρόβερ Spirit και Opportunity, που συνεχίζουν να εξερευνούν τον Άρη, δεν είναι σχεδιασμένα για την αναζήτηση της ζωής. Αλλά εάν μια άλλη αποστολή επιστρέψει δείγματα από τον Άρη, τότε οι επιστήμονες θα μπορούσαν να εξετάσουν αν υπάρχει κάποια ίχνη ζωής στους βράχους που ήρθαν πίσω στη Γη.

Ο διάσημος μετεωρίτης ALH 84001 από τον Άρη προξένησε αναταραχή το 1996 όταν οι επιστήμονες ανήγγειλαν ότι περιέχει αποδείξεις για το παρελθόν στον Άρη

Αριστερά: Μια καλλιτεχνική απεικόνιση από την αναχώρηση μιας αποστολής από τον Άρη με δείγματα από την επιφάνεια του Άρη μετά από τη συλλογή τους

Το 1996, οι ειδήσεις για πιθανά σημάδια ζωής σε έναν Αρειανό μετεωρίτη, το φημισμένο ALH84001, διέρρευσαν πριν από μια συνέντευξη, που ήταν σχεδιασμένη από τη NASA. Αυτό έγινε επειδή ένας υψηλόβαθμος ανώτερος υπάλληλος του Λευκού Οίκου είπε σε μια πόρνη για το μετεωρίτη. Η NASA έπρεπε τότε να κάνει πιο νωρίς τη συνέντευξη τύπου της, για να ικανοποιήσει τη μεγάλη αγωνία του κοινού για πληροφορίες.

Φυσικά θα μπορούσαν να προκύψουν στο μέλλον μεγαλύτερα προβλήματα από μια αποστολή επιστροφής δειγμάτων από τον Άρη, λέει ο John Rummel της NASA και η Margaret Race του ιδρύματος  SETI.

Οι ερευνητές του ALH84001 ήταν σε θέση να πραγματοποιήσουν τις μελέτες τους επί χρόνια πριν βρεθούν στο επίκεντρο των ΜΜΕ. Αλλά αν το κοινό ξέρει για την επιστροφή δειγμάτων του Άρη τότε θα υπάρχει έντονη συζήτηση στα ΜΜΕ από την αρχή της αποστολής, λένε.

Χαμένοι στην ερμηνεία

"Εάν πρόκειται να δουλέψεις με το κοινό πρέπει οι πληροφορίες που πηγαίνουν στο κοινό να είναι σωστές", λέει ο Rummel. "Δεν θα ήθελε κανένας να αναγγείλει κάθε τυχόν υπόθεση σαν να ήταν ένα πραγματικό γεγονός."

"Δεν υπάρχουν και πολλά να κερδίσουμε αν βιαστούμε να δημοσιευτούν, αντίθετα θα χάσουμε πολλά - κυρίως η αξιοπιστία και η εμπιστοσύνη του κοινού", προσθέτει.

Ο Rummel συμπληρώνει ότι θα έκανε αίσθηση αν δημοσιεύει συνεχώς ακατέργαστα κομμάτια των στοιχείων - όπως πόσο ζυγίζουν οι βράχοι των δειγμάτων - αλλά πρέπει να περιμένει πριν αναγγέλλει οποιαδήποτε ερμηνεία για το τι σημαίνουν τα στοιχεία.

"Μπορείτε να έχετε πολλές πληροφορίες, που οι επιστήμονες τις λένε αναξιόπιστες και ακατέργαστες και που θα απελευθερωθούν πολύ γρήγορα από την ερευνητική ομάδα", λέει. Αυτές είναι παρόμοιες με τις πληροφορίες που δημοσιεύονται αυτήν την περίοδο με τις αποστολές των δύο ρόβερ στον Άρη.

Αφότου επιστραφούν οποιοιδήποτε βράχοι του Άρη στη Γη, τα προκαταρκτικά σχέδια της NASA απαιτούν πρώτα να απομονωθούν μέσα σε ένα ειδικά κατασκευασμένο εργαστήριο. Εκεί θα εξεταστούν πρώτα-πρώτα για να βρεθεί εάν αποτελούν κάποια απειλή για τη ζωή πάνω στη Γη και, εάν κριθούν ασφαλή, τότε θα απελευθερωθούν σε άλλα εργαστήρια για την περαιτέρω μελέτη τους.

