Κανένας φόβος για νέα εποχή παγετώνων στη Δυτική Ευρώπη;

Πηγή: NewScientist, 2 Νοεμβρίου 2006

Οι φόβοι ότι θα σταματήσουν κάποτε τα ωκεάνια ρεύματα του Ατλαντικού με αποτέλεσμα να βυθιστεί η Ευρώπη σε μια μίνι εποχή πάγου έχουν  υποχωρήσει, μετά από τις νέες μετρήσεις που ήρθαν στην επιφάνεια την προηγούμενη εβδομάδα. Οι νέες μετρήσεις απέτυχαν να παρουσιάσουν μια σαφή ένδειξη ότι το ρεύμα αποδυναμώνεται, Και τα υπολογιστικά μοντέλα του Βόρειου Ατλαντικού δείχνουν ότι μια διακοπή του δεν θα εμφανιζόταν με τον δραματικό τρόπο που περίμεναν οι ωκεανογράφοι, λόγω της επιδείνωσης του κλίματος εξ αιτίας του φαινομένου του θερμοκηπίου.

Μια παγκόσμια ωκεάνια κυκλοφορία μεταξύ του βαθιών πιο ψυχρών υδάτων και των επιφανειακών υδάτων επηρεάζει έντονα τα περιφερειακά κλίματα γύρω από όλο τον κόσμο

Τα ρεύματα στο Βόρειο Ατλαντικό, που κυριαρχούνται από το Ρεύμα του Κόλπου, μεταφέρουν θερμό νερό βόρεια από τους τροπικούς κύκλους προς την Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, αυτό το νερό θερμαίνει τους δυτικούς ανέμους που ταξιδεύουν από την Αμερική, διατηρώντας το κλίμα στη Δυτική Ευρώπη ηπιότερο από ό,τι θα ήταν αν δεν έφτανε εκεί πάνω.

Η κυκλοφορία του νερού οφείλεται στις διαφορές της πυκνότητας του θαλασσινού νερού, που προκύπτει από τις μεταβολές στη θερμοκρασία και την αλατότητα. Η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας - λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου - μειώνει τις διαφορές της θερμοκρασίας, επειδή τα υψηλά γεωγραφικά πλάτη θερμαίνονται περισσότερο από όσο οι τροπικοί κύκλοι, και οι διαφορές στην περιεκτικότητα σε αλάτι θα μπορούσαν να επηρεαστούν από την αυξανόμενη τήξη του πάγου της Γροιλανδίας,  φέρνοντας γλυκό νερό στη θάλασσα.

Οι κλιματολόγοι είχαν φοβηθεί ότι όλοι μαζί αυτοί οι παράγοντες θα εμπόδιζαν την κυκλοφορία του ρεύματος στον Ατλαντικό, άρα και τη σταδιακή μείωση του θερμού ρεύματος προς τη Δυτική Ευρώπη.

Η κυκλοφορία του νερού γίνεται ως εξής: Στο Βόρειο Ατλαντικό οι δυτικοί παγωμένοι άνεμοι παγώνουν το νερό, οπότε αυτό γίνεται πυκνότερο και αλμυρότερο. Το αποτέλεσμα είναι να βυθίζεται στον πυθμένα του ωκεανού προτού αρχίσει να κινείται προς τον Ισημερινό. Εν συνεχεία κινείται προς τα νότια, όπου εμπλουτίζεται με θερμό νερό από τον Κόλπο του Μεξικού ανεβαίνει στην επιφάνεια και αρχίζει πάλι να ταξιδεύει προς τα βόρεια.

Η αύξηση όμως της παγκόσμιας θερμοκρασίας λιώνει τους πάγους της Γροιλανδίας και της Αρκτικής, και το θαλασσινό νερό εμπλουτίζεται με ελαφρύ γλυκό νερό. Επομένως, δεν θα μπορεί να κατέλθει προς τον πυθμένα και η κίνηση κάποτε θα μπορούσε να σταματήσει. Η Δυτική Ευρώπη θα βίωνε θερμοκρασίες πολικές και θα είχαμε μίνι παγετωνική εποχή.

Με τα νέα δεδομένα, που παρουσιάστηκα σε ένα πρόσφατο συνέδριο για τις κλιματικές αλλαγές στη Βρετανία, το ενδεχόμενο να εμφανιστεί νέα εποχή πάγων απομακρύνθηκε προς το παρόν.