Η γονιδιακή μελέτη υποστηρίζει ότι έγινε ένα μοναδικό μεταναστευτικό κύμα από το Βερίγγειο Πορθμό

Πηγή: ScienceDaily, 28 Νοεμβρίου 2007

Μπορεί ένας σχετικά μικρός αριθμός ανθρώπων να πέρασε από τη Σιβηρία μέσω του Βερίγγειου Πορθμού στην Αλάσκα, πριν περίπου 12.000 χρόνια, και να δημιούργησε τους γηγενείς λαούς της Βόρειας και της Νότιας Αμερικής;

Ή οι πρόγονοι των σημερινών γηγενών αυτών λαών να προήλθαν από άλλα μέρη της Ασίας ή της Πολυνησίας, με πολλαπλούς χρόνοι άφιξης σε διάφορες θέσεις στις δύο ηπείρους, από τη θάλασσα καθώς επίσης και από το έδαφος, σε διαδοχικές μεταναστεύσεις που ξεκίνησαν πριν από 30.000 χρόνια;

Οι ερωτήσεις αυτές έχουν αναστατώσει τους ανθρωπολόγους, τους αρχαιολόγους και άλλους για δεκαετίες.

Γενετιστές και ανθρωπολόγοι αφού ανέλυσαν γενετικά στοιχεία από 29 γηγενείς αμερικάνικους πληθυσμούς βρήκαν ότι η προέλευση τους κρύβεται στη Σιβηρία κι όχι στη Νότια Ασία ή την Πολυνησία.

Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων από γενετιστές και ανθρωπολόγους έχει προσκομίσει νέα γενετικά στοιχεία που μάλλον θα χαροποιήσουν τους υπερασπιστές της θεωρίας ότι οι λαοί πέρασαν το Βερίγγειο Πορθμό. Η μελέτη αυτή είναι μία από τις πιο περιεκτικές αναλύσεις που έγιναν μέχρι τώρα, με τη χρήση γενετικών στοιχείων για να πέσει άπλετο φως στο θέμα.

Οι ερευνητές εξέτασαν γενετικές παραλλαγές σε 678 βασικές θέσεις ή δείκτες στο DNA των σημερινών μελών 29 εγγενών αμερικάνικων πληθυσμών στη Βόρεια, στη Κεντρική και στη Νότια Αμερική. Ανέλυσαν επίσης γενετικά δεδομένα από δύο σιβηρικές ομάδες.

Η ανάλυση παρουσιάζει τα εξής:

• μια γενετική ποικιλομορφία, καθώς επίσης και μια γενετική ομοιότητα με τις σιβηρικές ομάδες, που μειώνουν ακόμα περισσότερο να προέρχεται ένας εγγενής πληθυσμός από τον Βερίγγειο Πορθμό -- προσθέτοντας έτσι στα υπάρχοντα αρχαιολογικά και τις γενετικές αποδείξεις ότι οι πρόγονοι των γηγενών του Αμερικάνικου Βορρά και Νότου ήρθαν από τη βορειοδυτική διαδρομή.

• μια μοναδική γενετική παραλλαγή είναι διαδεδομένη στους γηγενείς Αμερικανούς και στις δύο αμερικανικές ηπείρους -- που δείχνει έτσι ότι οι πρώτοι άνθρωποι στην Αμερική προήλθαν από μια μοναδική μετανάστευση ή από πολλαπλά κύματα από μια μοναδική πηγή, κι όχι με κύματα μεταναστεύσεων από διαφορετικές πηγές. Η παραλλαγή, που δεν είναι τμήμα ενός γονιδίου και δεν έχει καμία βιολογική λειτουργία, δεν έχει βρεθεί πουθενά αλλού στον κόσμο σε γενετικές μελέτες εκτός από την ανατολική Σιβηρία.

Οι ερευνητές λένε ότι οι διαφορές πιθανώς εμφανίστηκαν λίγο πριν από τη μετανάστευση στην Αμερική, ή αμέσως μετά.
"Έχουμε μια σαφή γενετική ένδειξη ότι η πιθανή πηγή των εγγενών αμερικανικών πληθυσμών είναι κάπου στην ανατολική Ασία," λέει ο Noah A. Rosenberg, βοηθός καθηγητής της ανθρώπινης γενετικής καθώς και ερευνητικός καθηγητής της βιοπληροφορικής, "Εάν υπήρχε ένας μεγάλος αριθμός μεταναστεύσεων, και περισσότερες πηγές δεν θα είχαν αυτή την παραλλαγή, και δεν θα βλέπαμε τη διαδεδομένη παρουσία της μεταλλαγής στην Αμερική," εξηγεί.