Η στρατηγική της επικοινωνίας πρέπει να υπογραμμίσει τα επιστημονικά οφέλη της επιστροφής των δειγμάτων, χωρίς να αγνοηθούν οι ανησυχίες του κοινού για μια πιθανή βιομόλυνση, λέει ο Rummel.

Ένα λόμπι ήδη έχει διαμορφωθεί για να αποτρέψει μια τέτοια αποστολή,  αναφέροντας την πιθανή βιομόλυνση σαν αιτία. Αυτή περιλαμβάνει την πιθανότητα τα εξωγήινα μικρόβια ότι θα μπορούσαν να εισβάλουν στο οικοσύστημα της γης ανατρέποντας το υπάρχον οικοσύστημα. Οποιαδήποτε Αρειανά μικρόβια θα μπορούσαν "να προκαλέσουν άγνωστες δυσκολίες" στη ζωή πάνω στη γη, αναγνωρίζει ο Rummel.

Τα σχέδια της NASA για μια αποστολή επιστροφής δειγμάτων του Άρη το 2016 ακυρώθηκαν πρόσφατα λόγω των περικοπών του προϋπολογισμού της NASA, για να τα δώσει στην αποστολή των Διαστημικών Λεωφορείων. Η ιδέα αυτή μπορεί, εντούτοις, να αναβιώσει σε ένα νέο κύκλο προτάσεων για τις αποστολές τις ερχόμενες μέρες.

Περιοδικό δημοσίευσης: Acta Astronautica

Η Γη πρέπει να πάρει τα μέτρα της για να εμποδίσει οποιαδήποτε απειλή από μικροοργανισμούς που μπορεί να υπάρχουν στον Άρη. Δηλαδή να ενισχυθεί το ανοσοποιητικό σύστημα του πλανήτη μας. Αυτό προτείνουν κορυφαίοι επιστήμονες που προειδοποιούν ότι η Γη θα πρέπει να ενισχύσει τις άμυνές της, για να μη μολυνθεί από μικροοργανισμούς που μπορεί να μας επισκεφθούν από τον Κόκκινο Πλανήτη με την επιστροφή των διαστημικών οχημάτων, αν φυσικά υπάρχουν.

Οι προειδοποιήσεις αυτές εντείνονται την τελευταία περίοδο, ύστερα από λεπτομερειακή επιστημονική ανάλυση των στοιχείων που εστάλησαν από το διαστημικό όχημα Opportunity.

Και ειδικοί επισημαίνουν ότι η ανάγκη προστασίας του δικού μας πλανήτη από ξένες μορφές ζωής προϋποθέτει το να υπάρχει ζωή στον Άρη ­ ένα μεγάλο επιστημονικό κεφάλαιο που δεν έχει κλείσει οριστικά.

"Πριν προχωρήσουμε να φέρουμε δείγματα από την επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη, πρέπει να αναθεωρήσουμε τα μέτρα για την πλανητική βιολογική προστασία", προειδοποιούν.

Σύμφωνα με τους ίδιους, οι ενδείξεις που συγκλίνουν υπέρ της ύπαρξης ζωής ­ άλλοτε ή και τώρα ­ στον Άρη, είναι περιορισμένες. Κανείς δεν περιμένει πλέον η όποια μορφή ζωής να είναι παρόμοια με αυτές της Γης.

Η πιθανότητα, όμως, βακτήρια ή άλλοι μικροσκοπικοί οργανισμοί να έχουν διατηρηθεί σε περιοχές όπου μπορεί να υπάρχει ακόμη νερό δεν έχει εξαλειφθεί. Κίνδυνοι υπάρχουν και για τον Άρη, αφού κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να μολυνθεί η επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη από μικροοργανισμούς που μπορεί να μεταφερθούν εκεί με τα διαστημικά οχήματα.

Home