Ο πλανήτης Γη ήδη εκπέμπει τα πρώτα SOS

Πηγή: Δίκτυο, 2 Φεβρουαρίου 2007

Ήδη άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για τον πλανήτη μας μας προειδοποιούν οι επιστήμονες. Μάλιστα μας επισημαίνουν ότι η ανθρωπότητα έχει στη διάθεσή της μόλις δέκα χρόνια για να αντιστρέψει τις αρνητικές επιπτώσεις από το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Καλούν δε τη διεθνή κοινότητα μέσα από την πιο ανησυχητική έως σήμερα έκθεση του OHE για την Kλιματική Aλλαγή (IPCC), να μειώσουν τα αέρια του θερμοκηπίου κι όχι απλώς να τα σταθεροποιήσουν γιατί οι περισσότερες περιοχές της Γης  θα γίνουν ακατοίκητες.

Πάνω από 500 ειδικοί συνεδρίασαν στο Παρίσι κεκλεισμένων των θυρών την Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου για να οριστικοποιήσουν τη φρασεολογία της έκθεσης, οι προβλέψεις της οποίας έχουν ήδη διαρρεύσει στον Τύπο.

Η μελέτη της Διακυβερνητικής Επιτροπής για τις Κλιματολογικές Αλλαγές του ΟΗΕ (IPCC), υπολογίζει ότι μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα 1,1 έως 3,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα υποφέρουν από έλλειψη νερού καθώς υπολογίζεται ότι η μέση θερμοκρασία του πλανήτη θα ανέβει από 1,1 έως 6,4 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2100, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Το πιο πιθανόν βέβαια είναι να συμβεί μια άνοδος κατά 1,8 έως 4 βαθμούς Κελσίου ανάλογα με τα μέτρα που θα ληφθούν.

Επίσης, βεβαιώνεται ότι η παρατηρούμενη κλιματική αλλαγή οφείλεται στον άνθρωπο με πιθανότητα 90% και οι επιπτώσεις της θα διαρκέσουν σίγουρα αιώνες.  Στην προηγούμενη έκθεσή του το 2001, το IPCC πρόβαλε αύξηση από 1,4 έως 5,8 βαθμούς Κελσίου.

Λόγω της τήξης των πάγων η στάθμη των ωκεανών θα ανέβει έως το τέλος του αιώνα κατά 18 έως 59 εκατοστά, σε σχέση με το 1990, αν και η άνοδος θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη, σε περίπτωση που λιώσει και το κάλυμμα του πάγου στην Ανταρκτική και τη Γροιλανδία. Το 2001, το IPCC προέβλεπε άνοδο κατά 9 έως 88 εκατοστά μόνο. Το δεύτερο μισό του 21ου αιώνα το κάλυμμα του επιπλέοντος πάγου θα εξαφανίζεται το καλοκαίρι από την Αρκτική.
 

Μεταξύ των άλλων αναφέρει ότι μέσα στα επόμενα 70 χρόνια, 200 με 600 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο θα έρθουν αντιμέτωποι με το φάσμα της πείνας ενώ οι πλημμύρες στις παράκτιες περιοχές θα πλήξουν 7 εκατομμύρια νοικοκυριά. Τονίζεται μάλιστα ξεκάθαρα ότι στο μέλλον πολλές περιοχές του πλανήτη δεν θα μπορεί να υπάρξει ζωή εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.

Η άνοδος της θερμοκρασίας θα οδηγήσει στη λιμοκτονία εκατομμύρια ανθρώπους ως το 2080 ενώ σοβαρή λειψυδρία θα πλήξει την Κίνα, την Αυστραλία και περιοχές της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Οι πιο πάνω καταστροφές θα δημιουργήσουν κύματα μεταναστών από περιοχές του Iσημερινού, ενώ σαν να μην έφταναν όλα αυτά τα δάση του Aμαζονίου θα καταστραφούν.

Ειδικά στην Αυστραλία, η οποία αντιμετωπίζει τη χειρότερη ξηρασία στην ιστορία της, είναι αφιερωμένο ένα ολόκληρο κεφάλαιο, όπου αναφέρεται ότι ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος μπορεί να εξαφανιστεί.

Ορισμένα δε νησιά του Ειρηνικού θα πληγούν από την άνοδο της στάθμης των νερών και τις τροπικές καταιγίδες που θα εμφανίζονται πλέον ολοένα και συχνότερα, με μια πιθανότητα 66%.
 

Τουριστικό σκάφος πλέει κοντά σε έναν παγετώνα στην Ισλανδία.

Για την Ευρώπη η έκθεση επισημαίνει ότι οι παγετώνες των Άλπεων θα λιώσουν, και τα καλοκαίρια θα είναι αφόρητα ζεστά, κυρίως στις νότιες χώρες της. Η Eλλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία θα χτυπηθούν πρώτες από τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ενώ η Βρετανία και άλλες χώρες της Βόρειας Ευρώπης θα βρεθούν αντιμέτωπες με ξηρασίες και υγρούς χειμώνες.