Ο Rosenberg έχει μελετήσει το ίδιο σύνολο των 678 γενετικών δεικτών που χρησιμοποιούνται στη νέα μελέτη σε 50 πληθυσμούς σε όλο τον κόσμο, για να πληροφορηθεί ποιοι πληθυσμοί είναι γενετικά παρόμοιοι και πως μπορεί να έγινε η μετανάστευση για να εξηγήσουν τις ομοιότητες. Για τη Βόρειο και Νότια Αμερική, η νέα έρευνα εξέτασε έναν μεγάλο αριθμό γηγενών πληθυσμών χρησιμοποιώντας έναν μεγάλο αριθμό γενετικών δεικτών.

Επιπλέον, η μελέτη υπαινίσσεται ότι οι πρώτοι κάτοικοι ακολούθησε τις ακτές για να διασκορπιστούν προς το νότο στη Νότια Αμερική, κι όχι κατά κύματα στο εσωτερικό.

Η μελέτη επίσης διαπίστωσε ότι:

• Οι πληθυσμοί στις Άνδεις και στην Κεντρική Αμερική έχουν γενετικές ομοιότητες.

• Οι πληθυσμοί από τη δυτική Νότια Αμερική παρουσίασαν περισσότερες γενετικές παραλλαγές από πληθυσμούς από την ανατολική Νότια Αμερική.

• Μεταξύ των πιο σχετικών πληθυσμών, αυτοί που ήταν παρόμοιοι γλωσσολογικά ήταν επίσης και παρόμοιοι γενετικά.

Ο χάρτης δείχνει την πορεία του ανθρώπου από την Ανατολική Αφρική προς όλο τον κόσμο. Πριν 12.000 χρόνια έγινε ο αποικισμός της Αμερικής, μέσω του Βερίγγειου Πορθμού, από ανθρώπους που ζούσαν στην Σιβηρία

Ο Βερίγγειος Πορθμός είναι ένα θαλάσσιο στενό μεταξύ του ακρωτηρίου Ντεζνιόβ της Τσουκότκα (Ρωσία), που είναι το ανατολικότερο σημείο (169°43' W) της Ασίας, και του Ακρωτηρίου του Πρίγκηπα της Ουαλίας της Αλάσκα, που είναι το δυτικότερο σημείο (168°05' W) της Αμερικανικής Ηπείρου. Ο Πορθμός βρίσκεται σε γεωγραφικό πλάτος περίπου 65° 40', λίγο πιο νότια από τον βόρειο Αρκτικό Κύκλο.

Το στενό έχει μήκος περίπου 85 χιλιόμετρα, και βάθος περίπου 30-50 μέτρα και συνδέει τη Θάλασσα Τσούκτσι (που είναι μέρος του Αρκτικού Ωκεανού) με τη θάλασσα Μπέρινγκ στα νότια, που είναι μέρος του Ειρηνικού Ωκεανού. Έχει πάρει το όνομά του από το Βίτους Μπέρινγκ, τον Ρώσο εξερευνητή που πρώτος διέσχισε τον Πορθμό το 1728.

Ακριβώς στη μέση του Πορθμού βρίσκονται τα νησιά Διομήδη. Είναι δυο μικρά νησάκια που ανήκουν το ένα στη Ρωσία και το άλλο στις ΗΠΑ. Στα νησιά υπάρχουν μερικές εκατοντάδες Ινουίτ κάτοικοι.

Έχουν γίνει κάποιες προτάσεις για την κατασκευή μιας γέφυρας που να ενώνει τα δυο άκρα του Πορθμού μεταξύ της Αλάσκα και της Σιβηρίας (γνωστής σαν "Διεθνής Γέφυρα Ειρήνης") ή εναλλακτικά ενός τούνελ κάτω απ' το στενό. Τα μεγάλα έξοδα κατασκευής και συντήρησης όμως κάνουν προς το παρόν τα σχέδια αυτά μάλλον απίθανα.

Τα δυο άκρα του Πορθμού κατά την εποχή των παγετώνων ενώνονταν με μια λωρίδα ξηράς, η οποία υποστηρίζεται ότι βοήθησε τη μετανάστευση ζώων ή/και ανθρώπων από τη Σιβηρία στην Αμερικανική Ήπειρο. Το χειμώνα η περιοχή πλήττεται απο ισχυρές καταιγίδες και η θάλασσα καλύπτεται από στρώμα πάγου, με μέσο πάχος 1,2-1,5 μέτρα