Ο μεγαλύτερος όμως φόβος των επιστημόνων είναι ότι με την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας και των αερίων του θερμοκηπίου κινδυνεύει να καταστραφεί το γήινο οικοσύστημα. Γιατί καθώς τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα αυξάνονται και το έδαφος θα γίνεται πιο ξηρό, τα μικρόβια που αναπτύσσονται αρχίζουν να εξουδετερώνουν την οργανική ύλη, με αποτέλεσμα τα δάση να μετατρέπονται σε παραγωγούς αερίων του θερμοκηπίου.

Στην δημιουργία της έκθεσης συμμετείχαν πάνω από 3.700 επιστήμονες από 130 χώρες. που επί τρία χρόνια μελέτησαν ό,τι γνωρίζουν έως σήμερα για την κλιματική αλλαγή.

Έκτακτη σύνοδο αρχηγών κρατών για το φαινόμενο του θερμοκηπίου

Ο γ.γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν, καλείται να συγκαλέσει έκτακτη σύνοδο για το κλίμα από την υπηρεσία περιβάλλοντος του ΟΗΕ (UNEP) και τη γραμματεία του ΟΗΕ για το κλίμα, καθώς τα επιστημονικά στοιχεία αναδεικνύουν την άμεση ανάγκη λήψης πολιτικών αποφάσεων. Όπως λένε οι επιστήμονες το Πρωτόκολλο του Κιότο απέτυχε για αρκετούς λόγους, να μειώσει τις εκπομπές των ρύπων, όμως η αντικατάστασή του με νέο μηχανισμό προσκρούει σε δαίδαλο αντικρουόμενων συμφερόντων.

Οι ειδικοί λένε ότι πρέπει να γίνει σύνοδος των ηγετών των 20 χωρών που εκπέμπουν τους περισσότερους ρύπους τον Σεπτέμβριο, γιατί είναι ξεκάθαρο ότι πρέπει να κινηθούμε τώρα αμέσως.

Όμως, όταν και αν η σύνοδος συγκληθεί, η μάχη για την επιλογή των κατάλληλων μέτρων αναμένεται λυσσώδης. Φόβοι για τις οικονομικές επιδράσεις των απαιτούμενων μέτρων, άμυνα ισχυρών κλάδων όπως η πετρελαιοβιομηχανία και η αυτοκινητοβιομηχανία, διαπληκτισμοί ανάμεσα σε αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες για τον καταμερισμό των βαρών, είναι μερικοί από τους παράγοντες που παρεμποδίζουν την πρόοδο.

Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί η εχθρική προς την επιστήμη της κλιματικής αλλαγής στάση της αμερικανικής κυβέρνησης, που αρνήθηκε να επικυρώσει το Πρωτόκολλο του Κιότο και μέχρι πρόσφατα διατύπωνε αμφιβολίες ως προς το αν υπάρχει αλλαγή του κλίματος ή όχι. Η στάση του Λευκού Οίκου στο θέμα αυτό δέχεται εντεινόμενες επικρίσεις από το Κογκρέσο, που πλέον ελέγχεται από το Δημοκρατικό Κόμμα.

Μη κυβερνητικές οργανώσεις παρουσίασαν στο Κογκρέσο έρευνα που δείχνει ότι δύο στους πέντε επιστήμονες που ασχολούνται με το φαινόμενο του θερμοκηπίου σε κρατικές αμερικανικές υπηρεσίες δέχθηκαν παρεμβάσεις στη δουλειά τους ώστε να υποβαθμιστούν τα στοιχεία για το φαινόμενο. Επιπλέον, η επιτροπή του Κογκρέσου που ασχολείται με τις κλιματικές αλλαγές καταγγέλλει την κυβέρνηση για παραπλάνηση της κοινής γνώμης.

Εκτός τούτου η αμερικανική κυβέρνηση επιχείρησε επανειλημμένα να παραπλανήσει την κοινή γνώμη δημιουργώντας αμφιβολίες γύρω από την επιστήμη των κλιματικών αλλαγών, όπως κατήγγειλε ένας αμερικανός βουλευτής.

Βασικά συμπεράσματα της έκθεσης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για τις Κλιματικές Αλλαγές

1. «Οι περισσότερες περιπτώσεις αύξησης των μέσων θερμοκρασιών που έχουν καταγραφεί παγκοσμίως από τα μέσα του 20ού αιώνα οφείλονται πολύ πιθανόν στην καταγεγραμμένη αύξηση των προερχόμενων από την ανθρώπινη δραστηριότητα συγκεντρώσεων καυσαερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου».

2. «Η βασική πηγή της αυξημένης συγκέντρωσης διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα από την προ-βιομηχανική περίοδο μέχρι σήμερα προκύπτει από τη χρήση στερεών καυσίμων, ενώ σημαντική, αλλά μικρότερη, είναι και η επίδραση της αλλαγής στη χρήση της γης».

3. «Η υπερθέρμανση του κλίματος είναι αναμφίβολη, όπως είναι τώρα προφανές από την καταγραφή της αύξησης των παγκόσμιων μέσων θερμοκρασιών του αέρα και της θάλασσας, από την εκτεταμένη τήξη των χιονιών και των πάγων και από την άνοδο της μέσης στάθμης της θάλασσας».

4. «Η καταγεγραμμένη εκτεταμένη υπερθέρμανση της ατμόσφαιρας και των θαλασσών σε συνδυασμό με τη μαζική απώλεια πάγων στηρίζουν το συμπέρασμα ότι είναι εξαιρετικά απίθανο να μπορέσει να εξηγηθεί η παγκόσμια κλιματική αλλαγή των τελευταίων 50 ετών χωρίς να ληφθούν υπ'όψιν οι εξωτερικές πιέσεις και είναι πολύ πιθανό ότι η αλλαγή αυτή δεν οφείλεται μόνο σε φυσικά αίτια».

5. «Οι ανθρωπογενείς πιέσεις είναι πιθανό να έχουν συμβάλει σε αλλαγές στους ανέμους, επηρεάζοντας τις διαδρομές των τροπικών καταιγίδων και τα μοτίβα των θερμοκρασιών και στα δύο ημισφαίρια».

6. «Είναι πολύ πιθανό ότι οι ανθρωπογενείς πιέσεις έχουν αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης κυμάτων καύσωνα».

Ημερολόγιο κρίσιμων διασκέψεων για το κλίμα και τη σωτηρία της Γης κατά το 2007

• 2 Φεβρουαρίου: Δημοσιεύεται η έκθεση του OHE για την κλιματική αλλαγή (IPCC), που συνέταξε διακυβερνητική επιτροπή. Την ίδια μέρα στο Παρίσι, οι επιστήμονες θα συζητήσουν τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Η μεγάλη κόντρα των ειδικών επικεντρώνεται στην Aνταρκτική, όπου οι περισσότεροι ισχυρίζονται ότι το λιώσιμο των πάγων θα συνεχιστεί έως το τέλος του 21ου αιώνα, ενώ οι υπόλοιποι θεωρούν πως το φαινόμενο του θερμοκηπίου δεν θα την επηρεάσει σημαντικά.

• 8-9 Mαρτίου: Διάσκεψη της E.E. στις Bρυξέλλες.

• 6 Aπριλίου: Eκθεση του OHE για τις επιπτώσεις της Kλιματικής Aλλαγής στην Aγρια Zωή.

• 4 Mαϊου: Eκθεση του OHE για τα κύματα μεταναστών που θα δημιουργηθούν εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής,

• 5-7 Iουνίου: Διάσκεψη του G8 στο Xάιλγκενταμ της Γερμανίας.

• 3-14 Δεκεμβρίου: Συνομιλίες αξιωματούχων του OHE για το κλίμα. H μεγάλη ευκαιρία των κυβερνήσεων του πλανήτη να δείξουν ότι έχουν κατανοήσει τη σπουδαιότητα του προβλήματος. H ανάγκη υιοθέτησης νέων μέτρων είναι ζωτικής σημασίας.

Η Ελλάδα από τους μεγαλύτερους ρυπαντές

Αριστερά: Οι καμινάδες από το εργοστάσιο της ΔΕΗ στη Μεγαλόπολη Αρκαδίας μολύνουν πολύ πάνω από το επιτρεπόμενο όριο την ατμόσφαιρα.

Από το 1990 έως το 2004 η Ελλάδα είχε αύξηση των ρύπων κατά 26.6%, μια από τις μεγαλύτερες αυξήσεις στον κόσμο. Μας ξεπέρασε μόνο η Τουρκία, Πορτογαλία και Ισπανία. Ας σημειωθεί ότι η Τουρκία δεν έχει υπογράψει το Πρωτόκολλο του Κιότο.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των ρύπων στην Ελλάδα προέρχεται από τα εργοστάσια της ΔΕΗ που καίνε ορυκτά καύσιμα (λιγνίτη και πετρέλαιο). Από το Κιότο προβλέπεται μια αύξηση των ρύπων για την Ελλάδα μόνο κατά 25% μέχρι το 2010. Έτσι, επειδή η Ελλάδα ξεπέρασε αυτό το όριο είναι ανάγκη η μείωση τους και για να μην πληρώνουμε βαριά πρόστιμα και γιατί το κλίμα έχει φτάσει στα όρια του.

Πηγές: Καθημερινή, Βήμα, Νέα, Ελευθεροτυπία, Reuters, BBC